Nhiều kỹ thuật, công nghệ y tế mới phục vụ người dân

Kỹ thuật vi giọt kỹ thuật số là kỹ thuật lần đầu được triển khai tại Việt Nam.

Đơn vị Sinh học phân tử, Di truyền (thuộc Khoa Huyết học Bệnh viện Chợ Rẫy) được thành lập từ năm 2016, chuyên thực hiện các kỹ thuật về sinh học phân tử di truyền như xét nghiệm nhiễm sắc thể, phát hiện đột biến gen bằng kỹ thuật PCR… Trước đây, các xét nghiệm này chủ yếu để phục vụ điều trị bệnh lý huyết học cùng một số chuyên ngành ung thư.

Bệnh viện Chợ Rẫy đã và đang triển khai nhiều kỹ thuật mới tại Đơn vị Sinh học phân tử, Di truyền nhằm thực hiện các xét nghiệm mở rộng về bất thường gen, không chỉ phục vụ điều trị bệnh lý huyết học, ung thư mà còn nhằm phát hiện, điều trị nhiều dạng bệnh lý khác trước nay thường bị bỏ sót trong chẩn đoán.

“Chúng tôi đang thực hiện ba kỹ thuật mới, gồm: kỹ thuật giải trình tự gen bằng phương pháp Sanger; kỹ thuật giải trình tự gen thế hệ mới (NGS) và kỹ thuật vi giọt kỹ thuật số. Trong đó, kỹ thuật vi giọt kỹ thuật số chính là kỹ thuật lần đầu được triển khai tại Việt Nam”, ThS, BS Hoàng Thị Thúy Hà chia sẻ.

Các kỹ thuật mới về sinh học phân tử sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho bệnh nhân. Thứ nhất, đối với cộng đồng, kỹ thuật mới cho phép xét nghiệm, sàng lọc, tư vấn để phát hiện bất thường về gen có thể dẫn đến ung thư, qua đó giúp phát hiện sớm và điều trị sớm các bệnh về ung bướu. Thứ hai, đối với bệnh nhân đã mắc ung thư, những xét nghiệm giải trình tự gen có thể giúp xác định tổn thương đặc hiệu mà các kỹ thuật xét nghiệm thông thường không thể xác định được. Thứ ba, đối với bệnh nhân đang điều trị, đặc biệt là điều trị bằng thuốc nhắm đích, các xét nghiệm này sẽ giúp bác sĩ theo dõi được tồn lưu tối thiểu bằng định lượng gen, qua đó đánh giá mức độ đáp ứng điều trị. Đó cũng là một cơ sở để bác sĩ cho bệnh nhân ngưng thuốc, mang lại lợi ích về kinh tế, sức khỏe, đồng thời giúp cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

Trong khi đó, vào đầu tháng 4, đại diện Công ty cổ phần giải pháp Gene (Gene Solutions) cho biết, các nhà khoa học thuộc công ty vừa giới thiệu về công nghệ sinh thiết lỏng SPOT-MAS giúp mở ra bước tiến mới khi có thể phát hiện nhiều loại ung thư cùng lúc chỉ với một mẫu máu.

Công nghệ sinh thiết lỏng SPOT-MAS của đội ngũ nghiên cứu Gene Solutions khảo sát các đặc trưng của phân mảnh DNA ngoại bào mà khối u phóng thích từ trong máu gọi là ctDNA. Phương pháp này giúp giảm thiểu bất tiện của các phương pháp truyền thống, tối ưu hóa thời gian và chi phí xét nghiệm, giúp người dân Việt Nam và các nước đang phát triển trong khu vực có thể dễ dàng tiếp cận tầm soát ung thư sớm. Từ đó, phạm vi của tầm soát ung thư sớm trong cộng đồng được mở rộng, nâng cao tiêu chuẩn về lĩnh vực bảo vệ và chăm sóc sức khỏe.

“Chúng tôi đã nghiên cứu 1.600 nhóm bệnh chứng và cơ sở dữ liệu bộ gen lớn của hơn 20.000 bệnh nhân trong hơn ba năm để phát triển công nghệ SPOT-MAS sinh thiết độc đáo với chi phí phải chăng”, Tiến sĩ Giang Hoa, Trưởng nhóm dữ liệu tại Gene Solutions, cho biết.

Công nghệ SPOT-MAS đơn giản hóa quy trình xét nghiệm, không xâm lấn, thuận tiện cho người tầm soát khi cùng lúc phát hiện bốn loại ung thư phổ biến nhất hiện nay ở cả nam giới và nữ giới, gồm: Ung thư vú, ung thư gan, ung thư phổi và ung thư đại-trực tràng. Phương pháp xét nghiệm này đặc biệt có hiệu quả ngay cả khi bệnh nhân chưa có triệu chứng, tạo cơ hội chẩn đoán sớm nhằm điều trị hiệu quả.

Đến nay, công nghệ sinh thiết lỏng SPOT-MAS được lượng giá bởi chương trình K-DETEK với sự tham gia của 12 bệnh viện hàng đầu tại Việt Nam (trong đó có Bệnh viện Y Dược thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nhân Dân 115...) cũng như các đại học, bệnh viện hàng đầu các nước trong khu vực như Đại học Malaya-Malaysia.

LINH NGUYỄN