Hàng loạt doanh nghiệp bất động sản gặp khó khăn trả nợ trái phiếu đáo hạn

Bộ Tài chính cho biết khối lượng trái phiếu do tổ chức tín dụng (TCTD) phát hành đáo hạn năm 2024 là 53,2 nghìn tỷ đồng do 16 TCTD phát hành, trong đó nhà đầu tư cá nhân chỉ nắm giữ khoảng 1,2%.

Bộ Tài chính đánh giá trái phiếu do TCTD phát hành về cơ bản rủi ro rất thấp, vì việc phát hành tuân thủ theo tỷ lệ an toàn vốn trong hoạt động ngân hàng do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giám sát và các TCTD có trái phiếu đến hạn đều hoạt động có lãi; đồng thời hầu hết trái phiếu là do nhà đầu tư tổ chức nắm giữ.

Đối với trái phiếu của các doanh nghiệp (TPDN) bất động sản, dư nợ trái phiếu là 351,4 nghìn tỷ đồng (chiếm 34,8% tổng dư nợ) do 182 doanh nghiệp (DN) bất động sản phát hành, trong đó nhà đầu tư tổ chức nắm giữ 58,6%, nhà đầu tư cá nhân nắm giữ 41,4%.

Trong số này, trái phiếu có bảo đảm khoảng 285,2 nghìn tỷ đồng (81,2%), trái phiếu không có bảo đảm khoảng 66,2 nghìn tỷ đồng (18,8%). Đáng chú ý, trong số trái phiếu không có bảo đảm thì nhà đầu tư cá nhân nắm giữ khoảng 74,7%.

Khối lượng TPDN bất động sản đáo hạn trong năm 2024 là 99,6 nghìn tỷ đồng do 92 tổ chức phát hành.

Khối lượng TPDN bất động sản đáo hạn trong năm 2024 là 99,6 nghìn tỷ đồng do 92 tổ chức phát hành. Trong đó, trái phiếu có bảo đảm khoảng 91,8 nghìn tỷ đồng (92,2%), trái phiếu không có bảo đảm khoảng 7,7 nghìn tỷ đồng (7,8%).

Dựa theo tình hình tài chính của các DN bất động sản, Bộ Tài chính dự kiến có khoảng 35,8 nghìn tỷ đồng (chiếm 35,9% khối lượng trái phiếu đáo hạn của các DN bất động sản) có khó khăn trong thanh toán nợ TPDN.

Trong đó, có 3 DN rất khó khăn trong việc trả nợ trái phiếu (âm vốn chủ sở hữu) với khối lượng 4,6 nghìn tỷ đồng trái phiếu, bao gồm: Công ty CP Du lịch và Đầu tư Xây dựng Châu Á (giá trị đáo hạn trong năm 2024 là 600 tỷ đồng); Công ty CP Phát triển Bất động sản Nhật Quang (2.150 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư Smart Dragon (1.900 tỷ đồng).

Có 18 DN được Bộ Tài chính xếp vào nhóm có khả năng gặp khó khăn trả nợ (kết quả kinh doanh thua lỗ và hệ số nợ/vốn chủ sở hữu từ 3 lần trở lên), giá trị đến hạn trong năm nay là 31,2 nghìn tỷ đồng. Bao gồm các DN như: Công ty CP Đầu tư Golden Hill (giá trị đáo hạn năm 2024 là 5.760 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư Kinh doanh và Phát triển đô thị Ngôi sao Phương Nam (4.700 tỷ đồng); Công ty TNHH Bất động sản Lan Việt (4.100 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư và Kinh doanh An Nam (4.700 tỷ đồng); Công ty TNHH Phát triển bất động sản An Khang (1.000 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư và Du lịch Vạn Hương (1.500 tỷ đồng); Công ty CP Fuji Nutri Food (1.720 tỷ đồng); Công ty TNHH Đầu tư Phú Thịnh Phát (900 triệu đồng); Công ty TNHH Mặt trời Phú Quốc (1.200 tỷ đồng); Công ty CP Phú Thọ Land (1.900 tỷ đồng); Công ty TNHH Thành phố AQUA (1.100 tỷ đồng)…

