'Cơn mưa' lệnh trừng phạt của Phương Tây đang chờ Iran sau vụ tấn công Israel
Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) cho biết họ đang xem xét áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với Iran sau cuộc tấn công vào Israel cuối tuần qua.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết bà dự kiến sẽ hành động "trong những ngày tới", trong khi người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell cho biết khối đang nỗ lực giải quyết vấn đề này.
Israel đã kêu gọi các đồng minh trừng phạt chương trình tên lửa của Tehran.
Các lệnh trừng phạt của Liên Hợp quốc đối với chương trình này đã hết hạn vào tháng 10.
Những biện pháp trừng phạt đó có liên quan đến một thỏa thuận rộng hơn nhằm hạn chế chương trình hạt nhân của Iran.
Tuy nhiên, một số quốc gia bao gồm Mỹ, EU và Anh vẫn duy trì các lệnh trừng phạt và bổ sung các lệnh trừng phạt mới.
Tham mưu trưởng quân đội Israel - Trung tướng Herzi Halevi cho biết hôm 15/4 cho rằng cuộc tấn công của Iran sẽ không bị đáp trả.
Cuộc tấn công trực tiếp đầu tiên của Iran vào Israel đã chứng kiến một làn sóng hơn 300 tên lửa và máy bay không người lái được bắn từ Iran, Iraq, Syria và Yemen, trong đó hầu hết đều bị Israel và các đồng minh của nước này bắn hạ.
Tehran cho biết cuộc tấn công là để trả đũa cuộc không kích được cho là của Israel nhằm vào lãnh sự quán của họ ở Syria vào ngày 1-4 khiến 13 người thiệt mạng.
Cho đến nay, Israel dường như chỉ đáp trả bằng một cuộc tấn công ngoại giao. Ngoại trưởng nước này kêu gọi hơn 30 quốc gia áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với chương trình tên lửa của Iran.
Họ cũng kêu gọi Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) - một lực lượng quân sự, chính trị và kinh tế lớn ở Iran - bị liệt vào danh sách tổ chức khủng bố, điều mà Mỹ đã làm nhưng Anh thì chưa.
Phát biểu hôm 16/4, Bộ trưởng Tài chính Mỹ, bà Yellen nhấn mạnh: "Liên quan đến các biện pháp trừng phạt, tôi hoàn toàn mong đợi rằng chúng tôi sẽ thực hiện các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với Iran trong những ngày tới. Chúng tôi không xem trước các công cụ trừng phạt của mình. Nhưng trong các cuộc thảo luận mà tôi đã có, tất cả các lựa chọn nhằm ngăn chặn việc tài trợ cho khủng bố của Iran vẫn tiếp tục được đặt lên bàn đàm phán".
Bà cho biết xuất khẩu dầu của Iran là "một lĩnh vực khả thi mà chúng tôi có thể giải quyết", đồng thời nói thêm: "Rõ ràng, Iran đang tiếp tục xuất khẩu một ít dầu. Có thể chúng tôi có thể làm nhiều hơn nữa".
Bà Yellen cho biết Mỹ đã sử dụng các biện pháp trừng phạt tài chính để cô lập Iran và phá vỡ khả năng tài trợ cho các nhóm ủy nhiệm cũng như hỗ trợ cuộc chiến của Nga ở Ukraine - bao gồm cả việc nhắm mục tiêu vào hơn 500 cá nhân và tổ chức.
Các lệnh trừng phạt hiện tại của Mỹ đối với Iran đã cấm gần như toàn bộ hoạt động thương mại của Mỹ với nước này.
Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan sau đó cho biết các lệnh trừng phạt mới sẽ nhắm vào "Iran, bao gồm cả chương trình tên lửa và máy bay không người lái" cũng như Lực lượng Vệ binh Cách mạng và Bộ Quốc phòng Iran.
Ông nói thêm: “Chúng tôi dự đoán rằng các đồng minh và đối tác của chúng tôi sẽ sớm tuân theo các biện pháp trừng phạt của riêng họ. Các biện pháp trừng phạt mới này và các biện pháp khác sẽ tiếp tục gây áp lực đều đặn nhằm kiềm chế và làm suy giảm năng lực và hiệu quả quân sự của Iran cũng như đối đầu với toàn bộ các hành vi có vấn đề của nước này".
Ông Borrell, nhà ngoại giao hàng đầu của EU, cho biết một số nước thành viên đã yêu cầu mở rộng các biện pháp trừng phạt chống lại Iran.
Ông cho biết sẽ gửi yêu cầu tới cơ quan ngoại giao của EU để "bắt đầu các công việc cần thiết liên quan đến lệnh trừng phạt".
Ngoại trưởng Israel Israel Katz hoan nghênh "xu hướng tích cực hướng tới việc áp dụng các biện pháp trừng phạt" trong một bài đăng trên X.
Các nhà lãnh đạo thế giới đã kêu gọi kiềm chế nhằm tránh leo thang lớn ở Trung Đông, sau vụ tấn công mới nhất.
Tổng thống Mỹ Joe Biden - người nhiều lần tuyên bố ủng hộ Israel là "bền thép" - cho biết ông tin rằng Israel nên tuyên bố chiến thắng trong đợt này và "giành chiến thắng".