Phóng sự ảnh: Nghề hầm than ở Cà Mau được thực hiện như thế nào?

13/3/2024 Gốc

Xóm lò-tên thân thuộc được người địa phương truyền tai nhau khi nói về nghề hầm than. Hầm than là nghề truyền thống vốn gắn bó từ lâu đời với cư dân sinh sống trên các lâm phần ở tỉnh Cà Mau. So với nhiều nơi trong cả nước thì không có nơi nào sản xuất nhiều than củi bằng ở Cà Mau.

Nghề hầm than ở Cà Mau hình thành từ trước năm 1945. Có 2 loại than trứ danh: Than tràm và than đước; riêng than đước Cà Mau đã có mặt hầu hết ở nhiều tỉnh, thành cả nước. Nguyên liệu hầm than chủ yếu là các bộ phận của thân cây đước. Thông thường, trước khi đưa vào hầm than, nguyên liệu phải còn tươi, lột sạch vỏ, được cắt từng đoạn ngắn theo quy cách.

Gần 1 thế kỷ qua, cách thức hầm than ở Cà Mau vẫn không có gì thay đổi và có 2 mô hình chủ yếu: Hầm than không có lò cố định (chất củi trước sau đó mới đắp lò để hầm) và xây lò trước rồi chất củi vào. Hầm than lò được xây dựng sẵn, kiên cố, ổn định, quy mô. Hiện, xóm lò nổi danh Cà Mau tọa lạc tại xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển.

Để hiểuđược nghề đã được UBND tỉnh Cà Mau công bố nằm trong danh mục 40 di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh, Báo Quân đội nhân dân Điện tử gửi đến độc giả một vài hình ảnh sau:

Công việc khuôn vác củi (nguyên liệu hầm than) huy động lớn số lao động có sức khỏe. Công việc này giúp mỗi lao động thu nhập 200.000 đồng/ngày.

Khu vực xóm lò thuộc xã Tân Ân Tây, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau hình thành hơn 100 năm bên vàm sông Cửa Lớn (sông Năm Căn)

Thành phẩm than được bao gói, bảo quản cẩn thận trước khi đến tay người sử dụng.

Chiều dài của mỗi cây than thành phẩm từ 40-50cm.

Có những gia đình đã có hơn 3 thế hệ làm nghề hầm than.

Chỉ cần nhìn lửa trong và lượng khói bốc lên là người hành nghề chọn thời điểm bít lò.

Để than ra lò đạt chất lượng tốt, sản lượng cao thì công đoạn xếp củi vào lò là quan trọng nhất. Thường công việc chọn người có kinh nghiệm và tay nghề cao.