Ba 'quái vật' AI khiến sườn NATO dậy sóng

Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị leo thang tại biên giới NATO, Quân đội Đức đang chuẩn bị một "cơn bão" drone tự sát với hợp đồng khổng lồ lên đến 900 triệu euro.

Ba "ông lớn" công nghệ quốc phòng - Stark (hợp tác Quantum Systems), Helsing và Rheinmetall - sẽ cung cấp tổng cộng 12.000 quả bom bay thông minh, ưu tiên trang bị cho Lữ đoàn Thiết giáp 45 mới thành lập tại Litva.

Không chỉ là vũ khí, đây là cuộc cách mạng trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp tốc độ, độ chính xác và khả năng sống sót cao, biến những chiếc UAV nhỏ bé thành "sát thủ" không khoan nhượng trên chiến trường hiện đại.

Hợp đồng này không chỉ đánh dấu bước ngoặt cho các startup Đức mà còn khẳng định vị thế châu Âu trong cuộc đua drone kamikaze, nơi Nga và Ukraine đã "thử lửa" hàng nghìn đơn vị.

Với trọng tâm là loitering munitions - những UAV có khả năng lượn lờ tìm mục tiêu trước khi lao vào tự hủy - ba mẫu Virtus, HX-2 và FV-104 đại diện cho đỉnh cao công nghệ Đức: AI tự học, chống nhiễu điện tử và thiết kế module linh hoạt.

Hãy cùng khám phá chi tiết công nghệ đằng sau từng "quả bom bay" này, từ thiết kế đến thông số vận hành, để hiểu tại sao chúng có thể thay đổi cục diện phòng thủ biên giới.

Drone tấn công Virtus từ Stark Defence. Tháng 9/2025. Nguồn ảnh: Militarnyi

Bắt đầu với Virtus từ Stark (hợp tác Quantum Systems), mẫu UAV này nổi bật như một "sát thủ đa năng" được rèn luyện từ kinh nghiệm thực chiến Ukraine.

Với thiết kế X-shaped wing (cánh chữ X) dài 2 mét, Virtus được lắp ráp chỉ trong chưa đầy 10 phút, sẵn sàng cất cánh thẳng đứng (VTOL) nhờ động cơ điện hoàn toàn.

Điều này cho phép triển khai nhanh chóng từ các vị trí di động, lý tưởng cho lữ đoàn cơ động như ở Litva.

Về thông số, Virtus duy trì tốc độ hành trình ổn định 120 km/h, nhưng có thể tăng tốc lao xuống mục tiêu lên đến 250km/h, mang theo tải trọng tối đa 5kg – đủ để phá hủy xe tăng hoặc pháo binh.

Phạm vi hoạt động lên đến 100km, thời gian bay 60 phút, và tính năng AI-driven targeting cho phép nó tự nhận diện, theo dõi mục tiêu di động mà không cần can thiệp liên tục từ người vận hành.

Điểm độc đáo nhất là khả năng tái sử dụng: nếu không tìm thấy mục tiêu, Virtus có thể quay về an toàn, giảm lãng phí và tăng hiệu quả logistics.

Công nghệ này, kết hợp cảm biến quang học và radar tích hợp, giúp nó xuyên thủng hệ thống phòng không cơ bản, biến mỗi chiếc drone thành một "mắt thần" tự sát.

Drone kamikaze HX-2. Nguồn ảnh: Helsing

Tiếp nối là HX-2 từ Helsing, "ngôi sao AI" được thiết kế cho sản xuất hàng loạt với trọng tâm chống nhiễu điện tử – bài học đắt giá từ chiến trường Ukraine.

Với cấu hình cánh X-wing đặc trưng, HX-2 nặng chỉ 12kg, dễ dàng mang theo bởi bộ binh hoặc xe cơ giới, và đạt tốc độ tối đa 220km/h nhờ động cơ điện hiệu suất cao.

