Mưa lũ còn diễn biến phức tạp đến đầu tháng 9

Có nơi ghi nhận kỷ lục mưa lớn nhất trong 58 năm

Ông Nguyễn Đức Hòa, Phó Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, trong 1 tháng qua, từ ngày 11/7-10/8/2023, nước ta đã xuất hiện 2 cơn bão trên khu vực Biển Đông. Cơn bão số 1 (TALIM) và cơn bão số 2 (DOKSURI). Trong đó, cơn bão số 1 đã đổ bộ vào khu vực phía Nam tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) vào ngày 18/7/2023, sau đó đi dọc theo biên giới Việt-Trung và suy yếu thành một vùng thấp trên khu vực các tỉnh Cao Bằng-Lạng Sơn vào chiều tối ngày 19/7/2023. Ngoài ra, cơn bão số 2 xuất hiện trên khu vực Đông Bắc Biển Đông nhưng không ảnh hưởng đến đất liền nước ta.

Trong khoảng 1 tháng tới, diễn biến mưa lũ vẫn còn rất phức tạp.

Thời kỳ này trên cả nước đã xảy ra 3 đợt nắng nóng và nắng nóng gay gắt diện rộng. Đợt từ ngày 22-29/7, xảy ra nắng nóng và nắng nóng diện rộng ở Bắc Bộ với nền nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-37 độ C, có nơi trên 38 độ C. Ngày 26/7, nắng nóng mở rộng ra khu vực Bắc và Trung Trung Bộ với nền nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-38 độ C, có nơi trên 39 độ C.

Đợt nắng nóng từ 5-10/8 tại khu vực Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa với nhiệt độ cao nhất đạt 35-38 độ C, có nơi trên 38 độ C. Đặc biệt, đợt nắng nóng diện rộng giữa tháng 7 đã quan trắc được một số giá trị nhiệt độ cao nhất tuyệt đối ngày vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ.

Trong thời kỳ từ 11/7-10/8, nhiều nơi trên cả nước đã xuất hiện các loại hình thời tiết nguy hiểm ở quy mô nhỏ như dông, lốc, sét, mưa đá, đặc biệt xảy ra nhiều khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ. Nhiệt độ trung bình trên cả nước phổ biến cao hơn từ 0,5- độ so với trung bình nhiều năm (TBNN), riêng Bắc Bộ và Trung Trung Bộ có nền nhiệt độ phổ biến cao hơn từ 1,0-1,5 độ C so với TBNN cùng thời kỳ.

Trên cả nước đã xuất hiện 4 đợt mưa diện rộng, cụ thể: Từ ngày 11-15/7, 18-22/7 và 28/7-10/8 tập trung chủ yếu tại Bắc Bộ và Trung Bộ, riêng Tây Nguyên và Nam Bộ thời kỳ từ 11/7-04/8 liên tục xảy ra nhiều ngày có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to. Đáng chú ý, đợt mưa từ 28/7-10/8, do ảnh hưởng của rãnh thấp kết hợp với hội tụ gió trên cao, khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có mưa lớn trên diện rộng, riêng khu vực Đông Bắc và Đồng bằng Bắc Bộ mưa lớn tập trung từ 30/7-05/8; tổng lượng mưa (TLM) ở Bắc Bộ phổ biến 100-300mm, riêng vùng núi từ 250-500mm, có nơi cao hơn như Mường Tè 656,5mm... Bắc Trung Bộ phổ biến 70-150mm.

Trong các đợt mưa, đã xuất hiện một số giá trị lượng mưa ngày cao nhất vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ. Có thể kể đến như Côn Đảo (Bà Rịa - vũng Tàu) có lượng mưa ngày vượt giá trị lịch sử là 178,1mm, kỷ lục ghi nhận được trong 58 năm trở lại đây. Hay như Trà Nóc (Trà Vinh), Cần Thơ, Vị Thanh (Hậu Giang), Rạch Giá (Kiên Giang)... đều ghi nhận lượng mưa ngày vượt giá trị lịch sử trong tháng 7.

Diễn biến phức tạp của mưa lũ trong thời gian tới

Ông Nguyễn Đức Hòa cho biết, điều đáng nói là tổng lượng mưa trên cả nước có sự phân bố không đồng đều, tại Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có lượng mưa phổ biến cao hơn từ 15-30% tập trung chủ yếu tại khu vực trung du và vùng núi; các nơi khác phổ biến thấp hơn từ 20-40% so với TBNN cùng thời kỳ, có nơi trên 50%. Khu vực Trung Trung Bộ có TLM phổ biến thấp hơn từ 50-80% so với TBNN cùng thời kỳ, riêng một số nơi tại Quảng Bình và Thừa Thiên Huế có TLM cao hơn TBNN từ 50-80%, có nơi trên 100%. Khu vực Tây Nguyên-Nam Bộ có TLM phổ biến cao hơn từ 40-80% có nơi cao hơn trên 150%.

Dự báo về diễn biến mưa lũ trong thời gian tới, ông Nguyễn Đức Hòa cho biết, từ ngày 11/8-10/9/2023 tại khu vực Tây Bắc Bắc Bộ, Trung và Nam Trung Bộ cao hơn từ 0,5-1,0 độ C, các khu vực còn lại phổ biến cao hơn khoảng 0,5 độ C so với TBNN. Thời kỳ này, tổng lượng mưa tại hầu khắp các khu vực trên phạm vi cả nước phổ biến cao hơn từ 5-15%, đặc biệt khu vực Bắc và Trung Trung Bộ cao hơn từ 15-25%; riêng khu vực Tây Bắc và khu vực Nam Trung Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ so với TBNN cùng thời kỳ.

Từ nay đến đầu tháng 9/2023 có khả năng xuất hiện từ 1-2 cơn bão và áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông và có thể ảnh hưởng đến khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ.

Về diễn biến của nắng nóng, tại khu vực Bắc Bộ nắng nóng có thể xuất hiện cục bộ trong thời kỳ dự báo. Tại khu vực Trung Bộ nắng nóng tiếp tục có khả năng xảy ra trong khoảng 10 ngày đầu của thời kỳ dự báo, có ngày có nắng nóng gay gắt; sau đó nắng nóng có khả năng suy giảm dần từ khoảng cuối tháng 8/2023.

Gió mùa Tây Nam ở phía Nam có khả năng tiếp tục gây ra nhiều ngày có mưa rào và dông ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ, cục bộ có ngày xuất hiện mưa dông mạnh kèm mưa lớn, mưa tập trung nhiều vào thời điểm chiều tối. Hiện tượng mưa dông lốc, sét, có thể kèm theo mưa đá vẫn tiếp tục xuất hiện trên phạm vi toàn quốc.

Do những diễn biến phức tạp của thời tiết, cơ quan khí tượng cảnh báo người dân cần đề phòng nắng nóng tại Trung Bộ có thể gây cháy nổ ở khu vực dân cư, khu vực sản xuất do nhu cầu sử dụng điện tăng cao và nguy cơ cao xảy ra cháy rừng. Trong thời kỳ này, dải hội tụ nhiệt đới tiếp tục hoạt động và có khả năng hình thành áp thấp nhiệt đới/bão trên Biển Đông, dải hội tụ nhiệt đới sẽ gây ra gió mùa Tây Nam hoạt động mạnh ở các vùng biển phía Nam, cần đề phòng gió mạnh, sóng lớn ảnh hưởng đến các hoạt động hàng hải và đánh bắt hải sản của ngư dân.

Ngoài ra, trên phạm vi toàn quốc tiếp tục xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá có thể ảnh hưởng lớn đến sản xuất và các hoạt động dân sinh.

Tô Hội