Chiến trường Ukraine quá khắc nghiệt, xe tăng Leopard 1A5 bị hạ gục

Sau khi xung đột Nga-Ukraine bùng nổ, phương Tây luôn tích cực viện trợ quân sự cho Ukraine; tuy nhiên số vũ khí mà họ viện trợ, phần lớn đã bị loại khỏi biên chế chiến đấu. Trong khi những vũ khí hiện đại hiếm khi được họ viện trợ cho Ukraine.

Lấy xe tăng làm ví dụ, mặc dù phương Tây đã viện trợ hàng trăm xe tăng cho Ukraine trong suốt năm 2022, nhưng những chiếc xe tăng này thực chất đều là vũ khí cũ từ thời Liên Xô, chủ yếu là dòng T-72 và rất ít được nâng cấp.

Ukraine không hài lòng với tình trạng này, Kiev cho rằng, để đánh bại quân đội Nga, họ phải có đủ số lượng xe tăng chiến đấu chủ lực kiểu phương Tây. Sau khi tuyến phòng thủ của quân đội Ukraine sụp đổ ở Soledar (ngoại ô của Bakhmut) vào đầu năm 2023, phương Tây cuối cùng đã đồng ý hỗ trợ xe tăng kiểu phương Tây cho Ukraine.

Sau nhiều tranh cãi, con số được hứa cuối cùng là Mỹ sẽ hỗ trợ 31 xe tăng M1A1 Abram, Anh 14 chiếc Challenger 2; các nước châu Âu do Đức dẫn đầu sẽ hỗ trợ khoảng 80 xe tăng dòng Leopard 2 và Pháp sẽ hỗ trợ khoảng 40 xe tăng bánh lốp AMX-10RC.

So sánh số lượng xe tăng trên với xe tăng của Nga thực tế rất ít, để xoa dịu Ukraine, phương Tây còn cho biết sẽ hỗ trợ quân đội Ukraine hơn 100 xe tăng Leopard 1A5. Mặc dù những chiếc xe tăng này cũng chỉ tương đương với xe tăng T-54 và T-62 của Liên Xô, nhưng lúc khó khăn như thế này, có là tốt.

Nếu phương Tây ngay lập tức viện trợ số xe tăng trên, trang bị cho quân đội Ukraine vào đầu năm, sau đó tổ chức huấn luyện khẩn cấp trong vài tháng và tất cả đều được đưa ra chiến trường phản công vào đầu tháng 6, thì hiệu quả sẽ đạt được rõ ràng là tốt hơn.

Nhưng trên chiến trường Ukraine, những chiếc xe tăng duy nhất xuất hiện trên mặt trận Orekhiv ở Zaporozhye vào đầu tháng 6 là xe tăng Leopard 2 của Đức và xe tăng bánh lốp AMX-10RC của Pháp hỗ trợ. Do đó, hai loại xe tăng này, biến thành “những người khốn khổ”, bị hứng bởi đủ loại hỏa lực của quân Nga.

Trong số 14 chiếc Challenger 2 của Anh viện trợ, mặc dù bị Anh ngăn cản, nhưng Ukraine vẫn cho 2 chiếc ra trận, nhưng cũng chưa bắn được phát đạn nào, thì đã bị UAV tự sát và tên lửa Nga phá hủy, sau đó cũng không thấy xuất hiện. Còn M1A1 Abram của Mỹ cuối cùng cũng đến Ukraine, nhưng không hề tham chiến;

Còn loại xe tăng Leopard 1A5, được Đức chế tạo từ thập niên 1960 và Quân đội Đức đã loại khỏi biên chế chiến đấu từ rất lâu và đưa vào niêm cất dài hạn. Sau khi tập trung sửa chữa một số bộ phận, nhưng Quân đội Ukraine không tìm được giáo viên có chuyên môn về Leopard 1A5, để huấn luyện lính xe tăng Ukraine.

Trong số 20 chiếc Leopard 1A5 đợt đầu được Đan Mạch chuyển giao cho Ukraine, thì có 12 chiếc gặp trục trặc; trong đó có 2 chiếc gặp trục trặc nghiêm trọng. Sự việc xảy ra vào tháng 9, làm cho Ukraine không thể đưa kịp số Leopard 1A5 vào đợt phản công cuối cùng của Quân đội Ukraine.

