'Bật mí' về hệ thống treo trên ô tô

Hệ thống treo là bộ phận quyết định cảm giác lái của xe êm ái hay xóc nảy, ổn định hay không ổn định. Nói một cách dễ hiểu đây là bộ phận đóng vai trò trong việc chuyển động của toàn bộ thân xe, đặc biệt khi xe di chuyển qua những cung đường gồ ghề.

Hệ thống treo dùng để kết nối đàn hồi khung hoặc vỏ ô tô với các cầu. Nhiệm vụ chủ yếu của hệ thống treo là giúp ô tô chuyển động êm dịu khi đi qua các mặt đường không bằng phẳng. Ngoài ra hệ thống treo còn dùng để truyền các lực và mômen từ bánh xe lên khung hoặc vỏ xe, đảm bảo đúng động học bánh xe.

Hệ thống treo giúp xe có độ êm ái và độ bám đường cao. (Ảnh minh họa).

Một hệ thống treo cơ bản sở hữu 3 bộ phận chính gồm: Đàn hồi, giảm chấn và dẫn hướng.

Bộ phận đàn hồi: cấu tạo gồm lò xo, thanh xoắn, nhíp và khí nén, giữ nhiệm vụ hấp thụ dao động từ mặt đường, làm giảm tác động của sức nặng lên khung xe, giúp bánh xe di chuyển êm ái, ổn định.

Bộ phận giảm chấn: Có hai loại giảm chấn là giảm chấn thủy lực và giảm chấn dùng ma sát. Chúng đóng vai trò trong việc hạn chế dao động của bánh xe và thân xe. Nhờ đó đảm bảo độ bám đường tốt hơn.

Bộ phận dẫn hướng: Bộ phận này đóng vai trò đảm bảo động học của xe, hướng bánh xe chỉ di chuyển theo phương thẳng đứng. Ngoài ra, chúng còn giữ vai trò tiếp nhận, truyền lực và mô-men từ bánh xe lên khung, vỏ xe.

Tác dụng của hệ thống treo

Với sự kết hợp ăn ý của 3 bộ phận chủ chốt, hệ thống treo trên ô tô có thể đảm nhận được nhiều trọng trách khác nhau. Chúng vừa đóng vai trò trong việc chịu sức nặng của xe, vừa là bộ phận đảm bảo bánh xe chuyển động theo phương thẳng đứng.

Ngoài ra, hệ thống treo còn giúp đảm bảo độ bám và ma sát của bánh xe với mặt đường. Nhờ đó, xe có thể linh hoạt trong mọi tình huống như phanh, vào cua, tăng tốc hay chuyển hướng. Đây là bộ phận giúp xe có thể vận hành êm ái, ổn định, đảm bảo an toàn và thoải mái nhất cho người ngồi trong xe.

Sự kết hợp của ba bộ phận chủ chốt trong hệ thống treo đảm bảo cho xe ô tô vận hành an toàn, ổn định hơn trên mọi quãng đường. Những công dụng chính của hệ thống này:

Hỗ trợ nâng đỡ, chịu tải trọng xe: Giúp phân bổ đều trọng lượng của xe lên 4 bánh, giúp xe cân bằng hơn, đồng thời đảm bảo độ bám của bánh xe với mặt đường. Nhờ vậy, người lái có thể dễ dàng xử lý, điều khiển khi xe chuyển hướng, tăng tốc hoặc khi xe phanh gấp..

Hấp thụ các dao động từ mặt đường trong quá trình xe di chuyển: Khi xe di chuyển vào các quãng đường không bằng phẳng, hệ thống sẽ giúp làm giảm những tác động của rung động, mang đến sự êm ái, thoải mái hơn cho người ngồi trên xe.

Giảm độ nghiêng, vặn của thân xe, nhất là khi xe đi vào các khúc cua: Hệ thống treo sẽ giúp cho thân xe nằm ngang và hạn chế bị lật nghiêng quá mức cũng như giữ cho bánh xe tiếp xúc với mặt đường luôn ổn định và đảm bảo việc xe chuyển động đúng hướng khi ra/vào cua.

Về cơ bản, nguyên lý hoạt động của hệ thống này chính là sự tương tác giữa các bộ phận như lò xo, giảm xóc, cần điều khiển…trong quá trình xe di chuyển.

Khi xe đi trên mặt đường không bằng phẳng, bánh xe sẽ tác động trực tiếp với các phần đường gồ ghề. Từ đó, những rung động sẽ được tạo ra. Lúc này lò xo sẽ nén và hấp thụ những rung động đó. Tiếp đó, bộ phận giảm xóc sẽ kiểm soát độ nảy lò xo, giúp cho ô tô không bị nảy lên quá mức.

Đồng thời với quá trình này là sự hoạt động của cần điều khiển và thanh cân bằng. Hai bộ phận này sẽ giữ cho bánh xe thẳng đứng với khung xe, từ đó hạn chế nguy cơ xe lật, đổ.

PHẠM DUY (Tổng hợp)