Bài 1 - Nhiều cơ hội với lựa chọn đầu tư

Điều này đòi hỏi ngành phải có sự nhìn nhận toàn diện và chân xác về các vấn đề, nội dung cần làm, với mục tiêu thúc đẩy công nghiệp văn hóa Đà Nẵng phát triển đúng tầm mong mỏi.

Nhận diện cơ hội và thách thức

Được ban hành từ ngày 8.5.2025, Quyết định 1460 của chính quyền TP. Đà Nẵng đã xác định rõ định hướng đầu tư và vận hành của mình về Đề án “Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa TP. Đà Nẵng đến năm 2030”, một lựa chọn phù hợp xu thế vận động kinh tế xã hội địa phương song cũng có nhiều khó khăn, thách thức.

Đà Nẵng xác định thúc đẩy các giá trị di sản văn hóa thành tiêu chí công nghiệp văn hóa mạnh mẽ

Tại Quyết định 1460, UBND TP. Đà Nẵng ghi nhận thực trạng phát triển một số ngành công nghiệp văn hóa tại địa phương lâu nay cũng như trong tương lai tới.

Đó là: du lịch văn hóa, nghệ thuật biểu diễn, điện ảnh, truyền hình và phát thanh, mỹ thuật nhiếp ảnh và triển lãm, xuất bản, quảng cáo, phần mềm và trò chơi giải trí, thủ công mỹ nghệ, thiết kế.

Đánh giá chung, thực trạng tổ chức các ngành công nghiệp văn hóa địa phương thời gian qua vẫn chưa có được quy mô lớn, phát triển riêng lẻ, thiếu tính liên kết, và chưa được tổ chức, hợp tác quốc tế thường xuyên.

Vấn đề đầu tư ngân sách cho các ngành công nghiệp văn hóa này vẫn chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được so với nhu cầu xã hội và hưởng thụ của người dân.

Xu hướng vận động xã hội hóa vẫn còn hạn chế, phân tán nguồn lực, chỉ nhắm được một số mảng hoạt động chính, chưa khích lệ được những mảng đầu tư chiều sâu, có tính thách thức lớn.

Đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp văn hóa mới như: du lịch văn hóa ẩm thực... sẽ là lựa chọn của Đà Nẵng

Nguồn nhân lực trong các ngành công nghiệp văn hóa còn hạn chế về số lượng và chất lượng chuyên môn, chưa đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của hoạt động thị trường.

Cơ bản nhất, là chính sách đãi ngộ đối với người làm văn hóa, nghệ thuật của các cấp ngành quản lý, quy hoạch, định hướng phát triển vẫn chưa được quan tâm, chưa có được các chiến lược đột phát, để có thể thu hút được nguồn nhân lực sáng tạo văn hóa và nghệ thuật tới hoạt động tại địa phương.

Thậm chí Đà Nẵng chưa khai thác tốt chính nguồn nhân lực tài năng ở ngay địa bàn. Một số mảng nhân lực sáng tạo về công nghiệp văn hóa còn bị hiểu sai bản chất, chưa có được sự đánh giá nghiêm túc và thỏa đáng.

Trên tinh thần nhìn nhận đó, Đề án phát triển công nghiệp văn hóa Đà Nẵng đặt yêu cầu được triển khai, để thực hiện hiệu quả hơn việc phát huy tối đa các tiềm năng và cơ hội trong các mảng của ngành; đồng thời khắc phục các hạn chế và thách thức để phát triển các ngành công nghiệp văn hóa có trọng tâm, trọng điểm.

Việc triển khai này cần bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa các ngành, các khâu trong chuỗi giá trị sản xuất các ngành công nghiệp văn hóa; hướng tới nâng cao vai trò của văn hóa, vừa là mục tiêu vừa là động lực cho sự phát triển bền vững của thành phố trong những năm tới.

Làm rõ bốn giá trị

Theo hướng nhìn nhận đó, ngành công nghiệp văn hóa được xác định đóng góp vào sự phát triển của TP. Đà Nẵng với bốn giá trị lớn.

Thứ nhất, công nghiệp văn hóa phải là động lực tăng trưởng kinh tế, thông qua đóng góp vào tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn, đóng góp tạo việc làm và thu nhập trong xã hội, xây dựng các thương hiệu văn hóa độc đáo, nâng cao các chỉ số cạnh tranh, tham gia xuất khẩu sản phẩm văn hóa.

