Hôm nay, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long tiếp tục hầu tòa

Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long trong phiên xét xử sơ thẩm. Ảnh: Hồng Nguyên

Cựu Bộ trưởng Bộ Y tế cùng nhiều bị cáo có đơn kháng cáo

Sáng nay, theo dự kiến, TAND cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên tòa phúc thẩm vụ án sai phạm tại Công ty Cổ phần công nghệ Việt Á và một số ngành, địa phương. Phiên phúc thẩm sẽ xem xét đơn kháng cáo của 11 bị cáo và 3 người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Trong đó, bị cáo Phan Quốc Việt (Tổng Giám đốc Công ty CP Công nghệ Việt Á – Công ty Việt Á) có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt; bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Vũ Đình Hiệp (Phó Tổng giám đốc Công ty Việt Á) có đơn kháng cáo với nội dung đề nghị xem xét, đánh giá lại đúng bản chất của vụ án và tội danh đối với bị cáo.

Các bị cáo khác cùng kháng cáo: Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó Vụ KH&CN các ngành kinh tế - kỹ thuật, Bộ KH&CN), Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương), Nguyễn Nam Liên (cựu Vụ trưởng Kế hoạch Tài chính, Bộ Y tế)…Công ty CP Công nghệ Việt Á có đơn kháng cáo với nội dung, đề nghị tòa án cấp phúc thẩm không tịch thu sung công quỹ Nhà nước số tiền được xác định là hưởng lợi bất chính từ việc bán test xét nghiệm cho các tổ chức, cá nhân không bị xem xét khởi tố trong vụ án này.

Công ty Việt Á yêu cầu các tổ chức đã mua test xét nghiệm của công ty không qua thủ tục đấu thầu phải thanh toán tiền cho Việt Á theo như hợp đồng đã ký kết; đề nghị tòa án cấp phúc thẩm hủy bỏ các biện pháp phong tỏa/hạn chế giao dịch đối với các tài khoản ngân hàng của Công ty Việt Á và các công ty trong hệ thống của Việt Á không liên quan đến vụ án.

Cựu Giám đốc Công ty Việt Á Phan Quốc Việt tại phiên sơ thẩm. Ảnh: Hồng Nguyên

Sai phạm tại Công ty Việt Á gây thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 402 tỷ đồng

Trước đó, tại phiên xét xử sơ thẩm hồi tháng 1, HĐXX đã tuyên phạt Phan Quốc Việt 29 năm tù về 2 tội danh “Đưa hối lộ”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. Bị cáo Nguyễn Thanh Long 18 năm tù tội “Nhận hối lộ”. Trịnh Thanh Hùng 14 năm tù về tội “Nhận hối lộ”…

2 cựu lãnh đạo Bộ KH&CN là Chu Ngọc Anh (cựu Bộ trưởng) và Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng) phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” cùng bị tuyên phạt 3 năm tù.

Các bị cáo còn lại bị đưa ra xét xử với nhiều tội danh, gồm “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”, “Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi”.

Theo bản án sơ thẩm, đầu năm 2020, dịch Covid 19 bùng phát tại Vũ Hán (Trung Quốc) và lây lan đến nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trước tình hình trên, Chính phủ đã triển khai nhiều chủ trương, biện pháp để ứng phó, trong đó có giao cho Bộ KH&CN chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan chủ động, tích cực triển khai việc nghiên cứu, chế tạo sinh phẩm phục vụ công tác phòng, chống dịch.

Phan Quốc Việt đã đặt vấn đề, cấu kết với nhiều cán bộ, quan chức các Bộ, ngành… để Công ty Việt Á được tham gia nghiên cứu với mục đích sử dụng kết quả Đề tài sau đó sản xuất, bán thương mại kit xét nghiệm.

Để thuận lợi cho việc bán test xét nghiệm trên cả nước, Việt cấu kết với các bị can thuộc Bộ KH&CN để được đề nghị tặng Bằng khen đánh bóng hình ảnh, thương hiệu cho test xét nghiệm, cấu kết với các bị can thuộc Bộ Y tế để được hiệp thương theo giá đã được nâng khống, chậm kiểm tra giá hiệp thương để tạo mặt bằng giá test xét nghiệm; giới thiệu với các lãnh đạo tỉnh, thành phố để bán thương mại test xét nghiệm thu lời bất chính.

