Bé 2 tháng tuổi tử vong nghi do ngạt sữa

Các bác sĩ khoa Cấp cứu và chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương vừa tiếp nhận một trường hợp bé gái 2 tháng tuổi nhập viện trong tình trạng tím tái, ngừng thở, ngừng tim trước khi đến bệnh viện. Mặc dù đã được các bác sĩ nỗ lực cấp cứu, nhưng cháu bé đã không qua khỏi.

Theo lời kể của gia đình, trẻ là con lần 3, đẻ non 32 tuần, cân nặng lúc sinh 1,1kg, sau sinh đã được tầm soát sức khỏe tại bệnh viện và không phát hiện dấu hiệu bất thường, tăng cân phù hợp với lứa tuổi. Trước ngày nhập viện trẻ không có dấu hiệu bất thường.

Bé gái 2 tháng tuổi tử vong nghi do sặc sữa. Ảnh minh họa

Trước đó, sáng 21/2, trẻ được mẹ cho bú sữa bình 2 lần vào thời điểm 5h và 6h sáng, nhưng bú ít, trớ sữa, quấy khóc, bụng chướng. Khoảng 9h trẻ được phát hiện tím tái, kích thích không có phản xạ, được gia đình đưa vào khoa Cấp cứu và chống độc, Bệnh viện Nhi Trung ương. Mặc dù đã được các bác sĩ nỗ lực cấp cứu, nhưng cháu bé đã không qua khỏi.

Ngày 9/3, BSCK2 Phạm Thị Thanh Tâm - Phó Trưởng khoa Cấp cứu và Chống độc cho biết, khi đặt nội khí quản, chúng tôi thấy đọng ít sữa trong khoang miệng, nhưng không thấy sữa trong đường thở. X-quang phổi cho thấy tổn thương nhu mô phổi bên phải lan tỏa. Dịch dạ dày có nhiều sữa chưa được tiêu hóa (dù sau ăn 4 tiếng).

Ngoài ra, kết quả chụp X-quang cho thấy bụng chướng hơi, các quai ruột chứa dịch. Đây cũng có thể là kết quả sau ngừng tim, nhưng cũng có thể là một tình trạng viêm ruột từ trước đó làm cho em bé dễ bị sặc, dễ trớ hơn trẻ khỏe mạnh bình thường.

Theo BS Tâm, sặc sữa là một trong những tai nạn thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt với trẻ dưới 2 tuổi. Đây là hiện tượng sữa trào vào đường thở khiến trẻ khó thở, tím tái có thể gây ngừng thở. Nếu không sơ cứu kịp thời có thể gây ảnh hưởng tính mạng cho trẻ.

Nguyên nhân sặc sữa thường do trẻ bú, ăn không đúng tư thế, bú quá no, bú khi đang khóc hoặc ho, sữa mẹ nhiều khiến trẻ không bú kịp. Ngoài ra, núm vú cao su có lỗ thông quá rộng khiến sữa chảy nhiều cũng có thể gây sặc. Trẻ sinh non tháng, bị dị tật bẩm sinh vùng hầu họng có nguy cơ sặc sữa.

Dấu hiệu nhận biết trẻ sặc sữa là khi đang bú (hoặc sau bú) đột ngột tím tái và lịm đi, có thể thấy sữa trào qua mũi, miệng.

Các biện pháp cấp cứu sặc sữa trẻ sơ sinh

Xử trí khi trẻ sặc sữa

Bác sĩ khuyến cáo khi trẻ có dấu hiệu bị sặc sữa, người chăm sóc cần ngay lập tức làm theo các bước sau:

Nếu trẻ còn ho được, cần nghiêng đầu trẻ sang một bên, lau sạch sữa ở mũi, miệng trẻ. Khuyến khích để trẻ ho. Tuyệt đối không dùng tay móc họng trẻ.

Nếu trẻ không ho được nhưng còn tỉnh:

- Bước 1: Cho trẻ nằm sấp để đầu thấp hơn ngực trên mặt trong cẳng tay tựa vào đùi. Giữ vùng đầu và cằm trẻ ở tư thế thẳng.

- Bước 2: Sử dụng gót bàn tay vỗ lưng 5 lần giữa 2 vai của trẻ theo hướng từ trên xuống dưới ra trước.

- Bước 3: Sau khi vỗ lưng trẻ, dùng cẳng tay còn lại đặt lên lưng trẻ, bàn tay giữ chặt đầu và cổ.

- Bước 4: Lật ngửa trẻ một cách cẩn thận (giữ chặt đầu và cổ), giữ trẻ nằm ngửa trên mặt trong cẳng tay tựa vào đùi. Giữ đầu thấp hơn cơ thể.

- Bước 5: Ấn ngực 5 lần ở vị trí 1⁄2 dưới xương ức, ngay dưới đường liên vú. Mỗi lần đẩy ngực khoảng 1 giây, cố gắng tạo áp lực đủ để sữa ra ngoài.

- Bước 6: Lặp lại chu kỳ 5 lần vỗ lưng và 5 lần ấn ngực cho đến trẻ thở lại hoặc khi trẻ không đáp ứng.

Nếu trẻ bất tỉnh:

- Bước 1: Lập tức gọi hỗ trợ từ người thân, cấp cứu y tế (gọi điện thoại, bật chế độ loa ngoài và làm theo dướng dẫn). Người cấp cứu có thể ngồi hoặc quỳ tùy theo điều kiện.

- Bước 2: Ngay lập tức ép tim - thổi ngạt cho trẻ. Cấp cứu tại chỗ đến khi trẻ hồng trở lại hoặc có nhân viên y tế hỗ trợ.

Cách phòng ngừa sặc sữa là khi cho con bú, mẹ cần bế trẻ ở tư thế nâng cao đầu, thoải mái. Nên cho trẻ ăn dưới ánh sáng để dễ dàng quan sát. Ngoài ra, nếu sữa tiết ra nhiều, mẹ hãm tốc độ dòng sữa bằng cách dùng hai ngón tay kẹp đầu vú.

Với trẻ bú bình, người nhà chọn loại núm vú phù hợp lứa tuổi, không quá to, giúp sữa xuống miệng trẻ từ từ. Khi cho trẻ bú, nghiêng bình góc 45 độ để sữa chảy xuống đầy lỗ núm vú. Trẻ không phải mút nhiều, không khí ít vào bình, hạn chế tình trạng sặc sữa. Bú xong, nên bế trẻ nằm sấp trên vai hoặc ngực 15-20 phút, vỗ nhẹ lưng để trẻ ợ bớt hơi trong dạ dày.

Khi cho ăn nên chia thành nhiều bữa nhỏ, nhất là với trẻ nhẹ cân. Trẻ có dị tật vùng hàm mặt nên điều trị sớm và có các dụng cụ hỗ trợ để giảm nguy cơ sặc. Không cho bú khi trẻ đang khóc, ho, không quấn tã, mặc quần áo chật; cũng không ép quá ăn no.

Thảo Nguyên