Khởi nghiệp thành công từ những ý tưởng đơn giản

Chiến lược kinh doanh

Hầu hết các công ty khởi nghiệp sau này trở thành những tập hợp vĩ đại đều bắt đầu bằng những ý tưởng đơn giản. Đơn giản nhưng có ảnh hưởng rất lớn đến thị trường người tiêu dùng.

Họ có lớn lên được hay không là do họ có chiến lược dùng vốn và giải ngân phù hợp hay không với mỗi bước tiến của công ty. Chiến lược kinh doanh của một công ty khởi nghiệp không được hiểu theo nghĩa cổ điển, như cho trường hợp của một công ty đã có mặt nhiều năm trên thị trường rồi.

Ở đây, điểm thiết yếu là dòng vốn và dòng đầu tư cần thiết cho sự phát triển phải đi theo nhau một cách gắn bó, tích hợp và nhịp nhàng. Và nếu có lúc cần mời thêm đối tác, nhất là các venture-capitalist, thì chiến lược kinh doanh phải được lèo lái một cách chặt chẽ.

Ảnh minh họa. Nguồn: fauxels/Pexels.

Chiến lược kinh doanh luôn luôn phải cố tạo ra được càng sớm càng tốt doanh thu, doanh thu sẽ cho phép tiết kiệm vốn; và những kết quả luôn phải vượt chỉ tiêu để cho phép công ty có được một cuộc thương thuyết với ngân hàng thật mỹ mãn.

Nói tóm lại, khởi nghiệp thành công cũng là nghệ thuật dùng vốn ít nhất có thể và tiếp theo là nghệ thuật thuyết phục mọi đối tác, nhất là đối tác tài chính, rằng công ty đang trên một lộ trình tích cực và an lạc.

Hợp thời và may mắn

Ở trên, tôi đã nhấn mạnh một điểm quan trọng: khởi nghiệp là giải quyết những nhu cầu kinh điển của con người bằng những sản phẩm hay dịch vụ được làm mới, dùng những công nghệ mới và những vật liệu mới.

Cái “ông Grab” đã thành công vì hợp thời. Một là dịch vụ taxi cũ không còn phù hợp hoàn toàn với đời sống hiện đại. Nhưng tính hợp thời của Grab cũng là do mạng 4G đã kịp thời phủ khắp các đô thị. Không có mạng 4G (hay 5G) là không có Grab.

Thế rồi hợp thời cũng là do cả thế giới nay đã có sẵn dịch vụ bản đồ điện tử ngay trên smartphone. Cách đây không lâu, vào những năm 80-90 thế kỷ trước, Google Map và GPS phải rất khó nhọc để thiết lập bản đồ các đô thị, các nước. Ngày nay, Grab đã có sẵn dịch vụ bản đồ chi tiết của bất cứ nơi nào trên thế giới để sử dụng. Thật tuyệt vời!

Hợp thời là thế, “thiên thời, địa lợi, nhân hòa” là thế. Grab và Uber đã tiền phong trong việc phối hợp dịch vụ 4G (hay 5G) với dịch vụ bản đồ điện tử và đã chế ra một hệ thống phần mềm có khả năng làm cho “dịch vụ taxi cũ” hoàn toàn đổi mới.

Các ví dụ “hợp thời, hợp cảnh, hợp lý” thì vô số. “Ông Facebook” là gì nếu không phải là sự phối hợp dịch vụ 4G (hay 5G) với nhu cầu đối thoại và hiếu kỳ thường trực giữa người với người. Dịch vụ Facebook phải cho phép người tiêu dùng đối thoại với nhau qua thời gian thật.

Từ nay, bất cứ biến cố gì trên thế giới sẽ trực tiếp nhận được những phản ứng cảm xúc tức thời của hàng triệu thành viên trên Facebook. “Ông Facebook” chế ra cái phần mềm tuyệt diệu, nhưng nếu không có các dịch vụ phụ thuộc như 4G (hay 5G), thì tính thời gian thật cũng sẽ không có luôn, lúc đó ông Facebook cũng đành phải chịu thua.

Những người ước mơ khỏi nghiệp nên biến thời gian thành đồng lõa của mình bằng cách săn và tìm hiểu những công nghệ mới, những dịch vụ mới, những vật liệu mới để rốt cuộc thỏa mãn những nhu cầu kinh điển cũ kỹ của đại chúng. Dân chúng toàn cầu từ một triệu năm nay đều chỉ muốn ăn no và ngon, ngủ kỹ, yêu nồng nàn và gìn giữ được sức khỏe nhẹ nhõm tươi vui.

Đừng tìm đâu xa, mà hãy tìm những phong cách mới, diễn dịch mới, cập nhật mới, hình thể mới cho những nhu cầu cũ. Hiểu vậy là luôn luôn hợp thời trang, hợp ý người, mọi nơi, mọi lúc.

Các vĩ nhân như Bill Gates hay Steve Jobs còn khuyên những ứng cử viên có ý muốn khởi nghiệp rằng đừng bao giờ nghĩ đến việc làm giàu vội. Mặc kệ tiền của có vào hay không! Hãy thành công trong việc tạo giá trị mới và thỏa mãn nhu cầu của đại chúng đã, rồi đồng tiền đương nhiên sẽ vào đầy túi.

Nhiều ít không quan trọng, hạnh phúc trong sự cảm nhận là mình đã giúp xây dựng một thế giới hiện đại hơn mới là vấn đề. Nói thì dễ, nghe thì bùi tai.

Có lẽ những vĩ nhân này muốn hướng dẫn trí óc chúng ta hãy tập trung vào lợi ích xã hội khi muốn thực hiện bất cứ điều gì. Tôi tin rằng những lời khuyên đó rất đúng, nhưng bên cạnh họ, cũng có rất nhiều doanh nhân thành công vì chỉ nghĩ đến tiền.

Tôi không đủ óc tinh tế để phân giải đâu là thực tế, đâu là huyền thoại. Đối với tôi, và đối với tất cả các bạn khởi nghiệp của tôi, thành công hay không, thì điều kiện tiên quyết để thành công vẫn là vận may.

Bạn đọc ơi, nếu bạn đang mơ tới việc khởi nghiệp thành công, giấc mơ của bạn chính đáng làm sao. Tôi xin chúc bạn gặp vận may, vì cuối cùng phải thật may mắn và sáng suốt thì mới dễ gặp “thiên thời, địa lợi và nhân hòa”.

Và ngay sau đó, tôi xin chúc bạn tập làm quen với mùi máu đào của bản thân, vì trong quá trình khởi nghiệp sẽ có rất nhiều lúc bạn cảm thấy máu đào của chính bạn đang tuôn rỉ.

Lúc đó, không có bác sĩ hoặc liều thuốc nào có khả năng cấp cứu, chỉ có ông thần May Mắn mới thay đổi được cục diện. Khởi nghiệp, hơn bất cứ việc gì khác trong đời, sẽ cần tới ông thần này. Tất cả những người bạn của tôi đã khởi nghiệp đều đã nói với tôi như vậy.

Xin chỉ một lời, chúc bạn may mắn, chúc bạn kiên trì, chúc bạn có đồng đội chia sẻ cùng giá trị và chúc bạn thành công!

Phan Văn Trường và nhiều tác giả/NXB Trẻ