Tuyên hủy hàng loạt Giấy chứng nhận QSD đất cấp sai quy định thừa kế

Tài liệu có trong hồ sơ thể hiện, khoảng cuối năm 2022, bà Nguyễn Thị Mỹ (SN 1966; Địa chỉ: xóm Gò Vai, xã Khôi Kỳ, huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên) được biết toàn bộ diện tích đất của ông Hoàng Như Gia bà Lê Thị Phương (là bố mẹ chồng), sau khi ông Gia chết đã được Sở TNMT Thái Nguyên cấp GCNQSD đất sang tên cho bà Lê Thị Phương (mẹ chồng). Bà Mỹ cho rằng đây là di sản thừa kế của bố chồng để lại, tại thời điểm ông Gia chết (năm 2012), chồng bà vẫn còn sống do vậy chồng bà phải được hưởng thừa kế theo pháp luật. Năm 2018 chồng bà chết thì bà và các con (anh Giang, Duy) là người đại diện hưởng suất thừa kế theo pháp luật của chồng bà để lại nhưng bà Phương đã tổ chức họp gia đình thỏa thuận phân chia di sản thừa kế để bà Phương được đứng tên toàn bộ QSD đất nêu trên mà bà và các con của bà không được tham gia dự họp, không có ý kiến thể hiện quyền định đoạt đối với di sản thừa kế là trái quy định của pháp luật.

Toàn cảnh phiên Tòa.

Ngày 28/3/2023 bà Nguyễn Thị Mỹ làm đơn khởi kiện vụ án hành chính đối với các quyết định trên. Trong quá trình giải quyết vụ án, tại phiên đối thoại ngày 17/10/2023, người bị kiện là Sở TN-MT Thái Nguyên cung cấp tài liệu chứng cứ thì bà Mỹ mới được biết bà Lê Thị Phương khi còn sống đã thực hiện các thủ tục tặng cho QSD đất trên cho con trai là ông Hoàng Như Sơn và con dâu là bà Nguyễn Thị Thoa với các GCNQSD đất số CQ 097094 cấp ngày 22/11/2018; số CQ 097096, CQ 097095 cấp ngày 22/11/2018 và số CQ 029529 cấp ngày 6/12/2018.

Bà Nguyễn Thị Mỹ đã khởi kiện bổ sung đối với các GCNQSD đất nêu trên. Quá trình giải quyết vụ án, dưới sự giám sát của đại diện VKSND tỉnh, cơ quan Tòa án, những người tiến hành tố tụng Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Thư ký Tòa án đã thực hiện quyền hạn và nhiệm vụ đúng quy định của pháp luật, bảo đảm cho việc giải quyết vụ án và bảo đảm cho các đương sự, tiến hành tổ chức cho các đương sự thực hiện quyền về kiểm tra việc giao nộp tiếp cận công khai chứng cứ, tiến hành đối thoại. Kết quả các bên đương sự người khởi kiện giữ nguyên quan điểm yêu cầu khởi kiện, người bị kiện không nhất trí với nội dung yêu cầu khởi kiện.

Căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ vụ án, cơ quan chức năng xét thấy toàn bộ diện tích đất có trong 4 GCNQSD đất do VPĐKĐĐ- Sở TNMT Thái Nguyên cấp ngày 20/9/2018 mang bà Lê Thị Phương đều có nguồn gốc do ông Hoàng Như Gia và bà Lê Thị Phương tạo lập, sử dụng ổn định, đúng mục đích được UBND huyện Đại Từ cấp QSD đất trước đó.

Tuy nhiên, xem xét về hàng thừa kế, căn cứ quy định tại Điều 651, 652/BLDS, tại thời điểm ông Gia chết, thì bà Phương cùng 9 người con còn sống của ông bà thuộc hàng thừa kế thứ nhất; anh Nguyễn Văn Tuân, Nguyễn Văn Tuấn thuộc hàng thừa kế thế vị của bà Hoàng Thị Minh (chết trước ông Gia). Đây là nội dung được tất cả các đồng thừa kế thừa nhận, thuộc trường hợp không phải chứng minh theo quy định tại Điều 92/BLTTDS.

