Cho một mùa Giáng sinh ấm áp

Dẫu ánh sáng không rực rỡ như mọi năm, nhưng dưới những dây đèn giản dị ấy, tình thân, sự gắn kết và sẻ chia của người Việt nơi xa xứ vẫn lấp lánh một cách bền bỉ. Giữa bão giá, họ dè sẻn chi tiêu nhưng không dè sẻn tình cảm và có lẽ chính điều đó khiến mùa Giáng sinh năm nay, dù ít hào nhoáng hơn, lại càng chân thật và sâu sắc hơn.

Một gia đình Việt kiều đi chợ Giáng sinh ở Cộng hòa Czech. Ảnh: NAM VINH

Giữa Quảng trường Alexanderplatz rực ánh đèn, chị Mai - người đã sống tại Berlin (Đức) hơn 7 năm, đứng hồi lâu trước quầy đồ chơi. Con trai chị thích một bộ xếp hình mới, nhưng giá của nó đã tăng gần 20% so với năm ngoái. Chị lật đi lật lại hộp đồ chơi, rồi khẽ đặt xuống.

“Năm nay mọi thứ đều đắt đỏ. Muốn giữ không khí Noel cho con, nhưng chi tiêu cái gì cũng phải tính”, chị nói và siết lại chiếc khăn len trước làn gió lạnh. Câu chuyện của chị Mai không phải ngoại lệ; nó phản chiếu tâm trạng chung của không ít người Việt tại châu Âu khi Giáng sinh 2025 đến gần, trong bối cảnh giá cả leo thang và sức mua trở nên “nhạy cảm” hơn bao giờ hết.

Dữ liệu mới nhất cho thấy doanh thu bán lẻ tháng 10 của khu vực đồng Euro hầu như không nhích lên so với tháng 9, thời điểm vốn được xem là điểm khởi động cho mùa mua sắm lớn nhất trong năm. Ngành bán lẻ đã nhiều tháng “đi ngang” với tháng 7 giảm nhẹ, tháng 8 đứng yên và tháng 9 chỉ tăng 0,1%. Tâm lý tiêu dùng vẫn thấp, chỉ số niềm tin tiêu dùng tiếp tục nằm dưới mức trung bình dài hạn. Ngay cả khi bước vào tháng cuối năm, phần lớn các gia đình đều cố gắng ưu tiên hàng thiết yếu hơn là quà tặng hay đồ trang trí.

Tại Đức, nơi có cộng đồng người Việt lớn nhất châu Âu, ngành bán lẻ kỳ vọng mùa Giáng sinh vẫn có thể đem về mức tăng doanh thu nhẹ khoảng hơn 1% so với năm ngoái. Tuy vậy, giới kinh doanh thừa nhận lượng khách đến cửa hàng và trung tâm thương mại giảm hẳn; không khí mua sắm kém sôi động. Những chuyến dạo chơi tại chợ Noel trở nên dè dặt, người mua ghé nhiều quầy để so giá trước khi quyết định. Người Việt vốn quen tính toán cẩn trọng, nay càng thận trọng hơn trong bối cảnh chi phí sinh hoạt đội lên từng tháng.

Chợ Giáng sinh ở London, Anh. Ảnh: NAM VINH

Trong khi đó, chị Hương (sống tại Amsterdam, Hà Lan) kể: “Mỗi lần đi siêu thị, chị lại phải thay đổi thực đơn tùy theo giá cả. Tuần trước thịt gà tăng, tôi mua cá. Mấy hôm nay rau đắt hơn, lại chuyển sang rau đông lạnh. Thay đổi liên tục nhưng cố giữ bữa cơm nhà cho ấm”. Giáng sinh năm nay, chị dự tính chỉ mua một cây thông nhỏ và cùng hai con tự làm đồ trang trí bằng giấy để tiết kiệm. “Không rực rỡ như mọi năm nhưng lại vui vì được làm cùng nhau. Quan trọng là không vượt quá ngân sách”, chị nói.

Nhiều bạn trẻ Việt sang châu Âu học tập hoặc đi làm cũng chung tâm trạng “thắt lưng buộc bụng”. Minh, một sinh viên ở Paris (Pháp) cho biết, năm nay nhóm bạn không tổ chức tiệc lớn, chỉ tụ họp nho nhỏ với bánh mì và chocolate nóng. “Quà thì mỗi người tự làm hoặc chọn món gì có ý nghĩa hơn là trị giá. Tiết kiệm nhưng vẫn ấm”, Minh chia sẻ. Những lựa chọn giản dị như vậy đang trở thành xu hướng trong cộng đồng người Việt khắp châu Âu.

Với nhiều lao động Việt Nam, Giáng sinh và Tết Dương lịch thường là dịp gửi quà hoặc gửi một khoản về cho gia đình. Nhưng năm nay, không ít người buộc phải giảm bớt hoặc hoãn lại vì chi phí thuê nhà, điện, nước, xăng xe đều tăng. Anh Tuấn, làm việc tại một xưởng chế biến thực phẩm ở Ba Lan, chia sẻ: “Tôi vẫn muốn gửi về cho bố mẹ một khoản nhỏ, nhưng có lẽ chỉ bằng nửa năm ngoái”.

Thế nhưng, giữa những con số lạnh lùng của kinh tế, Giáng sinh của người Việt ở châu Âu vẫn giữ lại được sự ấm áp riêng. Đó là ấm áp của những chiếc bánh quy tự nướng để tặng bạn, một bộ xếp hình được thay bằng quyển sách, những món quà gói bằng giấy tái chế, hay buổi tối cả nhà quây quần dưới chiếc đèn vàng. Giáng sinh năm nay có thể mềm mại và thực tế hơn, nhưng cũng vì thế mà trở nên gần gũi hơn, như một lời nhắc nhở rằng điều quan trọng nhất của mùa lễ hội vẫn luôn là sự sum vầy và tình người.

MINH LÝ