Một số DN được Bộ Tài chính phân vào nhóm các DN còn lại. Trong đó, một số DN có khối lượng trái phiếu đáo hạn lớn trong năm nay có thể kể đến như: Công ty TNHH Đầu tư và phát triển đô thị Hưng Yên (giá trị đáo hạn trong năm 2024 là 7.200 tỷ đồng); Tổng công ty Đầu tư và phát triển công nghiệp – CTCP (2.300 tỷ đồng); Công ty TNHH Đầu tư Big Gain (2.000 tỷ đồng); Công ty CP Đại Phú Hòa (3.560 tỷ đồng); Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Danh Việt (hơn 3.000 tỷ đồng); Công ty CP Kinh doanh Bất động sản S – Việt Nam (2.500 tỷ đồng); Công ty CP Hưng Thịnh Land (1.100 tỷ đồng)…

Đối với nhóm DN còn lại, dư nợ trái phiếu khoảng 300 nghìn tỷ đồng (chiếm 29,8% tổng dư nợ) do 222 DN phát hành. Khối lượng đáo hạn trong năm 2024 là 87,3 nghìn tỷ đồng, do 102 tổ chức phát hành.

Trong đó, có 2 DN rất khó khăn trong việc thanh toán, gồm: Công ty CP Đầu tư và Phát triển Sài Gòn (6.570 tỷ đồng); Công ty TNHH Mặt trời Cẩm Phả (870 triệu đồng).

Có 14 DN có khả năng gặp khó khăn trả nợ, với khối lượng 19,4 nghìn tỷ đồng, như: Công ty Tài chính TNHH MTV Shinhan Việt Nam (1.000 tỷ đồng). Các DN thuộc nhóm còn lại, có giá trị đáo hạn lớn như: Công ty CP Tập đoàn Đầu tư An Đông (10.000 tỷ đồng); Công ty CP Đầu tư Xây dựng Trung Nam (4.100 tỷ đồng); Công ty CP Tập đoàn Đầu tư I.P.A (2.300 tỷ đồng); Công ty TNHH Masan Consummer Holding (2.100 tỷ đồng); Công ty CP Dịch vụ Giải trí Hưng Thịnh Quy Nhơn (2.600 tỷ đồng)…

Các chuyên gia phân tích kỳ vọng, thị trường TPDN năm 2024 sẽ hồi phục nhờ sự dẫn dắt của 2 nhóm ngành ngân hàng và bất động sản. Riêng với trái phiếu bất động sản, tốc độ hồi phục sẽ phụ thuộc rất nhiều vào tốc độ cải thiện của hành lang pháp lý cũng như tiến độ cấp phép dự án của các địa phương.

Theo dữ liệu của Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội, trong tháng 3/2024 (tính tới ngày 25/3), chỉ có 2 DN phát hành trái phiếu thành công là Công ty TNHH Đầu tư Kinh doanh và Phát triển thương mại Việt An (phát hành 1.250 tỷ đồng) và Công ty TNHH Đầu tư và Phát triển bất động sản Hải Đăng (2 đợt phát hành tổng cộng 2.500 tỷ đồng).

Lũy kế 3 tháng đầu năm nay (tính đến ngày 25/3), lượng TPDN phát hành đạt 10.715 tỷ đồng, giảm 61,5% so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong khi phát hành trái phiếu mới giảm mạnh, thì áp lực đáo hạn trái phiếu từ nay đến cuối năm của các DN bất động sản rất lớn. Từ đầu năm đến nay, các DN đã phải chi gần 14.000 tỷ đồng mua lại trái phiếu trước hạn (trong đó hơn 41% là trái phiếu bất động sản).

Ông Nguyễn Quang Thuân, Tổng giám đốc FiinRatings cho rằng, khả năng trả nợ trái phiếu vẫn đang là thách thức lớn của DN bất động sản. Dù vốn tín dụng hỗ trợ phần nào dòng tiền cho DN bất động sản, song DN phát hành không thể trông chờ toàn bộ vào nguồn vốn này để hoàn tất nghĩa vụ trả nợ trái phiếu. Trong khi đó, thị trường bất động sản vẫn chưa thực sự khởi sắc.

Thanh Hoa