Trong khi đó, xét hồ sơ cấp GCNQSD đất Lê Thị Phương nhận thấy: Đây là trường hợp đăng ký biến động đất đai do nhận thừa kế của ông Hoàng Như Gia để lại theo pháp luật. Tại văn bản khai nhận di sản thừa kế do Lê Thị Phương thực hiện, được UBND xã Khôi Kỳ chứng thực tháng 8/2018 chỉ có sự tham gia của bà Phương và các con đẻ của ông Gia còn sống tại thời điểm lập văn bản (9 người) mà không có sự tham gia của bà Mỹ, anh Duy, Giang (là vợ, con của ông Hoàng Như Lâm) đại diện cho 1 suất thừa kế theo pháp luật; của anh Tuân, Tuấn (con đẻ của bà Hoàng Thị Minh) người thừa kế thế vị; trong hồ sơ cũng không có văn bản ghi nhận ý kiến của những người trên thể hiện ý chí đã chuyển quyền cho, hoặc chuyển nhượng, phân chia khối tài sản chung, từ chối nhận di sản thừa kế cũng như quan điểm đồng ý cho Lê Thị Phương được làm thủ tục cấp GCNQSDĐ đối với các thửa đất đang đứng tên ông Hoàng Như Gia và bà Lê Thị Phương.

Đại diện VKSND tỉnh Thái Nguyên tại phiên tòa.

Theo đó, cơ quan chức năng cho rằng việc Văn phòng ĐKĐĐ- Sở TNMT cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất cho bà Lê Thị Phương với hồ sơ như nêu trên là không đúng đối tượng sử dụng đất, đã làm ảnh hưởng đến quyền lợi và quyền định đoạt của đại diện của đồng thừa kế khác và của những người có quyền thừa kế thế vị là trái quy định của pháp luật.

Sau khi được cấp quyền sử dụng đất tại các GCNQSD đất nêu trên, ngày 29/10/2018 bà Lê Thị Phương đã tặng cho toàn bộ QSD đất nêu trên cho con trai là ông Hoàng Như Sơn và con dâu là bà Nguyễn Thị Thoa. Đã được Văn phòng ĐKĐĐ - Sở TNMT cấp GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất số CQ 097094 ngày 22/11/2018 mang tên ông Hoàng Như Sơn; GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất số CQ 097096, CQ 097095 cùng ngày 22/11/2018, số CQ 029529 ngày 6/12/2018 mang tên bà Nguyễn Thị Thoa cũng được xác định là không đúng quy định của pháp luật do tài sản trước đó được cấp trái quy định pháp luật.

Áp dụng các Điều 30, 32, 116, 193 Luật tố tụng hành chính; Điều 651, 652 Bộ luật dân sự; khoản 3 Điều 105, Điều 106 Luật đất đai; khoản 1 Điều 37, khoản 1, 2 Điều 79 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ; Nghị quyết 326 của Ban Thường vụ Quốc hội; Tòa án Nhân dân tỉnh Thái Nguyên chấp nhận toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Nguyễn Thị Mỹ về việc yêu cầu Tòa án hủy các GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất số CO 828763, CO 828764, CO 828765, CO 828766 ngày 20/9/2018 của Văn phòng ĐKĐĐ - Sở TNMT Thái Nguyên cho bà Lê Thị Phương; GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất số CQ 097094 ngày 22/11/2018 do Văn phòng ĐKĐĐ - Sở TNMT Thái Nguyên cấp cho ông Hoàng Như Sơn; GCNQSD đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất số CQ 097096, CQ 097095 cùng ngày 22/11/2018, số CQ 029529 ngày 06/12/2018 do Văn phòng ĐKĐĐ - Sở TNMT Thái Nguyên cấp cho bà Nguyễn Thị Thoa.

Ngoài ra, còn buộc Sở TNMT tỉnh Thái Nguyên thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật và chịu án phí hành chính sơ thẩm theo quy định.

Trọng Tài