Avdiivka thất thủ quá nhanh, số phận 5.000 quân Ukraine sẽ ra sao?

Viện Nghiên cứu Chiến tranh Mỹ (ISW) viết rằng, việc rút quân khẩn cấp của Quân đội Ukraine khỏi Avdiivka hoàn toàn không có nghĩa là các đơn vị của Ukraine sẽ được cứu khỏi sự càn quét của quân Nga đang “hừng hực khí thế” tiến vào Avdiivka.

Ngược lại, Quân đội Nga quyết tâm ngăn chặn việc quân Ukraine rút quân khỏi Avdiivka một cách có trật tự. Theo ước tính của ISW, hiện còn khoảng 5.000 quân Ukraine vẫn còn bị kẹt lại trong thành phố. Trong khi các tuyến đường rút về phía tây đã bị quân Nga ngăn chặn.

Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine, Tướng Alexander Syrsky (vừa được Tổng thống Zelensky bổ nhiệm thay tướng Zaluzhnyi), đã ra lệnh rút lui khỏi Avdiivka; sau khi lực lượng đồn trú ở đây không chịu được các đòn tấn công mãnh liệt của Nga, trong bối cảnh các tuyến tiếp vận đã bị cắt.

Trước đó vào ngày 16/2, quân Nga tiến sâu hơn về phía nam dọc theo phố Grushevskogo ở ngoại ô phía tây Avdiivka và phía nam Nhà máy than cốc Avdiivka ở phía tây bắc thành phố. Đồng thời chọc thủng tuyến phòng thủ của Ukraine ở các khu nhà nông thôn ở phía bắc và phía đông Avdiivka; nắm toàn quyền kiểm soát công viên thành phố.

Nguồn tin của ISW viết rằng, các đơn vị Ukraine được chuyển khẩn cấp đến Avdiivka, đặc biệt là Lữ đoàn Azov số 3, trụ cột bao gồm các chiến binh Azov, với mục đích ban đầu nhằm ổn định tuyến phòng thủ, nhưng sau đó là bảo vệ việc rút quân.

Như vậy việc rút quân khỏi Avdiivka đã được Tướng Syrsky ra quyết định, mặc dù đó là một “quyết định gây tranh cãi”; bất chấp những tuyên bố trước đó về việc quyết tâm giữ Avdiivka “đến cùng” của Tổng thống Zelensky.

ISW viết rằng, tốc độ tấn công của Nga tiếp tục cao ở Avdiivka và các khu vực xung quanh. Trong bối cảnh các đơn vị của Ukraine rút lui, quân Nga đang tiến về phía những con đường đất, trước đó được sử dụng để tiếp tế cho các vị trí của Ukraine ở phía đông và phía nam thành phố.

Vào thời điểm Tướng Syrsky ra lệnh rút quân khỏi Avdiivka, các vị trí của quân Nga ở ngoại ô phía tây Avdiivka và phía nam thành phố đã cách nhau hơn 1 km.

ISW viết: "Các vị trí mới mà các đơn vị Ukraine rút về đều nằm ở phía tây Avdiivka, quân Ukraine có thể tiến hành các cuộc phản công để thực hiện việc rút quân có tổ chức; tuy nhiên trước hỏa lực dữ dội của quân Nga và khả năng suy giảm, nên quân Ukraine không thể tổ chức phản công.

Việc Nga tràn ngập Avdiivka đã mang lại cho họ những lợi thế đáng kể trên hướng chiến trường Donbass và mở đường cho các cuộc tấn công tiếp theo vào Kurakhovo từ phía đông bắc.

Mặc dù vậy, theo các chuyên gia ISW, khó có khả năng Quân đội Nga sẽ quyết định tấn công trực diện vào các vị trí mới của Ukraine ở phía tây Avdiivka, khi địa hình ở đây toàn là các bãi đất trống và được quân Ukraine đã bố trí đầy mìn.

