Cảnh sát biển Việt Nam: Sâu về chủ trương, bền về giải pháp lãnh đạo hoạt động đối ngoại quốc phòng

Cấp ủy, chỉ huy các cấp trong lực lượng CSB đã lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả các hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế, góp phần tăng cường quan hệ hữu nghị, xây dựng lòng tin với các quốc gia, các lực lượng thực thi pháp luật trên biển trong khu vực và trên thế giới, tạo cơ sở vững chắc để bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh, an toàn trên biển, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển.

Chủ trương đối ngoại quốc phòng của Việt Nam được xác định là một bộ phận quan trọng trong đường lối đối ngoại chung của Đảng và Nhà nước, thể hiện tư duy chiến lược nhất quán: Độc lập, tự chủ, hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, kiên trì nguyên tắc, linh hoạt trong hành động. Đây là sự kết tinh giữa truyền thống ngoại giao của dân tộc, tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh và kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình hội nhập quốc tế. Đường lối này không chỉ góp phần bảo vệ lợi ích chính đáng của đất nước, mà còn khẳng định vai trò, uy tín và trách nhiệm của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.

Cảnh sát biển Việt Nam và lực lượng Bảo vệ bờ biển Hàn Quốc phối hợp luyện tập tìm kiếm cứu nạn.

Đảng ủy, Bộ tư lệnh Cảnh sát biển Việt Nam đã ban hành Quy chế số 880-QC/ĐU ngày 12-7-2023 về lãnh đạo công tác hội nhập quốc tế và đối ngoại CSB, lãnh đạo, chỉ đạo cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị chủ động vận dụng linh hoạt nhiều hình thức đối ngoại (hợp tác song phương và đa phương), trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp công việc nội bộ của nhau; làm cơ sở để các cơ quan, đơn vị triển khai hoạt động đối ngoại bài bản, linh hoạt và hiệu quả hơn. Với phương châm chủ động, kiên định, mềm dẻo và thực chất, lực lượng CSB Việt Nam đã từng bước mở rộng quan hệ hợp tác với lực lượng thực thi pháp luật trên biển của nhiều quốc gia trên thế giới.

Trong hợp tác, CSB Việt Nam luôn chú trọng giữ vững nguyên tắc mềm dẻo nhưng kiên quyết, góp phần tăng cường xây dựng niềm tin, đưa các quan hệ đã có phát triển ngày càng sâu sắc hơn; đồng thời, tích cực mở rộng quan hệ hợp tác mới...

Tàu CSB 8004 thăm, giao lưu tại thành phố Yeosu, Hàn Quốc tháng 11-2024.

Cụ thể, theo phạm vi, chức năng, nhiệm vụ được pháp luật quy định, Đảng ủy, Bộ tư lệnh triển khai nhiều hoạt động đối ngoại, hợp tác quốc tế nhằm tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ và học hỏi kinh nghiệm, tiếp cận mô hình tổ chức của lực lượng thực thi pháp luật trên biển các nước tiên tiến trên thế giới như: Hà Lan, Thụy Điển, Tây Ban Nha, Ấn Độ, Nhật Bản để so sánh, lựa chọn và vận dụng sáng tạo vào xây dựng lực lượng CSB Việt Nam.

Thông qua hợp tác quốc tế, nhiều nước đã hỗ trợ, tài trợ trang bị, cơ sở vật chất (tàu, xuồng, trạm sửa chữa, trung tâm huấn luyện) và các khóa huấn luyện, đào đạo, tập huấn,... góp phần nâng cao năng lực cho CSB Việt Nam, thúc đẩy nhanh chóng quá trình xây dựng và phát triển lực lượng, hướng tới chính quy, tinh nhuệ, hiện đại và có tính chuyên nghiệp cao.

CSB Việt Nam đã có văn bản hợp tác với lực lượng thực thi pháp luật trên biển của 9 nước, gồm: Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Campuchia, Philippines, Indonesia, Thái Lan và hiện đang thúc đẩy ký kết văn bản hợp tác với lực lượng thực thi pháp luật trên biển của Malaysia, Singapore và Australia.

Đồng thời, CSB Việt Nam cũng là thành viên tích cực, có trách nhiệm trong các diễn đàn đa phương của khu vực và thế giới như: Đại diện cho chính phủ Việt Nam tham gia Hiệp định Hợp tác khu vực về chống cướp biển và cướp có vũ trang chống lại tàu thuyền tại châu Á (ReCAAP); là thành viên Hội nghị Những người đứng đầu CSB các nước châu Á (HACGAM); tham gia Diễn đàn Tư lệnh lực lượng thực thi pháp luật trên biển các quốc gia Đông Nam Á (SEAMLEI); Đối thoại Thực thi pháp luật trên biển (MLED), Hội nghị Thượng đỉnh CSB toàn cầu (CGGS).

