Cải thiện môi trường kinh doanh: 'Đừng cắt thủ tục này nhưng lại mọc ra thủ tục khác'

Cải cách thể chế và thủ tục hành chính, cắt giảm các chi phí không chính thức và các điều kiện kinh doanh không cần thiết có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam.

Bởi vậy, khi Tổng Bí thư Tô Lâm gợi mở về việc cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, phấn đấu giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục hành chính; ít nhất 30% chi phí kinh doanh; bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết… khiến nhiều doanh nghiệp hào hứng và kỳ vọng vào một môi trường kinh doanh minh bạch, thuận lợi hơn.

Kỳ vọng tạo ra bước ngoặt

Trao đổi với PLO, một số doanh nghiệp trong các lĩnh vực xuất khẩu gỗ, xăng dầu, logistics đánh giá trong những năm gần đây, Việt Nam đã chú trọng thực hiện nhiều biện pháp cắt giảm và đơn giản hóa thủ tục hành chính, cắt giảm các điều kiện kinh doanh không cần thiết nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và thúc đẩy môi trường kinh doanh. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được thì vẫn còn nhiều vướng mắc và rào cản cần tháo gỡ.

Nhiều doanh nghiệp cho rằng, mặc dù một số thủ tục hành chính đã được cắt giảm trên giấy tờ, nhưng khi triển khai thực tế vẫn còn tình trạng chồng chéo, thiếu đồng bộ giữa các bộ, ngành và địa phương, gây khó khăn trong quá trình thực hiện.

Cải cách thể chế và thủ tục hành chính, cắt giảm các điều kiện kinh doanh không cần thiết có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của kinh tế Việt Nam. Ảnh: CTV

Trong một số lĩnh vực như xăng dầu, một số doanh nghiệp cũng cho biết một số quy định về điều kiện kinh doanh tuy đã được sửa đổi nhưng vẫn còn nhiều yêu cầu mang tính hình thức, chưa thực sự tạo ra sự thông thoáng trong cạnh tranh.

Ông Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Hải Âu Phát, chia sẻ về câu chuyện làm giấy phép môi trường trong kinh doanh xăng dầu.

“Theo quy định mới, cây xăng xây dựng lần đầu phải xin giấy phép môi trường ở UBND cấp xã, phường. Nhưng có những cây xăng đã hoạt động từ lâu, giấy phép môi trường đã được UBND cấp huyện ở địa phương đó cấp phép, nhưng giờ lại bắt phải về cả xã để xin lại giấy phép. Đó là sự máy móc, cứng nhắc, gây phiền hà và tốn kém cho doanh nghiệp” - ông Thắng chia sẻ.

Đừng ‘cắt’ thủ tục này nhưng lại để ‘mọc’ ra thủ tục khác

TS. Lê Quốc Phương, nguyên Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin Công nghiệp - Thương mại (Bộ Công Thương), cho biết, nhiều năm nay, Việt Nam đã thực hiện nhiều biện pháp để nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh. Những năm gần đây, năm nào Chính phủ cũng ra Nghị quyết về cải thiện môi trường kinh doanh, cắt giảm thời gian thực hiện thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ và quyết tâm thực hiện.

“Mặc dù nỗ lực như vậy và đạt được những hiệu quả nhất định, nhưng đáng tiếc thủ tục hành chính của chúng ta vẫn rườm rà, cồng kềnh. Trong nhiều trường hợp, cứ cắt giảm thủ tục này thì lại mọc ra thủ tục khác. Điều này khiến môi trường kinh doanh vẫn còn nhiều vướng mắc, khiến doanh nghiệp vẫn tốn nhiều thời gian, chi phí. Khi thủ tục phức tạp lại phải có bôi trơn, dẫn đến tham nhũng” - ông Phương nói.

Cũng theo Chuyên gia kinh tế Lê Quốc Phương, một số bộ, ngành còn có xu hướng tạo thêm giấy phép con để duy trì quyền lực, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Chính phủ từng lập tổ tư vấn cải cách thủ tục hành chính, nhưng thực tế vẫn còn nhiều rào cản. Có tình trạng bỏ 5 quy định nhưng lại gộp thành một quy định mới, khiến việc cắt giảm trở nên hình thức. Một số quy định thì mang tính chất né tránh trách nhiệm, đưa ra các quy định quá chặt chẽ để tránh bị quy trách nhiệm khi có sự cố nhưng những quy định này lại khiến doanh nghiệp khó đáp ứng. Doanh nghiệp lại tìm cách lách luật vì tiêu chuẩn quá khó đạt.

“Hiện nay, cơ quan quản lý vẫn đứng trên doanh nghiệp, chứ chưa thực sự đóng vai trò phục vụ. Môi trường kinh doanh vẫn còn nhiều tiêu cực. Cần cải thiện hậu kiểm thay vì chỉ siết chặt tiền kiểm. Việc ban hành quy định phải minh bạch, công bằng, đảm bảo lợi ích của cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý, thay vì chỉ là công cụ duy trì quyền lực của bộ, ngành” - TS. Lê Quốc Phương nhấn mạnh.

AN HIỀN