Tổng thống Iran gặp tai nạn rơi máy bay trực thăng, lực lượng cứu hộ tiếp tục tìm kiếm

Quan chức này cho biết tính mạng của Tổng thống Raisi và Ngoại trưởng Hossein Amirabdollahian đang “gặp nhiều rủi ro sau vụ rơi máy bay trực thăng”, vụ việc xảy ra trong khi hai người này đang trở về sau một chuyến viếng thăm trên biên giới với Azerbaijan tại miền Tây Bắc Iran.

Quan chức này yêu cầu giữ kín danh tính, cho biết: “Chúng tôi vẫn mong rằng họ an toàn nhưng những thông tin mà chúng tôi nhận được từ địa điểm xảy ra tai nạn rất đáng lo”.

Truyền hình quốc gia Iran đã trích lời một quan chức cho biết ít nhất một hành khách và một thành viên phi hành đoàn đã liên lạc được với các nhóm cứu hộ. Kênh truyền hình cũng cho biết máy bay trực thăng đã được phát hiện, tuy nhiên báo cáo này đã bị bác bỏ bởi Hội Trăng Lưỡi liềm Đỏ Iran.

Lãnh tụ Iran Ayatollah Ali Khamenei, người nắm quyền lực cao nhất và tiếng nói sau cùng về các chính sách cũng như chương trình hạt nhân của Iran, đã trấn an người dân Iran, khẳng định những vấn đề quốc gia của Iran sẽ không bị gián đoạn.

Truyền thông quốc gia Iran cho biết tình hình thời tiết xấu đã gây xảy ra vụ tai nạn và ảnh hưởng tới nỗ lực cứu hộ. Cơ quan truyền thông quốc gia IRNA cho biết ông Raisi sử dụng máy bay Bell 212 được sản xuất tại Mỹ.

Chánh văn phòng quân đội Iran đã yêu cầu toàn bộ quân đội và Đoàn Vệ binh Cách mạng Iran được tận dụng cho nỗ lực tìm kiếm và giải cứu.

Trong đầu ngày thứ Hai, truyền hình quốc gia Iran đã đăng tải hình ảnh đội cứu hộ mặc áo phản quang và mũ gắn đèn quanh một thiết bị GPS trong khi nhóm này thực hiện tìm kiếm giữa bão tuyết trong màn đêm tối mịt.

Truyền thông Iran trích lời một chỉ huy quân sự khu vực cho biết: “Chúng tôi đang tìm kiếm kỹ càng từng ly một tại khu vực xảy ra vụ tai nạn. Khu vực này đang gặp thời tiết rất lạnh, nhiều mưa và sương mù. Và mưa đang dần trở thành tuyết”.

Ảnh: Azin Haghighi/Cơ quan truyền thông Moj/WANA qua REUTERS.

Các nước láng giềng của Iran đã thể hiện sự lo ngại và bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ các hoạt động cứu hộ. Nhà Trắng cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden đã được báo cáo về vụ tai nạn. Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đã điều động một máy bay không người lái, một máy bay trực thăng, nhiều phương tiện và một đội cứu hộ theo yêu cầu của chính quyền Iran. Liên minh Châu Âu EU đã ngỏ ý sẵn sàng cung cấp hỗ trợ bằng công nghệ bản đồ vệ tinh khẩn cấp.

Người có thể kế nhiệm Khamenei

Vụ tai nạn rơi máy bay trực thăng này xảy ra trong khi những bất đồng chính kiến đang trở nên ngày càng lớn trong nội bộ Iran về hàng loạt các khủng hoảng chính trị, xã hội và kinh tế. Tầng lớp lãnh đạo tôn giáo của Iran đang gặp phải áp lực ngày càng lớn từ quốc tế về chương trình hạt nhân của Tehran cũng như quan hệ quân sự ngày càng sâu sắc với Nga trong cuộc chiến tại Ukraine.

Kể từ ngày 7/10/2023 khi đồng minh của Iran, Hamas, tấn công Israel, châm ngòi cho cuộc chiến tại Gaza, những vụ bạo lực liên quan tới các tổ chức hậu thuẫn Iran đã bùng nổ trên toàn Trung Đông.

Ông Raisi, 63 tuổi, đã được bổ nhiệm trở thành tổng thống của Iran vào năm 2021, và kể từ khi nhậm chức đã bắt đầu siết chặt luật pháp về đạo đức, thực hiện các cuộc đàn áp nhằm vào các cuộc biểu tình chống chính phủ và thể hiện quan điểm theo đường lối cứng rắn trong các thảo luận về hạt nhân với các cường quốc thế giới.

Trong hệ thống chính trị kép của Iran, quyền lực được chia đều giữa cơ quan tôn giáo và chính phủ và ông Khamenei, 85 tuổi, người thầy của ông Raisi và lãnh tụ của Iran từ năm 1989, là người nắm quyền quyết định cao nhất về mọi chính sách quan trọng.

Trong nhiều năm qua, ông Raisi đã có nhiều chính sách được sự ủng hộ từ Khamenei và đã được coi là ứng cử viên sáng giá kế nhiệm Khamenei.

Chiến thắng của ông Raisi trong cuộc bầu cử năm 2021 đã tập trung quyền điều hành quốc gia dưới tay phe đường lối cứng rắn, sau một khoảng thời gian dài tám năm mà trong đó vị trí tổng thống đã được đảm nhiệm bởi Hassan Rouhani, một người theo đường lối chủ nghĩa thực dụng và đã ký kết thỏa thuận hạt nhân với Washington.

Tuy nhiên, vị thế của ông Raisi có thể đã bị ảnh hưởng bởi những cuộc biểu tình phản đối quyền điều hành của cơ quan tôn giáo và chỉ trích thất bại trong cải tổ nền kinh tế Iran, sau khi nền kinh tế này chịu nhiều lệnh trừng phạt từ phương Tây.

Ông Raisi đã có mặt tại biên giới Azerbaijan trong ngày Chủ Nhật để tham gia lễ khánh thành Đập Qiz-Qalasi, một dự án hợp tác giữa hai nước. Tổng thống Azerbaijan, Ilham Aliyev, cho biết đã “gửi lời tạm biệt trân trọng” tới ông Raisi trong ngày, cũng đã ngỏ lời hỗ trợ nỗ lực cứu hộ.

Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)