Để được các đồng phạm can thiệp, giúp đỡ như nêu trên, Phan Quốc Việt đã thỏa thuận ăn chia, đưa tiền hối lộ, tiền cảm ơn nhiều lần với tổng số tiền 3,45 triệu USD và 4 tỷ đồng.

Để tiêu thụ test xét nghiệm tại các địa phương với số lượng lớn và được thanh toán theo giá đã nâng khống, Phan Quốc Việt, Vũ Đình Hiệp và các nhân viên Công ty Việt Á đã thông đồng, cấu kết với lãnh đạo, nhân viên các cơ sở y tế công lập thực hiện hành vi trái quy định của pháp luật về đấu thầu, ứng hàng sử dụng trước, hợp thức thủ tục, hồ sơ thanh toán sau theo đơn giá do Công ty Việt Á đưa ra.

Quá trình tiêu thụ test xét nghiệm, Phan Quốc Việt chỉ đạo các nhân viên tính toán và chi tiền % ngoài hợp đồng, trực tiếp chỉ đạo Vũ Đình Hiệp, Phan Tôn Noel Thảo, Hồ Thị Thanh Thảo đưa hối lộ tổng cộng 34.006.572.285 đồng cho các lãnh đạo, nhân viên tại các cơ sở công lập trên phạm vi cả nước.

Cáo trạng cũng xác định, tổng số tiền Việt đưa hối lộ là hơn 106 tỷ đồng; hành vi của Việt gây thiệt hại số tiền hơn 1.235 tỷ đồng, trong đó thiệt hại cho Ngân sách Nhà nước hơn 402 tỷ đồng.

Phiên xét xử sơ thẩm hồi tháng 1/2024. Ảnh: Hồng Nguyên

Pháp luật khoan hồng, giảm nhẹ cho những bị cáo không hưởng lợi

Theo nhận định của HĐXX, vụ án xảy ra trong bối cảnh đất nước gồng mình chống dịch, Nhân dân hoang mang, sinh phẩm và vật tư y tế chưa đáp ứng được việc chống dịch. Đây là một trong những nguyên nhân phát sinh, gây ra hành vi sai phạm của các bị cáo.

Các bị cáo đã giúp Cty Việt Á được phối hợp tham gia thực hiện Đề tài nghiên cứu cấp quốc gia về test xét nghiệm Covid-19 do Bộ KH&CN đại diện chủ sở hữu.

Sau đó, bằng nhiều thủ đoạn, các bị cáo thực hiện chuỗi hành vi sai phạm, biến test xét nghiệm từ sản phẩm nghiên cứu của Đề tài thuộc sở hữu của Nhà nước thành sản phẩm thuộc sở hữu của Cty Việt Á, sản xuất, bán thương mại trái phép trên cả nước với giá đã được nâng khống, thu lời bất chính đặc biệt lớn.

“Hành vi của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, đã xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan, tổ chức, làm mất uy tín của một số đơn vị, gây mất niềm tin trong Nhân dân” - bản án nêu. Việc đưa các bị cáo ra xét xử là đúng đắn, phù hợp với quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, pháp luật cũng khoan hồng, giảm nhẹ cho những bị cáo không hưởng lợi. Theo đó, HĐXX căn cứ vào các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự của các bị cáo để đưa ra mức án tương xứng với hành vi phạm tội của từng bị cáo. Trong đó, HĐXX áp dụng mức hình phạt thấp nhất ở khung hình phạt với các bị cáo không hưởng lợi, có vai trò thứ yếu, tự nguyện khắc phục hậu quả.

Trong vụ án này, bị cáo duy nhất được HĐXX miễn trách nhiệm hình sự là bị cáo Nguyễn Thành Danh (cựu Giám đốc CDC Bình Dương). Ông Danh bị truy tố, xét xử và đề nghị mức án 10 tháng 4 ngày, bằng thời hạn tạm giam về tội “Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”.

Trên cơ sở tài liệu, chứng cứ, lời khai của các bị cáo tại cơ quan điều tra, tại tòa… HĐXX tuyên bố có đủ cơ sở khẳng định các bị cáo phạm tội như cáo trạng truy tố.

Minh Dương