Cảnh sát biển Việt Nam luyện tập chung với lực lượng Bảo vệ bờ biển Ấn Độ tại thành phố Kochi, bang Kerala, Ấn Độ.

CSB Việt Nam là Trung tâm đầu mối Quốc gia duy trì hoạt động chia sẻ thông tin về tình hình an ninh hàng hải, cướp biển, cướp có vũ trang, tìm kiếm cứu nạn với lực lượng thực thi pháp luật của 21 quốc gia và vùng lãnh thổ; duy trì đường dây nóng với 6 quốc gia trong khu vực liên quan đến Biển Đông; duy trì hoạt động tuần tra song phương, giám sát nghề cá giữa Việt Nam và Trung Quốc ở khu vực Vịnh Bắc Bộ hằng năm; đến nay, CSB Việt Nam đã cử hàng chục cán bộ tham gia lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc; nhiều cán bộ làm việc tại Trung tâm chia sẻ thông tin an ninh hàng hải (IFC) của Hải quân Singapore...

Thông qua các hoạt động này, đã góp phần giải quyết hài hòa những khác biệt, bất đồng, tạo sự đồng thuận cao giữa các nước, các lực lượng, cùng chung tay, góp sức giữ gìn các vùng biển an ninh, an toàn, hòa bình, hữu nghị, hợp tác, cùng phát triển.

Trước những khó khăn, thách thức trong hoạt động đối ngoại quốc phòng thời gian qua, CSB Việt Nam đã vận dụng sáng tạo nghệ thuật “ngoại giao cây tre” vào công tác đối ngoại, hợp tác quốc tế CSB. Đảng ủy, Thủ trưởng Bộ tư lệnh CSB Việt Nam đã chủ động, kịp thời tham mưu hiệu quả cho Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng triển khai các giải pháp linh hoạt như: Thay đổi hình thức tổ chức một số hoạt động từ trực tiếp sang điện đàm, đối thoại, tham vấn trực tuyến với các đối tác. Điển hình như, năm 2022, CSB Việt Nam tổ chức chương trình giao lưu “CSB Việt Nam và những người bạn” (lần thứ nhất) với sự tham gia của đại diện 6 lực lượng thực thi pháp luật trên biển các quốc gia có chung đường biên giới biển với Việt Nam, gồm: Trung Quốc, Campuchia, Malaysia, Indonesia, Philippines và Thái Lan.

Chương trình giao lưu "Cảnh sát biển Việt Nam và những người bạn" lần thứ hai, năm 2024.

Đến nay, chương trình “CSB Việt Nam và những người bạn” đã trở thành hoạt động hữu nghị thường niên mang tính chất đa phương để lực lượng thực thi pháp luật trên biển của các nước có cơ hội giao lưu, tăng cường hiểu biết, đoàn kết, tin cậy lẫn nhau, tạo đồng thuận cao trong quá trình phối hợp, hợp tác thực hiện nhiệm vụ.

Có thể nói, các hoạt động mang tính dẫn dắt và thúc đẩy hợp tác quốc tế của CSB Việt Nam đã được bạn bè quốc tế và khu vực đánh giá cao, khẳng định vai trò gắn kết của CSB Việt Nam trong xây dựng lòng tin, mối quan hệ hữu nghị giữa lực lượng thực thi pháp luật các nước trong khu vực và thế giới, nhằm xây dựng vùng biển an ninh, an toàn, hòa bình, hợp tác, cùng phát triển.

Song song với đó, CSB Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng liên quan như: Biên phòng, Hải quan, Công an chủ động tham gia các hoạt động hợp tác quốc tế về đấu tranh phòng, chống tội phạm có tổ chức, xuyên quốc gia trên cơ sở các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; tiếp tục chủ động nghiên cứu, nắm chắc tình hình, dự báo chính xác những vấn đề, tình huống có thể xảy ra trên biển để tham mưu, đề xuất với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng các chủ trương, đối sách xử lý trên thực địa nhằm cụ thể hóa đường lối đối ngoại quốc phòng trên biển như: Mềm dẻo trong ứng xử, kiên quyết trong nguyên tắc, linh hoạt trong thực thi, từng bước xây dựng và nâng cao uy tín, vị thế của đất nước, của Quân đội và của lực lượng CSB Việt Nam trên trường quốc tế, góp phần tiếp tục giữ vững bản lĩnh, phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt trong bảo vệ an ninh, an toàn biển đảo quốc gia, là “cầu nối” hữu nghị giữa Việt Nam với bạn bè quốc tế, góp phần xây dựng vùng biển hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển bền vững.

Bài và ảnh: ĐỨC TĨNH - NGỌC GIANG