Đảo chính ở Gabon: Chính quyền quân sự lập lãnh đạo mới, Mỹ hối thúc một việc
Một số quốc gia như Đức, Anh, Morocco và Hàn Quốc cũng sớm có động thái liên quan đến vụ đảo chính vừa qua ở Gabon.
Tướng Brice Oligui Nguema, người được bổ nhiệm làm Chủ tịch Ủy ban Chuyển tiếp và khôi phục thể chế (CTRI) Gabon, kiêm nhiệm Tổng thống lâm thời. (Nguồn: TheWill)
Ngày 30/8, lực lượng cầm đầu cuộc đảo chính tại Gabon đã chỉ định Tư lệnh Lực lượng vệ binh Cộng hòa Gabon, Tướng Brice Oligui Nguema, làm Chủ tịch Ủy ban Chuyển tiếp và khôi phục thể chế (CTRI) kiêm Tổng thống lâm thời trong quá trình chuyển tiếp. Theo người phát ngôn CTRI Ulrich Manfoumbi Manfoumbi, quyết định trên được đưa ra trong cuộc họp có sự tham dự của các tư lệnh, tham mưu trưởng và tướng lĩnh quân đội của Gabon.
Ông Manfoumbi cho hay Tướng Nguema đã ra lệnh kết nối lại cáp quang và khôi phục tín hiệu phát thanh và truyền hình, trong đó có các kênh truyền hình tiếng Pháp là France 24, RFI và TV5 Monde. Người phát ngôn CTRI cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải duy trì sự bình yên trong nước, cũng như giữ gìn sự ổn định và phẩm giá của Gabon.
Ngoài ra, lực lượng đảo chính tại Gabon cho biết lệnh giới nghiêm hàng đêm, vốn được áp dụng sau khi hỗn loạn xảy ra vào cuối quá trình bầu cử, sẽ được giữ nguyên đến khi có thông báo mới. CTRI nêu rõ: “Kể từ ngày mai (31/8), nhân dân Gabon một lần nữa sẽ có thể tự do đi lại làm việc trong khoảng thời gian từ 6h00-18h00 (giờ địa phương). Lệnh hạn chế giao thông vẫn có hiệu lực từ 18h hôm trước-6h hôm sau cho đến khi có thông báo mới”.
Một số quốc gia cũng đã có phản ứng trước việc CTRI lên nắm quyền.
Ngày 30/8, Bộ Ngoại giao Morocco ra tuyên bố kêu gọi duy trì sự ổn định ở Gabon, nơi các sĩ quan quân đội tiến hành cuộc chính biến, quản thúc tại gia Tổng thống Ali Bongo, người bạn thời thơ ấu của của Quốc vương Morocco Mohammed VI. Tuyên bố có đoạn: “Morroco theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình ở nước Cộng hòa Gabon”. Tuyên bố nhấn mạnh tầm quan trọng của yêu cầu duy trì ổn định ở Gabon và sự bình yên của người dân nước này. Morocco cũng bày tỏ tin tưởng người dân và các tổ chức Gabon sẽ hướng tới hành động “vì lợi ích cao hơn của đất nước, bảo vệ lợi ích và đáp ứng nguyện vọng của nhân dân”.
Trong một tuyên bố, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller nói: “Chúng tôi kêu gọi những người có trách nhiệm trả tự do và đảm bảo an toàn cho các thành viên chính phủ và gia đình họ cũng như duy trì chính quyền dân sự”.
Bộ Ngoại giao Đức nêu rõ: “Quân đội không có quyền can thiệp bằng vũ lực vào tiến trình chính trị. Người dân Gabon phải có quyền tự chủ và tự do quyết định tương lai của chính họ”. Ngày 30/8, Bộ Ngoại giao Anh cũng chỉ trích “cuộc tiếp quản quân sự vi hiến” ở Gabon và kêu gọi phục hồi chính phủ hợp hiến tại Gabon.
Về phần mình, ngày 31/8, Hàn Quốc đã ban hành cảnh báo đi lại đặc biệt dành cho các công dân tại Gabon. Theo Bộ Ngoại giao nước này, lời cảnh báo kêu gọi công dân hủy bỏ hoặc hoãn các chuyến đi tới Gabon và rời khỏi đây nếu họ đã tới đó, trừ các vấn đề khẩn cấp. Cảnh báo này có thể được duy trì tới 90 ngày. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cho biết sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình ở Gabon và xem xét thực hiện các biện pháp bổ sung với khuyến nghị du lịch nếu cần thiết.
Ngày 30/8, một nhóm sĩ quan thay mặt CTRI tuyên bố đã nắm quyền để “chấm dứt chế độ hiện hành”. Trước đó, cơ quan bầu cử quốc gia Gabon cho biết Tổng thống Ali Bongo thuộc đảng Dân chủ Gabon cầm quyền tái đắc cử nhiệm kỳ thứ 3 trong cuộc bầu cử hôm 26/8.
