Lo ngại vòng xoáy trả đũa, hàng loạt nước kêu gọi Israel kiềm chế
Ngày càng nhiều nước kêu gọi các bên liên quan kiềm chế sau vụ Iran tấn công Israel.
Lo ngại Israel phản đòn Iran sẽ khiến tình hình khu vực Trung Đông leo thang căng thẳng, loạt quốc gia đã kêu gọi Israel kiềm chế, theo hãng tin Reuters.
Diễn biến này đến sau cuộc họp nội các chiến tranh của Israel chiều 14-4 (giờ địa phương). Truyền thông Israel đưa tin rằng các thành viên trong nội các thời chiến Israel “ủng hộ việc trả đũa” việc Iran phóng hơn 300 máy bay không người lái (UAV) và tên lửa vào nước này.
Tuy nhiên, các thành viên lại bất đồng về thời điểm và quy mô tấn công trả đũa Iran.
Một nguồn tin chính phủ Israel nói với Reuters rằng nội các chiến tranh của Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu dự kiến sẽ nhóm họp trở lại vào chiều 15-4 (giờ địa phương).
Đồng minh kêu gọi Israel kiềm chế
Trong ngày 15-4, các đồng minh phương Tây của Israel đồng loạt kêu gọi nước này kiềm chế hành động liên quan vụ tấn công của Iran.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron kêu gọi Israel tránh bất kỳ sự leo thang nào nữa ở Trung Đông sau cuộc tấn công của Iran.
“Chúng tôi sẽ làm tất cả những gì có thể để tránh mọi chuyện bùng phát, leo thang” - ông Macron nói, kêu gọi Israel tiến hành cô lập Iran thay vì leo thang tình hình.
Thủ tướng Đức Olaf Scholz cảnh báo Iran không tấn công thêm nữa và kêu gọi Israel cũng phải góp phần giảm căng thẳng.
Đại diện cấp cao Liên minh châu Âu (EU) về chính sách đối ngoại và an ninh - ông Josep Borrell nói: “Chúng ta đang ở rìa vách đá và chúng ta phải tránh xa nó. Chúng ta phải đạp phanh và về số lùi”.
Trước đó, Mỹ cũng công khai tuyên bố rõ ràng rằng sẽ không tham gia bất kỳ phản ứng nào của Israel trong việc trả đũa Iran.
Kênh Channel 12 của Israel ngày 14-4 đưa tin rằng Mỹ không tìm cách ngăn chặn bất kỳ phản ứng nào của Israel nhưng nói rằng Washington cần biết trước và phối hợp với bất kỳ phản ứng nào như vậy.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cũng đã nói chuyện với các đối tác bao gồm Saudi Arabia, Thổ Nhĩ Kỳ, Ai Cập và Jordan, nhấn mạnh sự cần thiết phải tránh leo thang, tầm quan trọng của phản ứng ngoại giao phối hợp và khẳng định cam kết an ninh của Mỹ với Israel.
Cộng đồng quốc tế lên tiếng
Bên cạnh đó, nhiều nước, tổ chức quốc tế cũng lên tiếng kêu gọi Israel tránh leo thang tình hình.
Tại cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc (LHQ) về vụ tấn công của Iran hôm 14-4, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres cảnh báo các thành viên không leo thang căng thẳng hơn nữa bằng các hành động trả đũa chống lại Iran.
"Trung Đông đang trên bờ vực. Người dân trong khu vực đang đối mặt nguy cơ thực sự của một cuộc xung đột toàn diện tàn khốc. Bây giờ là lúc để xoa dịu và xuống thang" - ông Guterres nói.
Về phía Nga, người phát ngôn Điện Kremlin - ông Dmitry Peskov hôm 15-4 cho biết Nga quan ngại sâu sắc về tình hình ở Trung Đông và ủng hộ một giải pháp chính trị và ngoại giao, theo hãng thông tấn TASS.
“Chúng tôi vô cùng quan ngại về sự leo thang căng thẳng trong khu vực. Chúng tôi kêu gọi tất cả các nước trong khu vực kiềm chế. Sự leo thang hơn nữa là không có lợi cho bất cứ ai. Vì vậy, chúng tôi ủng hộ việc giải quyết mọi bất đồng bằng chính trị và ngoại giao” - ông Peskov nói.
Một số nước châu Phi cũng bày tỏ sự lo ngại sau vụ Iran tấn công Israel. Ngày 15-4, Nam Phi nhấn mạnh tất cả các bên phải "tránh bất kỳ hành động nào có thể làm leo thang căng thẳng ở một khu vực” và kêu gọi thế giới đừng quên cuộc chiến ở Gaza.
Bộ Ngoại giao Nigeria kêu gọi Iran và Israel “kiềm chế” và “tránh xung đột rộng hơn ở Trung Đông”.
Ở châu Á, ngày 14-4, Ngoại trưởng Nhật Yoko Kamikawa cho biết Tokyo “tái khẳng định quyết tâm tiếp tục thực hiện mọi nỗ lực ngoại giao cần thiết nhằm ngăn chặn tình hình ngày càng xấu đi”, theo hãng thông tấn Kyodo News.
Ngoại trưởng Kamikawa kêu gọi các bên liên quan xoa dịu tình hình “vì hòa bình và ổn định ở Trung Đông cũng cực kỳ quan trọng đối với Nhật”.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng cho biết nước này quan ngại vụ Iran tấn công Israel, kêu gọi các bên liên quan bình tĩnh và kiềm chế để ngăn chặn việc leo thang thêm, theo tờ China Daily.
VĨNH KHANG