Các hoạt động công nghiệp văn hóa vừa truyền thống, vừa hiện đại cũng được Đà Nẵng chú trọng triển khai

Ở đây có thể ghi nhận được những mảng giá trị văn hóa đã triển khai tốt ở Đà Nẵng là du lịch văn hóa, nghệ thuật biểu diễn và thiết kế, gồm thiết kế công trình, thiết kế các sản phẩm công nghiệp, công nghệ số…

Song nhiều mảng giá trị công nghiệp văn hóa vẫn chưa được Đà Nẵng đánh giá đúng tầm để thúc đẩy hữu hiệu hơn, trong đó có phần mềm, trò chơi giải trí, xuất bản, quảng cáo, thủ công mỹ nghệ…

Thậm chí do những ảnh hưởng từ tâm lý xã hội, mảng công nghệ số trong sáng tạo, sản xuất phần mềm, trò chơi điện tử giải trí ở Đà Nẵng vẫn còn bị hiểu sai, chưa thực sự được trân trọng hỗ trợ.

Thứ hai, là đóng góp về mặt xã hội. Công nghiệp văn hóa được định vị giúp nâng cao đời sống tinh thần và tiếp cận văn hóa, vừa duy trì bảo tồn các hoạt động, tổ chức truyền thống, vừa đẩy mạnh hội nhập, liên kết phát triển cùng các mảng văn hóa nước ngoài, khu vực, và thế giới; hướng đến mục tiêu nâng cao nhận thức và giáo dục văn hóa cho người dân.

Một thể hiện rất tốt của Đà Nẵng là nghệ thuật biểu diễn, thông qua những chương trình đầu tư lớn, như Lễ hội Pháo hoa quốc tế, Lễ hội văn hóa biển, Ngày hội giao lưu văn hóa Việt – Nhật, Việt – Hàn…, dần dần có được những sự kiện tầm cỡ, thu hút sự quan tâm của dư luận trong và ngoài nước.

Thứ ba là bảo tồn di sản, giúp định vị rõ những tiêu chí, tiêu chuẩn di sản hiện hữu trong đời sống, đồng thời lựa chọn được những định hướng, giải pháp giúp thay đổi vị thế di sản, “biến di sản thành tài sản”, ngày càng đóng góp nhiều hơn và hiệu quả hơn vào dòng chảy giá trị văn hóa đời sống.

Đà Nẵng là địa phương được đánh giá cao về tính hội tụ di sản, đặc biệt sau khi hợp nhất với tỉnh Quảng Nam, để có nhiều di sản văn hóa quốc gia và quốc tế cùng tề tựu. Những năm qua, địa phương đã duy trì, phát huy khá tốt các giá trị di sản này, đặc biệt về mặt bảo tồn, quy hoạch nắm giữ các tiêu chuẩn, tiêu chí di sản “sống” trong cuộc sống đương đại.

Thứ tư là cầu nối hợp tác quốc tế. Công nghiệp văn hóa Đà Nẵng, với nhiều biểu hiện cụ thể như triển lãm quốc tế, xây dựng các liên hoan điện ảnh… đã thể hiện rõ một tầm nhìn bền vững, gắn kết nhiều giá trị văn hóa trong nước và khu vực hơn.

Ngày càng kết nối được nhiều diễn đàn, bối cảnh đầu tư chất lượng, đẳng cấp, vừa tiến bộ hội nhập vừa bảo toàn truyền thống, qua đó càng làm sáng tỏ và tăng thêm các điều kiện, cơ hội hợp tác, kêu gọi đầu tư bằng các nguồn lực bên ngoài.

Theo Sở VHTTDL Đà Nẵng, định vị rõ bốn giá trị quan trọng này, ngành công nghiệp văn hóa địa phương đã phác họa rõ ràng được lộ trình cần thúc đẩy vận động của mình, qua đó sẽ ngày một vững vàng với định hướng đầu tư, khai thác nội lực, thu hút ngoại lực, để thực sự trở thành một ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp thiết thực vào hành trình phát triển Đà Nẵng.

HÒA XUÂN