Cẩn trọng đổi tiền mới kẻo 'tiền mất tật mang'
Tết đến, Xuân về ngoài việc tất bật sắm sửa cành đào, cây quất... để trang trí nhà cửa thì mỗi một gia đình còn có nhu cầu đổi tiền mới để lì xì, đi lễ chùa...
Nhập vai người có nhu cầu đổi tiền mới, lượn “một vòng” trên các trang mạng xã hội, tôi thấy thị trường đổi tiền mới đang sôi động hơn bao giờ hết. Gõ từ khóa: “Đổi tiền lì xì”, “đổi tiền mới” không khó để bắt gặp những bài viết có tựa đề: “Tiền Lẻ Tiền Mới Phục Vụ Mọi Người Đi Lễ Đi Chùa Đầu Năm, Lì Xì. Đủ các loại mệnh giá từ: 1k, 2k, 5k, 10k, 20k, 50k, 100k, 200k... Càng gần Tết phí càng tăng. Ai muốn đổi phí rẻ thì nên đổi luôn bây giờ”, “Tiền nguyên seri, nguyên cọc, đủ các mệnh giá...”, “Em nhận đổi tiền, ship tận nơi, phí ship và phí đổi rẻ bèo...”. Điểm chung của các bài đăng trên, đều không công khai giá đổi tiền mà chỉ khi nhắn tin trực tiếp thì mới nhận được báo giá đối với từng loại tiền.
Thâm nhập vào hội nhóm mới thấy, mức phí khi đổi các loại tiền như: tiền lẻ, tiền mới, tiền ngoại tệ may mắn của các nước... vô cùng đa dạng. Qua tìm hiểu, được biết chi phí khi đổi 1 triệu đồng loại tiền mệnh giá 10.000 đồng là 70.000 đồng, tương đương 7%. Với tờ 20.000 đồng, nếu mới 100% có mức phí đến 10% nhưng nếu là hàng lướt thì phí là 5%. Mệnh giá 50.000 đồng mới cũng có phí lên đến 70.000 đồng, mới 99% còn 50.000 đồng. Và để “câu” được khách hàng đa số người nhận đổi tiền đều gài thêm câu “chi phí càng ngày càng tăng, nếu không đổi nhanh”. Mặt khác, càng đổi với số lượng lớn, mức phí dịch vụ này càng được chiết khấu “phải chăng”.
Trên thực tế, đã có nhiều trường hợp người dân “ôm cục tức” vì lỡ rơi vào “bẫy” của các đối tượng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Đa phần, hình thức đổi tiền trên đều diễn ra trên không gian mạng nên các đối tượng sẽ yêu cầu người dân chuyển khoản toàn bộ số tiền cần đổi cùng phí chênh lệch rồi mới giao tiền theo yêu cầu. Sau khi giao dịch thành công, người “may mắn” thì nhận về cọc tiền bị rút ruột, tiền cũ, nát, thậm chí cả tiền giả, người không may mắn thì bị các đối tượng chặn liên lạc.
Chị L (tại phường Lam Sơn, TP Thanh Hóa) chia sẻ: “Đổi tiền mới để lì xì, đi chùa ngày Tết từ lâu đã trở thành tiền lệ mỗi dịp cận Tết. Ai cũng mong muốn đổi được những đồng tiền mới, số seri đẹp để thêm may mắn cho năm mới. Thường ra ngân hàng sẽ rất khó đổi được tiền nên hầu như mọi người đều có xu hướng đổi tiền trực tuyến (online) hoặc qua những người quen. Có lần tôi giao dịch đổi tiền mới trên mạng nhận về mới tá hỏa là một cọc tiền cũ, nhàu, liên hệ với người bán thì không được mà nhắn tin cũng không xong. Đành ngậm ngùi chấp nhận mất tiền”.
Mới đây, Ngân hàng Nhà nước vừa có Công điện 01/CĐ-NHNN yêu cầu các tổ chức tín dụng, Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước thực hiện tăng cường phối hợp kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động mua, bán ngoại tệ, vàng và thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật nhằm ngăn chặn tình trạng trên. Ngoài ra, theo Nghị định 88/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định về hành vi đổi tiền để hưởng chênh lệch, thu phí đổi là vi phạm quy định của pháp luật trong lĩnh vực ngân hàng, có thể bị xử lý, xử phạt từ 20 - 40 triệu đồng đối với cá nhân vi phạm. Và, tổ chức vi phạm thì mức xử phạt hành chính sẽ bằng hai lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
Với sự phát triển của thời kỳ công nghệ số hiện nay, hầu hết các ngân hàng đã tích hợp tính năng lì xì online ngay trên ứng dụng điện thoại di động (app). Bằng những thao thác đơn giản, tiện lợi người dùng có thể gửi lời chúc và tiền mừng tuổi đến người thân yêu qua tính năng chuyển tiền, quà tặng trên ứng dụng của ngân hàng trên điện thoại. Ngoài lựa chọn những con số đẹp mang ý nghĩa tài lộc; còn có tính năng giúp người dùng gửi kèm những câu chúc Tết dí dỏm nhưng không kém phần ý nghĩa mà lại an toàn.