Leopard 1A5 không phải là loại xe tăng hiện đại, nhưng quân đội Ukraine lúc này đang rất cần vũ khí tấn công bọc thép, nên đã được đưa ngay ra chiến trường và quân đội Ukraine cũng công bố thông tin về hoạt động của xe tăng Leopard 1A5 trên chiến trường Kupyansk.

Khi quân đội Ukraina tăng tốc chuẩn bị cho phản công, họ đã nhanh chóng thành lập các lữ đoàn mới; trong đó các đơn vị bộ binh cơ giới từ số 41 đến số 44, dự kiến sẽ được trang bị xe tăng Leopard 1A5 và xe bọc thép bánh lốp do Ba Lan hỗ trợ.

Sau khi cuộc phản công lớn của quân đội Ukraine ở mặt trận phía nam bắt đầu, có dấu hiệu cho thấy quân Nga sẽ tấn công mạnh vào mặt trận phía bắc (sau này được chứng minh chỉ là hoạt động nghi binh), quân đội Ukraine lúc này không có nhiều lực lượng dự bị, nên các lữ đoàn từ 41 đến 44 được tung vào mặt trận Kupyansk;

Những chiếc xe tăng Leopard 1A5 được trang bị cho Lữ đoàn bộ binh cơ giới số 44 của Quân đội Ukraine Mặc dù tổ chức biên chế của các lữ đoàn trên vẫn chưa hoàn chỉnh, xét cho cùng thì việc huấn luyện vẫn chưa hoàn thành.

Sự xuất hiện của xe tăng Leopard 1A5 trong biên chế Lữ đoàn bộ binh cơ giới 44 cho thấy hoàn cảnh “giật gấu vá vai” của Quân đội Ukraine lúc này; nhưng cũng có một số vấn đề đáng lưu tâm là hiện nay họ không ưu tiên bổ sung quân số và vũ khí cho các đơn vị chiến đấu hiện có, mà cố gắng thành lập các lữ đoàn mới.

Tuy nhiên, những chiếc Leopard 1A5 của Lữ đoàn bộ binh cơ giới 44 khi vừa tới chiến trường Kupyansk đã tấn công quân Nga trước. Căn cứ vào đoạn video do UAV trinh sát của Nga ghi lại, chiếc Leopard 1A5 đã “đơn thương độc mã” tiến vào trận địa của Nga, mà không hề có bộ binh đi cùng.

Chiếc Leopard 1A5 của Lữ đoàn 44 thực hành bắn trong hành tiến; nhưng khu vực đó địa hình bằng phẳng. Khi nhận thấy mối nguy hiểm, chiếc Leopard 1A5 lùi thật nhanh, nhưng không kịp, khi đạn pháo của Nga bắn dồn dập vào chiếc xe đơn độc; kíp xe đành bỏ xe ở lại để thoát thân.

Trên thực tế, những chiếc xe tăng Leopard 2 hiện đại hơn nhiều, còn bị tiêu diệt ngay lần đầu ra quân, nên không có gì lạ khi Leopard 1A5 chịu thiệt hại trong chiến đấu; bởi vì nó là mục tiêu mọi hỏa lực chống tăng của Nga, từ pháo binh đến UAV tự sát, từ mìn cho đến tên lửa chống tăng.

Nhưng điều kỳ lạ là mặc dù quân đội Ukraine mới nhận loại xe tăng cũ này vài ngày, đã tung ngay nó vào một cuộc tấn công tương đối liều lĩnh. Phải chăng quân đội Ukraine đang dùng cách này, để bày tỏ sự phản đối rằng, phương Tây viện trợ “vũ khí rác” cho họ?

Nhưng trong bối cảnh hiện tại, khó có khả năng phương Tây sẽ hỗ trợ thêm cho Ukraine một số lượng lớn xe tăng tiên tiến. Còn quân đội Ukraine nhìn chung thiếu phương tiện chiến đấu bọc thép, và sẽ rất tốt nếu có Leopard 1A5. Ngay cả quân đội Nga cũng phải dùng tăng T-62 và thậm chí là T-55.

Vì vậy, mặc dù Leopard 1A5 không được hiện đại lắm, nhưng dù sao trong quân đội Ukraine, không có nhiều lữ đoàn có thể tổ chức tiểu đoàn xe tăng và họ phải biết sử dụng tiết kiệm và hiệu quả, dùng vào những thời điểm quan trọng.

Tiến Minh (theo Sina)