Hoàn thiện thể chế, chính sách, bảo đảm nguồn nhân lực phát triển thiết chế văn hóa, thể thao
Ngày 12/5, tại thành phố Hạ Long (Quảng Ninh), Ủy ban Văn hóa Giáo dục của Quốc hội chủ trì, phối hợp Ban Tuyên giáo Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Hội thảo Văn hóa năm 2024 với chủ đề 'Chính sách và nguồn lực cho phát triển thiết chế văn hóa, thể thao'.
Chủ trì hội thảo có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Trần Thanh Mẫn, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Trần Hồng Hà, Phó Thủ tướng Chính phủ; Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội; Nguyễn Văn Hùng, Bộ trưởng Văn hóa, Thể thao và Du lịch; Nguyễn Xuân Ký, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh.
Tham dự hội thảo có gần 300 đại biểu là các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội; các đại biểu Quốc hội, đại diện Hội đồng Dân tộc và các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương; lãnh đạo Ủy ban nhân dân, Đoàn Đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố; cơ quan quản lý các thiết chế văn hóa, thể thao ở Trung ương và cơ sở, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý; đại diện một số hiệp hội, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực văn hóa, thể thao.
Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội nhấn mạnh: Hội thảo tập trung rà soát, phân tích, đánh giá tình hình triển khai thực hiện các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của nhà nước về phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao; công tác quy hoạch, đầu tư xây dựng, quản lý và sử dụng thiết chế văn hóa, thể thao; việc bố trí, huy động các nguồn lực cho phát triển thiết chế văn hóa, thể thao; nghiên cứu các kinh nghiệm quốc tế.
Trên cơ sở đó, hội thảo sẽ đề xuất các giải pháp để hoàn thiện thể chế, chính sách, huy động tối đa các nguồn lực phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao; nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống thiết chế, phục vụ nhu cầu của đông đảo nhân dân, đáp ứng yêu cầu về phát triển con người toàn diện và xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.
Phát biểu đề dẫn hội thảo, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng ghi nhận những thành tựu quan trọng của Đảng ta về xây dựng và phát triển văn hóa, thể thao trong 40 năm đổi mới.
Đến nay, nước ta đã xây dựng và phát triển được một hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao tương đối toàn diện và đồng bộ, bao phủ rộng khắp từ Trung ương tới cơ sở, từ các đô thị cho đến những vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa và vùng biên giới hải đảo.
Hình thức hoạt động của các thiết chế văn hóa, thể thao ngày càng phong phú, đa dạng bước đầu đáp ứng được nhu cầu của các tầng lớp nhân dân.
Các thiết chế văn hóa, thể thao mới góp phần kiến tạo nên những cảnh quan phát triển vừa hiện đại, vừa mang bản sắc địa phương, góp phần tạo nên diện mạo rất đặc trưng cho không gian kiến trúc đô thị và nông thôn mới.
Bên cạnh những kết quả đạt được, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng cho rằng sự vận hành của hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao hiện nay đang bộc lộ rất nhiều hạn chế, bất cập; tồn tại những nghịch lý, khó khăn, vướng mắc kéo dài chưa được khắc phục.
Để góp phần tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về luật pháp, cơ chế, chính sách, nhất là liên quan đến huy động và phân bổ có hiệu quả nguồn lực cho phát triển các thiết chế văn hóa, thể thao đáp ứng những yêu cầu mới, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các đại biểu tập trung phân tích, làm sâu sắc hơn những nội dung chủ yếu liên quan đến hoàn thiện hệ thống luật pháp và cơ chế, chính sách; tổ chức thực hiện có hiệu quả nội dung về phát triển thiết chế văn hóa, thể thao trong quy hoạch tổng thể; tăng cường quản lý, sử dụng khai thác có hiệu quả các thiết chế văn hóa, thể thao; tăng cường huy động các nguồn lực, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các thiết chế văn hóa, thể thao, tổ chức bộ máy, nhân sự và công tác đào tạo nguồn nhân lực; việc sáp nhập và thực hiện cơ chế tự chủ đang đặt ra những khó khăn, vướng mắc gì; chế độ, chính sách đãi ngộ, phụ cấp, bồi dưỡng, khen thưởng, xét tặng danh hiệu hiện nay đã thực sự phù hợp…
Phát biểu tại hội thảo, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà khẳng định những thành tựu trong xây dựng và phát triển văn hóa, thể thao chính là động lực cho sự phát triển của đất nước.
