Bùng nổ giao dịch điện tử tại Ấn Độ

Mã QR được dán dọc mái hiên cửa hàng khăn tắm của anh Ramesh Kumar tại chợ Sarojini Nagar ở Delhi, Ấn Độ. Nguồn: CNN.

Thay đổi thói quen

Trước đây, việc một gia đình Ấn Độ chuẩn bị cho đám cưới tìm đến cửa hàng như của ông Brij Kishore Agarwal - gần những con đường hẹp của chợ Chandni Chowk ở Old Delhi, Ấn Độ để tìm mua hàng loạt những sản phẩm cần thiết phục vụ cho đám cưới và giao dịch bằng tiền mặt, là điều bình thường. Và người chủ tiệm thường xuyên ôm mối lo bị trộm đột nhập lấy tiền mặt... Thì nay, ông Agarwa đã có thể ngủ ngon hơn vì hầu hết khách hàng đều sử dụng hệ thống thanh toán điện tử để hoàn tất giao dịch của mình.

Ông Agarwal cho biết: “Hầu hết người dân đã thay đổi trong thói quen thanh toán của họ. Hiện chúng tôi rất hiếm khi nhận được khoản thanh toán bằng tiền mặt”.

Thanh toán kỹ thuật số ở Ấn Độ - được thực hiện thông qua các hệ thống như Giao diện thanh toán hợp nhất (UPI), cho phép người dùng chuyển tiền ngay lập tức bằng cách quét mã QR - đã trở nên phổ biến trên khắp quốc gia đông dân nhất thế giới, làm thay đổi cuộc sống hàng ngày. Ở Delhi, ngay cả những người bán trà hay cánh lái xe tuk tuk đều thực hiện giao dịch thông qua các ứng dụng thanh toán điện tử trên điện thoại di động của họ,

Cuộc cách mạng thanh toán điện tử cũng có thể đóng một vai trò quan trọng trong nỗ lực trở thành siêu cường kinh tế của Ấn Độ. Thủ tướng Narendra Modi cho biết, ông muốn Ấn Độ được coi là nước phát triển vào năm 2047.

Ông Eswar Prasad - giáo sư kinh tế tại Đại học Cornell cho biết: “Thanh toán kỹ thuật số có khả năng thúc đẩy tăng trưởng của Ấn Độ bằng cách loại bỏ xung đột, tăng hiệu quả và giảm chi phí. UPI và quá trình số hóa rộng rãi hơn của nền kinh tế cũng có thể làm tăng tính toàn diện của sự tăng trưởng này”.

Quá trình số hóa

Nỗ lực số hóa xã hội của Ấn Độ đã bắt đầu khoảng 15 năm trước, nhưng thanh toán điện tử vẫn chưa bắt kịp xu hướng. Đến năm 2016, 96% giao dịch ở Ấn Độ vẫn được thực hiện bằng tiền giấy. Tuy nhiên, 2 sự kiện trong năm đó đã thay đổi mọi thứ.

Đầu tiên, Tập đoàn thanh toán quốc gia phi lợi nhuận Ấn Độ (NPCI) - một sáng kiến của ngân hàng trung ương và hiệp hội ngân hàng đã ra mắt cơ sở hạ tầng thanh toán UPI. UPI cho phép người dùng sử dụng điện thoại của họ làm thẻ ghi nợ ảo, chuyển tiền từ gần 600 ngân hàng thành viên và công ty fintech ngay lập tức mà không cần nhập chi tiết ngân hàng hoặc trả phí giao dịch.

Cuối năm đó, Chính phủ Ấn Độ bất ngờ loại bỏ 2 mệnh giá tiền lớn, chiếm 86% tổng lượng tiền đang lưu hành, với mục tiêu đã chống tham nhũng. Điều này đã thúc đẩy sự gia tăng trong việc sử dụng thanh toán điện tử. Đại dịch Covid-19 cũng góp phần thúc đẩy hơn nữa việc áp dụng các giao dịch kỹ thuật số khi mọi người cố gắng bảo vệ bản thân khỏi virus.

Giờ đây, người Ấn Độ sử dụng UPI để trả tiền cho mọi giao dịch, từ mua rau đến khám sức khỏe. Theo chính phủ, giao dịch kỹ thuật số được hoàn thành ở Ấn Độ nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác.

Tuy nhiên cũng có một số lo ngại. Azeez - một tài xế xe kéo 34 tuổi ở Old Delhi vẫn mang tâm lý lo sợ mất tiền nên không thể sử dụng thanh toán điện tử. “Tôi chưa bao giờ được đến trường và không thể đọc hay viết. Nếu tôi mắc phải một sai lầm nào đó trong quá trình thao tác thì sao?” - anh Azeez nói.

Tuy nhiên, xu hướng tăng dự kiến sẽ tiếp tục, thúc đẩy hơn nữa số lượng và giá trị của nguồn vốn chảy vào nền kinh tế chính thức. UPI đang hướng tới 2 tỷ giao dịch mỗi ngày vào năm 2030.

Góp phần tăng trưởng kinh tế

Giáo sư Prasad cho biết, Ấn Độ là nền kinh tế lớn tăng trưởng nhanh nhất thế giới và số hóa “đã đóng một vai trò khá quan trọng trong quỹ đạo kinh tế rất thành công mà Ấn Độ đang đi”. Mặc dù rất khó để định lượng tác động của việc áp dụng UPI đối với tổng sản phẩm quốc nội của Ấn Độ, nhưng ở cấp độ vi mô, có thể dễ dàng nhận thấy, nó đang tạo ra sự khác biệt như thế nào.

Ông chủ cửa hàng sari Agarwal cho rằng, điều này đã nâng cao hiệu quả và tính minh bạch cho hoạt động kinh doanh của ông, đồng thời khiến việc nộp thuế trở nên đơn giản hơn.

Kapil Sharma – một người bán hoa bên ngoài một ngôi chùa ở Old Delhi chia sẻ, anh từng kinh doanh thua lỗ vì khách hàng tiềm năng không muốn chờ đợi sự thay đổi. Anh ấy bắt đầu sử dụng UPI khoảng một năm trước và nhận thấy doanh số bán hàng tăng lên.

Ngoài sự thuận tiện, cơ sở hạ tầng kỹ thuật số của Ấn Độ đã giúp nước này đạt được tỷ lệ tài chính toàn diện 80%. Giáo sư Prasad cho rằng, số hóa đã làm cho công dân Ấn Độ, bao gồm cả những người không giàu có lắm cảm thấy họ có góp phần trong sự tăng trưởng và chuyển đổi kinh tế của đất nước. “Tôi nghĩ chính phủ nên coi UPI là khuôn mẫu cho phần còn lại của thế giới. Nó chắc chắn sẽ giúp nâng cao vị thế của Ấn Độ trên trường quốc tế” – Giáo sư Prasad nói.

Hiện NPCI đang tập trung vào việc mở rộng ra nước ngoài để giúp công dân làm việc ở nước ngoài gửi tiền về nước dễ dàng hơn hoặc cho phép khách du lịch Ấn Độ thanh toán bằng UPI. Năm nay, website của Tháp Eiffel bắt đầu chấp nhận thanh toán qua UPI.

Hà Anh