Bộ Công Thương nói lý do chỉ điện gió, mặt trời được bán trực tiếp tới khách hàng

Mới đây, Bộ Công Thương đã gửi hồ sơ thẩm định dự thảo Nghị định quy định cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA) tới Bộ Tư pháp. Trong đó, cơ quan này có báo cáo đánh giá về tác động của chính sách này.

Bộ Công Thương đề xuất cho phép các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo bao gồm điện mặt trời và điện gió tham gia mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia với khách hàng sử dụng điện lớn.

Cụ thể, khảo sát cho thấy 24 dự án năng lượng tái tạo (công suất đặt 1.773 MW) mong muốn tham gia; 17 dự án (công suất đặt 2.836 MW) cân nhắc về điều kiện tham gia, khả năng tìm và ký hợp đồng với khách hàng và 26 dự án trả lời không có nhu cầu tham gia.

Về nhu cầu tham gia cơ chế DPPA của bên mua điện (khách hàng sử dụng điện là các tổ chức đang mua điện phục vụ cho mục đích sản xuất từ cấp điện áp từ 22 kV trở lên): Phiếu khảo sát đã gửi tới 41 khách hàng, trong đó có 20 khách hàng trả lời mong muốn tham gia cơ chế DPPA với tổng nhu cầu 996MW (ước tính).

Bộ Công Thương thấy rằng cần thiết xây dựng Nghị định quy định cơ chế DPPA. Theo đó, 2 chính sách được đưa ra trong Nghị định.

Chính sách 1, xây dựng quy định thực hiện hoạt động mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn qua đường dây riêng.

Chính sách 2, xây dựng quy định thực hiện hoạt động mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện năng lượng tái tạo và khách hàng sử dụng điện lớn qua lưới điện quốc gia.

Đáng chú ý, trong chính sách 2, Bộ Công Thương đưa ra 2 phương án. Phương án 1, đề xuất cho phép các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo bao gồm điện mặt trời, điện gió, thủy điện nhỏ, sinh khối, thủy triều, địa nhiệt… tham gia mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia với khách hàng sử dụng điện lớn phục vụ sản xuất, dịch vụ, thương mại.

Phương án 2, đề xuất cho phép các đơn vị phát điện năng lượng tái tạo bao gồm điện mặt trời và điện gió tham gia mua bán điện trực tiếp qua lưới điện quốc gia với khách hàng sử dụng điện lớn phục vụ sản xuất đấu nối từ cấp 22kV trở lên và có sản lượng tiêu thụ trung bình hàng tháng từ 500.000 kWh (tính trung bình trong 03 tháng gần nhất) hoặc theo sản lượng đăng ký áp dụng đối với khách hàng mới.

So sánh 2 phương án trên, Bộ Công Thương cho rằng trên cơ sở rà soát kỹ thuật của lưới điện Việt Nam trong giai đoạn hiện tại, xét tới tính khả thi áp dụng trong thực tế ngay sau khi chính sách được ban hành, Bộ Công Thương cho rằng phương án 1 mang lại sự đa dạng và linh hoạt trong cung cấp năng lượng tái tạo, nhưng đòi hỏi quản lý phức tạp và đầu tư hạ tầng mạnh mẽ chưa phù hợp với hiện trạng hệ thống điện Việt Nam.

Phương án 2 đơn giản hóa quản lý và giám sát do phương án này tập trung chỉ vào hai nguồn năng lượng tái tạo chính là điện mặt trời và điện gió, giảm bớt sự phức tạp trong việc quản lý và ít yêu cầu đầu tư hạ tầng so với phương án 1. Theo đó, Bộ Công Thương đề xuất lựa chọn phương án 2.

Góp ý Dự thảo Nghị định trên, Hội đồng kinh doanh Hoa Kỳ - ASEAN (USABC) cho rằng việc sớm ban hành cơ chế DPPA là vô cùng cấp thiết đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, trong đó có các công ty Hoa Kỳ.

Vì vậy, các doanh nghiệp Hoa Kỳ tha thiết khuyến nghị Bộ Công Thương nhanh chóng hoàn thành các thủ tục liên quan để Nghị định này được ban hành sớm nhất có thể.

Về mặt nguyên tắc, USABC nhấn mạnh DPPA cần tạo độ mở và linh hoạt cho các bên tham gia, tránh đưa vào các yêu cầu kĩ thuật quá chi tiết gây ảnh hưởng đến tiến độ triển khai thực tế.

Cụ thể, bên mua nên được trao quyền tự thương thảo đối với hầu hết các điều khoản trong hợp đồng mua bán. Xác định chi phí lưới điện được hạch toán rõ ràng trong một khoảng thời gian xác định.

Thy Lê