Chuyên gia quân sự người Anh Glen Grant cho biết trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với tờ Asharq Al-Awsat bằng tiếng Ả Rập: “Quân đội Nga đang tận dụng ưu thế về quân số và hỏa lực của họ, để phá vỡ từng tuyến phòng thủ của Ukraine”.

Chuyên gia Grant đánh giá, chiến lược hiện tại này cho phép người Nga tấn công các khu vực được phòng thủ kiên cố như Avdiivka. Cách tiếp cận này buộc người Ukraine phải triển khai lực lượng dự bị để duy trì quyền kiểm soát các làng và thị trấn, như trường hợp trước đây ở Bakhmut, khiến Ukraine chịu tổn thất đáng lớn, do các vị trí ban đầu cực kỳ mong manh.

Vào thời điểm quân Ukraine bắt đầu rút lui, trên thực tế không có tuyến đường tiếp tế nào đến Avdiivka do Ukraine kiểm soát. Nhà phân tích quân sự người Đức Hendrik Remmel từ Viện Nghiên cứu Chiến lược và Quốc phòng (một tổ chức tư vấn của Quân đội Đức) cho biết trong một cuộc phỏng vấn với ZDF Heute.

Chuyên gia Remmel cho biết, ở những khu vực nóng nhất của chiến trường Ukraine như Avdiivka, Tổng tư lệnh mới Syrsky không có cơ hội triển khai chiến thuật; Avdiivka cũng là “phép thử” về cách chỉ huy các trận đánh của Tướng Syrskyi sẽ diễn ra trong tương lai.

“Đó chưa phải là sự sụp đổ của các tuyến phòng thủ của Ukraine mà là sự rút lui về những vị trí có lợi hơn. Bây giờ câu hỏi chính là liệu người Ukraine có thể rút lui một cách có trật tự như thế nào và các tuyến phòng thủ mới có thể được hình thành nhanh chóng và hiệu quả ra sao?”, nhà phân tích quân sự nổi tiếng Franz-Stefan Gadi nói trong một cuộc phỏng vấn với T-Online.

“Người Ukraina bây giờ phải nhanh chóng củng cố lại thế trận phòng ngự của họ; chúng ta cũng thường thấy quân Nga thường tăng cường độ tiến công, sau đó sẽ giảm. Nhưng ở Avdiivka cho thấy, quân Nga đang tiến công không ngừng nghỉ; họ tận dụng mọi cơ hội để tấn công”; Gadi kết luận.

Chuyên gia Monica Miron từ Khoa Nghiên cứu Quân sự tại King's College London dự đoán rằng, hiện tại hướng tấn công chính tiếp theo của Quân đội Nga sẽ là Krasnogorovka (nằm giữa Marinka và Avdiivka). Và theo hướng Bakhmut-Soledar, một cuộc tấn công lớn sẽ được phát triển về phía Kramatorsk, nằm cách các vị trí thuận lợi của Nga gần Chasovy Yar 20 km.

Chuyên gia Miron cũng cho rằng, Tướng Syrsky là sản phẩm của nền giáo dục quân sự Liên Xô và thiếu tính linh hoạt về mặt chiến thuật. Ngoài ra, hành động của Tướng Syrskyi còn bị hạn chế do thiếu đạn pháo cũng như các hệ thống phòng không tầm xa, nên không quân chiến thuật Nga mới có cơ hội tăng cường hoạt động.

Chuyên gia Miron tin rằng, Tướng Syrsky khó có thể từ bỏ hoàn toàn tư tưởng tiến công, mặc dù ông ấy đã tuyên bố rằng sẽ chuyển sang phòng thủ và không loại trừ khả năng Tướng Syrskyi sẽ tập trung quân cho một cuộc tấn công mới vào hướng Zaporozhye (Nguồn ảnh: Topwar, CNN, Sputnik).

Quân Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 35 của Nga chiếm Nhà ga xe lửa ở trung tâm thành phố Avdiivka. Nguồn: Topwar.

Tiến Minh (Theo Svpressa)