Bí quyết giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon và sâu giấc

Trẻ mới sinh đến khoảng một tháng tuổi gần như ngủ suốt ngày đêm và chỉ thức dậy để bú (khoảng 2–3 giờ/lần). Do chưa phân biệt được ngày và đêm, bé có thể ngủ nhiều vào ban ngày (8–9 giờ) và thức giấc nhiều hơn vào ban đêm (khoảng 8 giờ).

Khi trẻ được 3 tháng tuổi hoặc đạt cân nặng khoảng 6 kg, bé bắt đầu có thể ngủ suốt đêm (6–8 giờ) mà không thức giấc. Lúc này, cha mẹ không cần đánh thức trẻ dậy để bú, tuy nhiên vẫn nên lưu ý không để bé ngủ quá 3 giờ mà không cho bú.

Đối với những trường hợp đặc biệt như trẻ sinh non, nhẹ cân, hoặc bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD), cha mẹ cần cho bú thường xuyên hơn.

Các phương pháp giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon và sâu giấc

1. Tập thói quen ngủ ngoan cho trẻ

Nhận biết dấu hiệu buồn ngủ của trẻ: Trong 8 tuần đầu sau sinh, trẻ thường không thể thức quá 2 giờ liên tục, nếu để quá thời gian này bé sẽ mệt mỏi và khó ngủ. Các dấu hiệu cho thấy trẻ buồn ngủ gồm: chớp mắt liên tục, lim dim, ngáp, quầng thâm dưới mắt, hoặc cử động chậm chạp. Phụ huynh nên chú ý những tín hiệu này để cho trẻ đi ngủ đúng lúc, đảm bảo giấc ngủ chất lượng.

Dạy trẻ phân biệt giữa ngày và đêm:

Một số trẻ có thói quen thức đêm ngay từ trong bụng mẹ và tiếp tục duy trì sau khi chào đời. Trong vài ngày đầu sau sinh, việc thay đổi thói quen này là rất khó, nhưng cha mẹ có thể bắt đầu hướng dẫn trẻ khi bé được khoảng 2 tuần tuổi.

Ban ngày: Cha mẹ nên chơi và nói chuyện nhiều với trẻ, hát ru hoặc mở nhạc nhẹ trong các cữ bú ban ngày. Giữ phòng sáng, thoáng và không cần loại bỏ hoàn toàn các tiếng ồn thông thường như tivi, radio… Có thể nhẹ nhàng đánh thức trẻ khi bé ngủ quá lâu ban ngày. Ban đêm: Giữ không gian yên tĩnh, ánh sáng dịu, nói khẽ khi cho trẻ bú để bé nhận biết đây là thời gian nghỉ ngơi.

Dạy trẻ tự ngủ: Khi trẻ được 6–8 tuần tuổi, cha mẹ có thể bắt đầu tập cho trẻ tự ngủ. Hãy đặt bé vào nôi hoặc giường khi trẻ buồn ngủ nhưng vẫn còn tỉnh táo.

Cách dỗ trẻ ngủ trong 8 tuần đầu sau sinh rất quan trọng vì sẽ hình thành thói quen lâu dài. Phụ huynh nên chọn cách phù hợp như: hát ru, bật nhạc nhẹ, vỗ mông hoặc gãi nhẹ đầu cho trẻ. Không nên bế trẻ ngủ trên tay rồi mới đặt xuống giường, vì điều này dễ tạo thói quen xấu, khiến bé khó tự ngủ về sau.

Hạn chế ánh sáng mạnh, tiếng ồn lớn giúp trẻ ngủ ngon hơn.

2. Bí quyết giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon

Cho trẻ ăn no trước khi ngủ: Đảm bảo trẻ được bú no để loại trừ nguyên nhân "đói" khiến trẻ thức giấc ban đêm.
Tạo không khí yên bình giúp trẻ dễ ngủ: Không gian yên tĩnh, ánh sáng dịu, mùi hương nhẹ sẽ giúp bé cảm thấy an toàn và thư giãn.
Cho trẻ đi ngủ sớm: Nên cho bé ngủ vào khoảng 8 giờ tối để hình thành thói quen tốt, thuận lợi cho sinh hoạt khi trẻ lớn hơn.
Dỗ giấc ngủ phù hợp với từng độ tuổi: Tùy theo độ tuổi mà thời gian và cách dỗ ngủ có thể khác nhau; cha mẹ cần linh hoạt điều chỉnh.
Tránh kích thích giác quan quá mức: Hạn chế ánh sáng mạnh, tiếng ồn lớn, đồ chơi nhiều màu sắc trước giờ ngủ để hệ thần kinh của trẻ được ổn định.
Sắp xếp giường ngủ an toàn, êm ái: Sử dụng chăn gối mềm mại, giữ ấm vừa đủ để bé cảm thấy thoải mái và an toàn như trong bụng mẹ.
Tạo cảm giác thư giãn trước khi ngủ: Giảm ánh sáng, tắt tivi, hạn chế điện thoại và âm thanh lớn; điều chỉnh nhiệt độ phòng phù hợp giúp bé dễ chìm vào giấc ngủ.

Khi trẻ khó ngủ, cần lưu ý gì?

Nếu bé thường xuyên khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc, không loại trừ khả năng có liên quan đến bệnh lý. Cha mẹ cần quan sát kỹ các biểu hiện bất thường khác để kịp thời đưa bé đi thăm khám.

Trẻ sơ sinh cần được cung cấp đủ chất dinh dưỡng mỗi ngày để giúp ăn ngon, phát triển chiều cao và cân nặng đúng chuẩn…Vì vậy, mẹ cần ăn uống đủ chất dinh dưỡng giúp sữa mẹ có đầy đủ khoáng chất để giúp trẻ có hệ miễn dịch khỏe mạnh, tăng đề kháng và ít ốm vặt hơn.

BS. Nguyễn Văn Sơn