Chi tiêu bất thường của Liên minh châu Âu có xu hướng gia tăng

EU lo ngại vì chi tiêu bất thường có xu hướng gia tăng. Ảnh: ST

ECA cho biết, cũng giống những năm trước, mức độ sai sót ước tính trong chi tiêu từ ngân sách EU đã tăng lên, đồng thời cảnh báo về các rủi ro tài chính ngày càng tăng đối với ngân sách EU do số nợ đã tăng kỷ lục. Nguyên nhân của tình trạng này là do ảnh hưởng từ cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraina, cùng tình hình lạm phát cao.

Các kiểm toán viên của ECA xác định, mức độ sai sót trong chi tiêu từ ngân sách EU tăng lên 5,6% (4,2% trong năm 2022; 3% trong năm 2021), gây ảnh hưởng đến 191,2 tỷ euro chi tiêu từ ngân sách EU. Ngoài ra, những vấn đề bất thường cũng gây ảnh hưởng đến một phần trong số 48 tỷ euro được chi theo Kế hoạch phục hồi và chống chịu quốc gia (RRF), cấu phần chính của Quỹ Phục hồi châu Âu (NGEU) dành cho châu Âu sau đại dịch Covid-19. ECA phát hiện các khoản thanh toán không đáp ứng yêu cầu, không tuân thủ quy định và chỉ ra nhiều thiếu sót trong hệ thống kiểm soát của các quốc gia thành viên EU.

ECA bày tỏ lo ngại khi các dự án được tài trợ theo RRF để xảy ra nhiều sai sót và thường không được kiểm soát chặt chẽ, do đó gây ra những rủi ro, sai sót tương tự đối với việc chi tiêu ngân sách theo RRF. Tuy nhiên, trong khuôn khổ RRF, việc tuân thủ quy tắc của EU và các quốc gia thành viên cũng không được kiểm tra một cách có hệ thống.

2023 là năm thứ 3 thực hiện RRF, theo đó các quốc gia EU nhận được kinh phí để hiện thực hóa các cột mốc hoặc mục tiêu đã được xác định từ trước đó. Trong năm 2023, có 23 khoản thanh toán tài trợ đã được thực hiện cho 17 quốc gia thành viên. Các kiểm toán viên của ECA phát hiện, khoảng 1/3 trong số các khoản thanh toán tài trợ RRF này không tuân thủ quy định. Do đó, nhiều khoản thanh toán khác cũng bị ảnh hưởng bởi những sai sót nghiêm trọng này.

ECA cũng xác định các vấn đề thiếu sót, các trường hợp yếu kém trong việc xây dựng cột mốc, mục tiêu cho tương lai. Ngoài ra, các vấn đề về độ tin cậy của thông tin mà các quốc gia thành viên đưa vào tuyên bố quản lý của họ cũng chưa được cải thiện trong một thời gian dài.

Theo các kiểm toán viên, ngân sách EU đang phải chịu áp lực ngày càng tăng. Tổng số tiền cam kết chưa thanh toán đã đạt mức cao kỷ lục là 543 tỷ euro vào cuối năm 2023 (năm 2022 là 452,8 tỷ euro). Trong khi đó, nợ của EU tăng vọt lên 458,5 tỷ euro trong năm 2023 (năm 2022: 348 tỷ euro). Nợ của EU hiện cao gấp 2 lần so với năm 2021 (khi đó là 236,7 tỷ euro). Điều này có nghĩa là EU hiện là một trong những tổ chức nợ lớn nhất ở châu Âu.

Các kiểm toán viên cũng chỉ ra rằng, tình trạng lạm phát cao tiếp tục ảnh hưởng đến ngân sách của EU. Dựa trên dự báo tình hình lạm phát, kiểm toán viên ước tính ngân sách EU có thể giảm gần 13% sức mua vào cuối năm 2025. Tổng mức rủi ro của ngân sách EU là 298 tỷ euro vào cuối năm 2023 (tăng từ 248,3 tỷ euro vào năm 2022).

Hàng năm, các kiểm toán viên tiến hành kiểm tra thu, chi của EU để đánh giá xem báo cáo tài chính có đáng tin cậy không và các giao dịch thu nhập, chi tiêu có tuân thủ nguyên tắc, quy định không. ECA đã xác định 20 trường hợp nghi ngờ gian lận và đã báo cáo cho các cơ quan có thẩm quyền của EU.

Ông Tony Murphy - Chủ tịch ECA cho biết: “EU đang ở điểm giữa của giai đoạn tài chính 2021-2027, các phát hiện trong báo cáo thường niên của ECA nêu bật những thách thức quan trọng mà ngân sách EU phải đối mặt, đặc biệt là mức chi tiêu bất thường rất cao. Những thách thức này nhấn mạnh việc các quốc gia thành viên và EU cần tăng cường hoạt động giám sát, nâng cao trách nhiệm giải trình mạnh mẽ nhằm duy trì niềm tin của công chúng cũng như bảo vệ ngân sách EU trong tương lai”./.

(Theo ECA và tổng hợp)

Tuệ Lâm