Iran triển khai tên lửa phòng không để 'đón lõng' F-35I Israel tại Syria?

Đài quan sát Nhân quyền Syria ngày 8/8 cho biết, đã có ít nhất 2 hệ thống phòng không tự hành thế hệ mới Bavar 373 được Iran triển khai tại khu vực al-Mazar'a, ngoại ô thị trấn al-Mayadin, phía nam Deir Ezzor của Syria.

Cùng với hệ thống tên lửa phòng không, pháo phòng không tự hành cũng đã được Tehran triển khai tại khu vực này. Tất cả đều đã được triển khai trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu tạo nên trận địa phòng không hai tầng rất mạnh tại Syria

Nguồn tin cho biết, liên quân Syria và Iran đang duy trì sự hiện diện quân sự lớn ở miền nam Deir Ezzor, đặc biệt là ở al-Mayadin, nơi từng bị không quân Israel tấn công nhiều lần trước đó.

Giới phân tích cho rằng, động thái triển khai tên lửa này nhằm "đón lòng" chiến đấu cơ Israel khi họ tấn công vào đây. Phía Iran trước đó cũng cho rằng hệ thống này có thể bắn hạ cả máy bay tàng hình.

Bavar-373 (tiếng Ba Tư có nghĩa là “Niềm tin”) là một hệ thống tên lửa đất đối không di động tầm xa nội địa của Iran.

Hệ thống tên lửa này có khả năng phóng đi nhiều loại tên lửa khác nhau để tiêu diệt các mục tiêu trên không, từ máy bay chiến đấu cho tới tên lửa hành trình.

Tehran bắt đầu phát triển Bavar-373 từ năm 2010, sau khi Nga hủy bỏ một thỏa thuận Nga-Iran trị giá 900 triệu USD được ký kết vào năm 2007 bị hủy bỏ theo lệnh của Hội đồng Bảo An Liên Hợp Quốc.

Tuy nhiên tháng 4/2015, Nga nối lại các cuộc đàm phán về hợp đồng tên lửa S-300 và tới năm 2016, cung cấp cho Iran bốn hệ thống tên lửa S-300PMU2.

Mặc dù vậy, Iran vẫn ngấm ngầm phát triển hệ thống tên lửa Bavar-373 và thành công đưa chúng vào trang bị vào tháng 08/2019.

Một số nhà phân tích cho rằng, không loại trừ việc Iran đã ứng dụng công nghệ từ S-300PMU2 của Nga để hoàn thiện hệ thống Bavaria-373.

Iran được coi là bậc thầy về việc "dịch mã ngược" các hệ thống vũ khí, họ đã thành công khi sao chép máy bay F-5 và tên lửa AIM-54 , vì vậy không khó để nước này tận dụng hệ thống S-300PMU2 của Nga để hoàn thiện Bavaria-373.

Bavar-373 có ít nhất 2 cấu hình, bao gồm bệ phóng ở chế độ x2 và x4, với các thùng chứa tên lửa, tương tự hệ thống Patriot của Mỹ, được gắn trên xe tải Zoljanah 10×10.

Tổ hợp này sử dụng tên lửa Sayyad-4, có cấu tạo tương tự Sayyad-3 ở cánh và bề mặt điều khiển, tuy có thay đổi nhẹ ở hình dạng phía trước.

Bavar-373 sử dụng radar mảng pha để theo dõi các mục tiêu khí động học và tên lửa đạn đạo tầm trung đến tầm xa, gắn trên xe tải hạng nặng ZAFAR.

Một trong những radar được sử dụng trong Bavar-373 là Meraj (Thăng thiên) - radar mảng pha có tầm quét 450km sử dụng các kỹ thuật logic mờ để phát hiện mục tiêu, có thể theo dõi tới 200 mục tiêu cùng một lúc.

Press TV cho biết, Bavar-373 là hệ thống tên lửa phòng không được thiết kế để đánh chặn và phá hủy những mục tiêu của kẻ thù bay ở độ cao 65km.

Hệ thống này sử dụng tên lửa có tầm bắn tối đa 300km, và có khả năng phát hiện 100 mục tiêu cùng lúc và bắn hạ 6 mục tiêu, từ tên lửa đạn đạo cho đến UAV.

Iran cho rằng, hệ thống phòng không nội địa Bavar-373 của họ mạnh hơn nhiều S-300, cơ động, linh hoạt và có thời gian phóng ngắn hơn so với S-300, và thậm chí, một số đặc tính có thể so sánh với S-400.

Giới tướng lĩnh Iran còn cho biết, phạm vi tấn công của tên lửa Bavar-373 còn vượt quá S-300 khoảng 1,5 lần, như vậy, phạm vi tấn công của Bavar-373 lên tới 450km, vượt quá tầm phóng của S-400 Nga là 400km.

Phát biểu trên kênh truyền hình quốc gia, Bộ trưởng Quốc phòng Iran Hatami cho biết: “Với hệ thống phòng không tầm xa này, chúng tôi có thể phát hiện các mục tiêu hoặc máy bay cách xa hơn 300km, chặn chúng ở phạm vi khoảng 250km, và vô hiệu hóa chúng ở phạm vi 200km”.

Iran còn cho rằng radar của Bavar-373 của họ có thể “tóm sống” máy bay tàng hình và đạt hiệu quả chiến đấu chống lại các tiêm kích F-22 và F-35. Tuy nhiên giới phân tích cho rằng có thể Tehran hơi "phóng đại" tính năng về hệ thống phòng không của họ.

Theo các chuyên gia này, với nền công nghiệp quốc phòng Iran, hệ thống Bavar-373 chỉ có thể tiệm cận MIM-104 Patriot của Mỹ hoặc S-300 của Nga chứ không thể so sánh với hệ thống S-400 như những gì được Tehran tuyên bố trước đó.

Và như vậy, hệ thống này chỉ có thể tạo ra mối đe dọa nhất định cho chiến đấu cơ thế hệ thứ 4 như F-15I và F-16I, còn đối với F-35I thì ngay cả S-300 còn bất lực chứ chưa nói tới Bavar-373. Với dòng máy bay tàng hình F-35 thì chỉ có S-400 của Nga là có thể khắc chế.

Việt Hùng