Đồng chí mong muốn, tại hội thảo này, các đại biểu tham góp ý kiến, thảo luận, làm rõ khái niệm của thiết chế văn hóa, thể thao, để trên cơ sở đó, Đảng và nhà nước có định hướng trong xây dựng quy hoạch và ban hành các quy định, cơ chế, chính sách phù hợp, đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn hiện nay.
Phát biểu chào mừng Hội thảo, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh Nguyễn Xuân Ký bày tỏ: Hội thảo là dịp để Quảng Ninh được tiếp thu ý kiến chỉ đạo, định hướng từ các nhà lãnh đạo, quản lý cấp cao, chuyên gia, học giả giúp tỉnh định hướng tầm nhìn để tiếp tục hoàn thiện thể chế và các giải pháp chính sách nhằm tăng cường khả năng chuyển hóa nguồn tài nguyên văn hóa thành sức cạnh tranh của ngành công nghiệp văn hóa; huy động sức mạnh tổng hợp và mọi nguồn lực phát triển hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao đồng bộ, hiện đại từ cấp tỉnh góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.
Kết luận hội thảo, đồng chí Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội khẳng định: những năm qua, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành đã ban hành nhiều văn bản pháp luật quy định về tổ chức, hoạt động của hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao; từng bước thể chế hóa các chủ trương, quan điểm lớn của Đảng, pháp luật của Nhà nước về quyền hưởng thụ và tiếp cận các giá trị văn hóa; tạo hành lang pháp lý cho thiết chế văn hóa, thể thao được củng cố, nâng cao chất lượng hoạt động.
Song bên cạnh đó vẫn còn những hạn chế, tồn tại cần phải được điều chỉnh cho phù hợp với yêu cầu phát triển trong những năm tới như: Quy định về các loại hình thiết chế, văn hóa, thể thao chưa đầy đủ; Quy hoạch mạng lưới cơ sở văn hóa, thể thao còn chậm, quản trị nội bộ một số cơ quan, đơn vị còn yếu kém.
Việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức thiết chế văn hóa, thể thao các cấp còn nhiều bất cập; Công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới…
Đồng chí Trần Thanh Mẫn cũng chỉ rõ 5 nhóm giải pháp nhằm hoàn thiện thể chế, chính sách và bảo đảm nguồn nhân lực cho phát triển thiết chế văn hóa, thể thao gồm: Hoàn thiện thể chế; Chính sách, quy hoạch thiết chế văn hóa, thể thao; Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn; ưu tiên bố trí kinh phí có trọng tâm, trọng điểm, theo lộ trình, mục tiêu cụ thể; Tiếp tục rà soát, hoàn thiện các quy định về tiêu chí, điều kiện sắp xếp, tổ chức lại bộ máy, bảo đảm tinh gọn, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động.
Hội thảo lần này là cơ sở cung cấp và làm rõ hơn các căn cứ chính trị, pháp lý, khoa học và thực tiễn, làm cơ sở để Quốc hội thảo luận, cho ý kiến đối với chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025 - 2035 tại Kỳ họp thứ 7 Quốc hội khóa XV sắp tới.
Sau hội thảo, ban tổ chức sẽ xây dựng báo cáo tổng kết đầy đủ về nội dung hội thảo và các kiến nghị gửi tới Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ, các bộ, ngành có liên quan.