Phạm vi bay lên đến 100km, cho phép nó tiếp cận sâu vào lãnh thổ đối phương mà không cần máy bay mẹ hỗ trợ.

Tải trọng đa năng (anti-tank hoặc anti-structure) có thể lên đến vài kg, tùy chỉnh theo nhiệm vụ, với đầu đạn nổ mạnh đủ để vô hiệu hóa xe bọc thép hoặc công sự kiên cố.

Công nghệ cốt lõi nằm ở AI onboard tiên tiến: HX-2 tự động chống jamming (nhiễu điện tử) và electronic warfare, sử dụng thuật toán học máy để phân tích dữ liệu thời gian thực, nhận diện mục tiêu giữa hỗn loạn chiến trường.

Không giống các drone truyền thống, HX-2 hoạt động như một "đàn sói" thông minh, có thể phối hợp swarm (đàn) để áp đảo phòng thủ.

Helsing đã thử nghiệm thành công ở Ukraine, nơi hơn 2.000 đơn vị HX-2 tiền nhiệm được giao, chứng minh độ tin cậy cao trong môi trường khắc nghiệt.

Đây chính là lý do Helsinki chọn nó làm "vũ khí chính xác hàng loạt", dễ sản xuất và chi phí thấp cho quy mô lớn.

Đức dự định mua tới 12.000 drone kamikaze từ hai startup — Helsing và Stark — cùng với gã khổng lồ quốc phòng Rheinmetall. Những drone mới này dành cho lữ đoàn Đức tại Litva, nơi sẽ bảo vệ sườn phía đông của NATO. Ảnh: UNN.

Cuối cùng, FV-104 từ Rheinmetall đại diện cho sức mạnh công nghiệp của "gã khổng lồ" Đức, với thiết kế tập trung vào swarm operations – khả năng hoạt động nhóm để tạo lợi thế số lượng.

Nặng khoảng 14-15kg, FV-104 sử dụng động cơ điện và cánh gập gọn, phóng từ container vận chuyển, giúp triển khai chỉ trong vài giây từ xe tải hoặc bunker.

Tốc độ và phạm vi chưa được công bố chi tiết, nhưng ước tính tương đương 100km với thời gian lượn lờ 30-60 phút, phù hợp cho nhiệm vụ phòng thủ biên giới.

Điểm mạnh nằm ở tải trọng 5kg đầu đạn High-Explosive Dual-Purpose (HEDP), có thể xuyên giáp kép để tấn công xe tăng hoặc công trình ngầm.

Công nghệ AI của Rheinmetall cho phép FV-104 tự điều chỉnh quỹ đạo dựa trên dữ liệu swarm, tránh va chạm và tối ưu hóa tấn công đồng thời.

Được sản xuất tại Đức với công suất 500-1.000 đơn vị/tháng, mẫu này đã lọt vào danh sách thử nghiệm bí mật ở Ukraine dưới tên FV-014, chứng tỏ khả năng tàng hình radar cơ bản nhờ vật liệu composite.

Trong hợp đồng mới, FV-104 sẽ bổ sung cho hai mẫu kia bằng khả năng sản xuất quy mô lớn, đảm bảo Quân đội Đức có nguồn cung ổn định cho Lữ đoàn 45.

Ba mẫu UAV này không chỉ là "quả bom bay" mà còn là minh chứng cho sự hội tụ công nghệ Đức: AI tự chủ, động cơ điện xanh và thiết kế module cho phép nâng cấp nhanh chóng.

Với tổng 12.000 đơn vị, chúng sẽ biến biên giới Litva thành "vùng cấm bay" thông minh, nơi mỗi drone là một mắt xích trong mạng lưới phòng thủ NATO.

Trong tương lai, công nghệ này có thể lan tỏa rộng hơn, từ Ukraine đến Baltic, đánh dấu kỷ nguyên mới của tác chiến không người lái.

Đào Cảnh