Chạm trán nguy hiểm: Gripen Thụy Điển chặn oanh tạc cơ Tu-22M3 Nga mang vũ khí siêu thanh
Tiêm kích Gripen Thụy Điển mới đây được triển khai khẩn cấp để chặn oanh tạc cơ Tu-22M3 của Nga mang tên lửa Kh-32 siêu thanh trên biển Baltic.
Máy bay ném bom Tu-22M3 và máy bay chiến đấu Gripen. Ảnh: MW.
Không quân Thụy Điển hôm thứ Năm trong tuần đã điều động các tiêm kích Gripen trực chiến phản ứng nhanh để chặn nhóm oanh tạc cơ chiến lược Tu-22M3 của Nga bay qua biển Baltic trong một chuyến bay huấn luyện, được hộ tống bởi tiêm kích chiếm ưu thế trên không Su-35. Các oanh tạc cơ xuất phát từ căn cứ không quân Olenya ở bán đảo Kola, vùng Viễn Bắc Nga, sau khi được điều chuyển từ các căn cứ tại Siberia.
Máy bay NATO bám sát đội hình Nga ở nhiều giai đoạn. Việc Thụy Điển chính thức gia nhập NATO gần đây giúp lực lượng nước này phối hợp chặt chẽ hơn với các đồng minh. Không quân Thụy Điển cho biết không có động thái nguy hiểm nào xảy ra, và các máy bay Nga luôn bay ngoài không phận Thụy Điển cũng như các nước NATO trong suốt nhiệm vụ.
Máy bay ném bom Tu-22M3 của Nga với tên lửa hành trình chống hạm Kh-22. Ảnh: MW.
Các oanh tạc cơ Tu-22M3 mang theo tên lửa hành trình Kh-32, được đánh giá là một trong những loại vũ khí chống hạm mạnh nhất thế giới. Kh-32 đạt tốc độ Mach 5 ở giai đoạn cuối, tầm bắn 1.000 km, và có quỹ đạo bay phức tạp với góc lao xuống cực lớn khi tiến vào pha tiếp cận mục tiêu, khiến việc đánh chặn gần như bất khả thi.
Biến thể tiền nhiệm Kh-22, vốn là nền tảng phát triển Kh-32, đã chứng minh khả năng vượt qua các hệ thống phòng không Patriot và S-300 của Ukraine. Trong Chiến tranh Lạnh, Kh-22 được coi là mối đe dọa lớn nhất đối với các nhóm tàu sân bay Mỹ, buộc Hải quân Mỹ phải đầu tư vào chương trình tiêm kích đắt đỏ nhất thời kỳ đó – F-14 Tomcat – để tạo lớp phòng thủ tầm xa chống oanh tạc cơ mang tên lửa.
Những cải tiến trên Kh-32 giúp tên lửa tiếp tục vượt trước các công nghệ phòng thủ tên lửa của phương Tây.
Chiến đấu cơ Gripen của Thụy Điển. Ảnh: MW.
Trong khi đó, phi đội Gripen của Thụy Điển được đánh giá là một trong những lực lượng tiêm kích kém hiện đại nhất NATO. Gripen chỉ có năng lực tương đương tiêm kích thế hệ 4 cơ bản, trong khi biến thể nâng cấp Gripen E thuộc chuẩn 4+ mới chỉ bắt đầu được đặt mua từ tháng 10 nhằm tăng cường năng lực cho phi đội.
Gripen thuộc nhóm tiêm kích hạng rất nhẹ, kích thước nhỏ, radar nhỏ và động cơ yếu hơn đáng kể so với các máy bay nhẹ phổ biến như F-16 hay J-10. Điều này hạn chế khả năng mang vũ khí và giảm nhận thức tình huống chiến trường. Gripen cũng kém xa các máy bay phương Tây tiên tiến như F-35A, F-15EX, hay các tiêm kích Nga như Su-35 và MiG-31 sở hữu hệ thống cảm biến lớn gấp nhiều lần.
Tuy nhiên, thiết kế Gripen lại ưu tiên chi phí vận hành thấp, dễ bảo trì và khả năng cất hạ cánh đường băng ngắn ấn tượng – khiến nó trở thành tiêm kích có tính kinh tế rất cao trong NATO.
