Bộ GD&ĐT: Hệ số lương đặc thù là xứng đáng, không phải ân huệ

Luật Nhà giáo xác định giáo viên được xếp cao nhất trong hệ thống thang bảng lương.

Ngày 13/11, Bộ Nội vụ có công văn gửi Bộ GD&ĐT, góp ý về dự thảo nghị định quy định chính sách tiền lương, chế độ phụ cấp đối với nhà giáo.

Trong đó, Bộ Nội vụ nêu rằng việc quy định hệ số lương đặc thù đối với nhà giáo là không có cơ sở chính trị, pháp lý. Ngoài ra, việc này có thể phá vỡ thiết kế hệ thống tiền lương hiện hành, trong khi cộng cả phụ cấp thâm niên và ưu đãi, lương giáo viên đã cao nhất trong các ngành sự nghiệp.

Trước ý kiến trên, Bộ GD&ĐT nêu ba quan điểm để làm rõ căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý về quy định này.

Thứ nhất, theo Bộ GD&ĐT, quy định hệ số lương đặc thù là có căn cứ pháp lý, chính trị. Cụ thể, 29 năm qua, chủ trương “lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp” và ngoài lương, nhà giáo “có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc, theo vùng” luôn được xác định là nhiệm vụ, giải pháp nhất quán trong các nghị quyết, kết luận của Đảng.

Bộ cho rằng đây là căn cứ chính trị quan trọng để Quốc hội tiếp tục quy định tại Luật Nhà giáo, từ đó cụ thể hóa tại Nghị định về chính sách tiền lương, phụ cấp.

"Như vậy, hệ số lương đặc thù là giải pháp chính sách cụ thể, có căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý", theo Bộ GD&ĐT.

Thứ hai, Bộ GD&ĐT khẳng định quy định này không làm phá vỡ thiết kế hệ thống tiền lương hiện hành vì hệ số lương đặc thù chỉ được sử dụng để tính mức lương. Công thức như sau:

Mức lương thực hiện từ ngày 1/1/2026 = Lương cơ sở x Hệ số hiện hưởng x Hệ số lương đặc thù.

Về cơ bản với cách tính này, thang bậc lương của nhà giáo vẫn sử dụng thang bậc lương chung cho viên chức của các đơn vị sự nghiệp công lập, chỉ có thêm hệ số đặc thù để đảm bảo nguyên tắc “lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong thang bậc lương hành chính sự nghiệp”.

Mặt khác, hệ số lương đặc thù cũng không dùng để tính mức phụ cấp, không dùng để tính mức tiền của hệ số chênh lệch bảo lưu.

Thứ ba, theo Bộ GD&ĐT, lương của nhà giáo hiện chưa được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp, thậm chí đa số nhà giáo đang xếp ở thang lương thấp hơn.

Cụ thể, hiện nay, 12% nhà giáo được xếp lương theo 3 nhóm A1 - A2.1 - A3.1, tương đương 5,48-18,7 triệu đồng một tháng. Nhưng gần như 100% viên chức các ngành, lĩnh vực khác đang xếp lương theo 3 nhóm này.

Trong số đó, chỉ có tối đa 1,17% nhà giáo cao cấp (hạng I) được xếp thang lương cao nhất (gồm A3.1 và A3.2), trong khi ngành khác đều có tối đa 10% viên chức được xếp thang lương A3.1.

Có 88% nhà giáo đang xếp lương thấp hơn viên chức các ngành, lĩnh vực khác. Nhóm nhà giáo này có thể được hưởng hệ số lương cao nhất là 6,78; trong khi viên chức các ngành khác có thể được hưởng hệ số lương cao nhất là 8 (cao hơn gấp khoảng 1,18 lần). Trong khi đó, nhà giáo phải có trình độ đào tạo đáp ứng theo chuẩn quy định.

Cũng theo bộ, 100% giáo viên mầm non đang xếp lương thấp nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp.

"Nhìn vào thực tế, với cách xếp lương này, nghề giáo chưa được nhìn nhận, tôn vinh xứng đáng như những chủ trương của Đảng đã xác định", bộ nêu.

Với các quan điểm nêu trên, Bộ GD&ĐT khẳng định chính sách về lương không phải là một "ân huệ" mà là đãi ngộ xứng đáng cho nhà giáo.

Việc bộ đề xuất các nội dung chính sách về lương và phụ cấp hoàn toàn là thực hiện nhiệm vụ Quốc hội, Chính phủ giao theo quy định của Luật Nhà giáo; bảo đảm đáp ứng các chủ trương của Đảng liên quan đến lương của nhà giáo.

Bộ cho biết các ý kiến gửi về hầu hết đồng thuận với các nội dung tại dự thảo nghị định. Bộ sẽ tổng hợp các ý kiến góp ý và trình Chính phủ xem xét, quyết định.

"Việc trả lương cao là một cách công nhận giá trị của một nghề nào đó. Với đặc thù lao động đặc biệt, tạo ra sản phẩm là tri thức và lực lượng lao động có trình độ cao", bộ nêu.

Ngọc Bích