Ngược đời ngành xuất bản Pháp không muốn quảng cáo trên TV

Để hỗ trợ thị trường quảng cáo truyền hình Pháp, vốn đang mất dần vị thế trước sự phát triển nhanh chóng của thị trường số, chính phủ Pháp gần đây cho phép quảng cáo sách trong thời gian thử nghiệm 2 năm.

Rachida Dati, Bộ trưởng Văn hóa kể từ tháng 1, đồng thời là cựu bộ trưởng tư pháp dưới thời Tổng thống Nicolas Sarkozy 15 năm trước, đã giải thích cho sự thay đổi này trong các bình luận được đưa ra với nhật báo kinh doanh Les Echos. Theo đó, bà nói rằng sự thay đổi này là để “khuyến khích người Pháp vượt qua ngưỡng cửa một hiệu sách… để vừa mua được cuốn sách bán chạy nhất và vừa có thể có thêm những cuốn sách khác trong tay”.

Bà Rachida Dati, Bộ trưởng Văn hóa Pháp. Ảnh: The Art Newspaper.

Phản đối mạnh mẽ từ ngành xuất bản

Đi xa hơn về lịch sử trước đây, hạn chế đối với quảng cáo sách trên truyền hình đã có từ năm 1974. Sau đó, ngành sách tại Pháp dần được quảng cáo trên truyền hình cáp và các kênh vệ tinh, tuy nhiên, không được xuất hiện trên truyền hình công quốc gia.

Kể từ đầu những năm 2000, dưới áp lực của Ủy ban Châu Âu, chủ đề này đã thường xuyên được đề cập đến. Vốn tưởng ngành xuất bản Pháp sẽ coi cơ hội được xuất hiện trên truyền hình công là thông tin tích cực, trớ trêu thay, hầu hết chuyên gia trong ngành sách đều phản đối.

Hiệp hội các nhà xuất bản Pháp, Syndicat national de l'édition (SNE), đại diện cho 700 nhà xuất bản lớn nhất của Pháp, đã luôn tìm cách ngăn chặn các động thái cấp phép.

Sau khi không thuyết phục được chính phủ trước khi đưa ra động thái mới, 10 ngày sau đó, SNE ra thông báo ủng hộ việc bãi bỏ quyết định mới. Vincent Montagne, CEO tập đoàn xuất bản lớn thứ 3 nước Pháp Media-Participations cho biết quyết định mới “làm các chuyên gia xuất bản lo lắng. Họ quan ngại động thái mới sẽ làm suy yếu lĩnh vực xuất bản và làm suy giảm sự sáng tạo văn học”. Cụ thể, do các nhà xuất bản lớn chỉ có một khoản ngân sách cho quảng cáo và khi mở rộng lên truyền hình, họ cũng chỉ tập trung vào những cuốn sách bán chạy nhất.

Ông Antoine Gallimard, CEO của tập đoàn xuất bản Madrigall, cũng lên tiếng phản đối quyết định mới vì lo ngại ảnh hưởng “đến sự đa dạng về mặt biên tập.”

Trên đài phát thanh công cộng France Inter, Denis Olivennes, Chủ tịch mới của tập đoàn Editis, tập đoàn xuất bản lớn thứ hai của Pháp sau Hachette, giải thích rằng quảng cáo truyền hình có thể “đẩy nhanh sự tập trung của thị trường vào những tác phẩm ăn khách nhất, gây tổn hại đến sự đa dạng. Vì chỉ những cuốn sách bán chạy nhất mới có thể chịu được chi phí quảng cáo trên truyền hình”.

Sau nhiều phản ứng của SNE về mối quan ngại của họ, một số tổ chức khác, bao gồm Conseil Permanent des Ecrivains và Syndicat de la Librairie Française, cũng bày tỏ mong muốn bác bỏ sắc lệnh.

Guillaume Husson, đại diện cho các nhà bán sách, cho biết: “Cùng với toàn bộ ngành, chúng tôi phản đối kịch liệt việc quảng cáo sách trên truyền hình. Và chúng tôi đã tái khẳng định điều này trong buổi tham vấn cộng đồng.”

Hy vọng thúc đẩy sự phát triển chung

Tuy nhiên, bất chấp sự phản đối của ngành xuất bản, Bộ Văn hóa và Truyền thông Pháp vẫn tin rằng quyết định mới của họ là có cơ sở.

Bà Dati nói: “Vì thử nghiệm quảng cáo điện ảnh trên truyền hình vừa qua không ảnh hưởng gì tới sự phát triển cân bằng giữa điện ảnh và truyền hình, nên tôi muốn mở rộng hơn và quyết định thử nghiệm quảng cáo sách trên truyền hình”.

Trước năm 2020, quảng cáo điện ảnh trên truyền hình ở Pháp bị cấm để bảo vệ các bộ phim độc lập nhỏ trước sức ảnh hưởng quảng cáo khổng lồ của các bộ phim bom tấn Mỹ. Nhưng từ tháng 8/2020, sau khi ngành điện ảnh chịu thiệt hại nặng nề sau dịch Covid-19, chính phủ đã cho phép thử nghiệm quảng cáo phim trên truyền hình (ban đầu kéo dài 18 tháng, sau đó kéo dài hơn 2 năm, tới tháng 10/2022).

Các số liệu SNPTV nhận được đều cho thấy chính sách quảng cáo phim trên truyền hình đã thành công. Ảnh: SNPTV.

Và kết quả cho thấy quá trình thử nghiệm đã thành công. Một nghiên cứu do Hiệp hội quảng cáo truyền hình quốc gia, Syndicat National de la Publicité Téléviseé (SNPTV), thực hiện với 1016 người dân Pháp cho biết 38% số người được hỏi đã đến rạp chiếu phim sau khi xem quảng cáo trên TV. Đối với người trẻ từ 18-34 tuổi, con số này tăng lên 51%.

Và dù vẫn còn nhiều tranh cãi, XO, một nhánh xuất bản thuộc Editis, đã tận dụng quyết định mới để phát sóng đoạn phim dài 30 giây về tác phẩm kinh dị mới nhất của tác giả Bernard Minier, Les Effacés. Đây là nhà văn hàng đầu của XO và cuốn sách mới của ông được xuất bản vào cuối tháng ba.

XO là nhà xuất bản do Bernard Fixot thành lập vào cuối những năm 1990 và đã đi tiên phong trong việc phát sóng các chương trình văn học trên đài phát thanh khi hình thức này được cho phép vào đầu những năm 2000.

Cho tới nay, nhà xuất bản XO - nơi ra mắt cuốn sách của Emmanuel Macron trước khi ông được bầu làm tổng thống vào năm 2017 - vẫn là đơn vị duy nhất mạo hiểm tham gia quảng cáo truyền hình sau khi quyết định mới có hiệu lực.

Trước khi quá trình thử nghiệm 2 năm kết thúc, một nghiên cứu sẽ được công bố 3 tháng trước đó để phân tích tác động của quyết định mới đối với toàn thị trường quảng cáo truyền hình và ngành xuất bản văn học.

Minh Hoa