Phát hiện giật mình trong xác tàu chiến mệnh danh 'lâu đài nổi'

Xác tàu chiến Gribshunden được ví như "lâu đài nổi" của hoàng gia Đan Mạch, bị đắm ở bãi thả neo phía nam Thụy Điển vào năm 1495 sau khi xảy ra một trận hỏa hoạn khiến thuốc súng phát nổ.

Mới đây, các nhà khảo cổ học dưới nước ở Thụy Điển xác định chiếc rương trên xác tàu chiến Gribshunden bị đắm vào thế kỷ 15 chứa dụng cụ tạo đạn chì cho súng ngắn thời đầu. Phát hiện hé lộ số phận của con tàu cũng như những thay đổi lớn trong cuộc chiến trên biển thời kỳ đó.

Rolf Warming, nhà khảo cổ học hàng hải kiêm nghiên cứu sinh tiến sĩ ở Đại học Stockholm University cùng với Johan Rönnby, nhà khảo cổ học hàng hải kiêm giáo sư ở Đại học Södertörn, Thụy Điển là đồng tác giả bài báo mới về rương vũ khí và nhiều phát hiện khác từ xác tàu Gribshunden.

Theo nhóm chuyên gia, "lâu đài nổi" của hoàng gia Đan Mạch được các thợ lặn phát hiện vào những năm 1970. Nhà khảo cổ Rönnby bắt đầu nghiên cứu xác tàu đắm này từ năm 2013. Nhà khảo cổ Warming cho hay việc tìm thấy chiếc rương chứa dụng cụ tạo đạn chì cho súng ngắn thời đầu cho thấy sự thay đổi của chiến tranh trên biển từ đâm trực diện và chiến đấu tay không từ thời cổ đại chuyển sang tấn công kẻ địch từ xa bằng thuốc súng.

Ông Warming cho biết thêm sự thay đổi này mất hơn một thế kỷ để lan rộng. "Đây là khởi đầu của thứ mà chúng tôi gọi là tiến hóa quân sự trên biển. Chiến thuật và công nghệ đó chỉ hoàn thiện vào nửa sau thế kỷ 17", nhà khảo cổ Warming cho biết.

Nhà khảo cổ Warming và Rönnby đã sử dụng phép quan trắc, kỹ thuật bao gồm xâu chuỗi kỹ thuật số các bức ảnh để tạo ra một mô hình 3D chính xác của rương vũ khí. Chiếc rương vẫn nằm ở dưới nước tại vị trí xác tàu ở quần đảo ven biển gần thị trấn Ronneby của Thụy Điển.

Ông Warming bày tỏ hy vọng sẽ có thể sớm trục vớt chiếc rương lên bờ rồi bảo tồn các hiện vật bên trọng. Dựa trên những gì có thể thấy từ lớp bên trên của rương, nhóm nghiên cứu nhận thấy bên trong rương có vài khuôn kích thước khác nhau để tạo đạn chì hình tròn dùng trong súng ngắn thời đầu, tấm chì để nung chảy đổ khuôn và hộp hình trụ dường như là hộp đạn của súng.

Nhóm của nhà khảo cổ Warming và Rönnby còn xác định chiếc rương là "zeuglade". Đây một loại rương dụng cụ dùng để tạo đạn dược. Họ suy đoán chiếc rương thuộc về một công ty lính đánh thuê nói tiếng Đức trên tàu khi tàu chìm.

Ngoài ra, các chuyên gia tìm thấy một chiếc áo chống đạn dây xích làm từ đồng được tìm thấy trên xác tàu Gribshunden. Món đồ này được làm ở thành phố Nuremberg thuộc vùng Bavaria vào đầu những năm 1400. Gribshunden là tàu chiến của nhà vua Hans (Đan Mạch). Ông hoàng này đang đi đến thị trấn Kalmar của Thụy Điển khi tàu Gribshunden chìm. Vua Hans và đoàn tùy tùng không có mặt trên con tàu xấu số trên.

Kalmar là nơi thảo luận hiệp định thống nhất Đan Mạch, Na Uy và Thụy Điển dưới sự trị vì của một vương triều, gọi là Liên minh Kalmar. Thế nhưng, hiệp định bị đình chỉ vào năm 1945. Khi đó, vua Hans tìm cách thuyết phục Thụy Điển tái gia nhập liên minh do ông trị vì. Các chuyên gia hy vọng việc tìm hiểu về vụ hỏa hoạn đánh chìm tàu Gribshunden có thể giúp giải mã con tàu này bị đắm là tai nạn bất ngờ hay sự cố có chủ đích.

Mời độc giả xem video: Cận cảnh xác tàu Titanic dưới đáy biển sâu 4.000m.

Tâm Anh (theo LS)