Chuyên gia 'vạch trần' những lầm tưởng về sức khỏe gan

Thêm vào đó, theo Tiến sĩ Dhruv Kant Mishra, Chuyên gia tư vấn Tiêu hóa và Gan mật, Bệnh viện Yatharth Super Speciality Faridabad: "Việc sử dụng một số loại thuốc trong thời gian dài cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe gan về mặt lọc độc tố và thực hiện các chức năng trao đổi chất quan trọng, cuối cùng dẫn đến những hậu quả đáng kể về lâu dài đối với sức khỏe tổng thể".

Gan có khả năng tự chữa lành đáng kinh ngạc nhưng chỉ khi tổn thương được phát hiện sớm và tiếp theo là những thay đổi lối sống phù hợp

Đồ uống thảo dược có thực sự giải độc gan?

"Một số loại đồ uống giải độc gan hứa hẹn rất nhiều điều, nhưng không có bằng chứng nào chứng minh chúng thực sự loại bỏ độc tố. Gan có thể loại bỏ độc tố khỏi cơ thể một cách tự nhiên mà không cần đến các loại đồ uống đặc biệt", Tiến sĩ Vishal Khurana giải thích. Về vấn đề này, Tiến sĩ Dhruv Kant Mishra nói thêm: "Mặc dù đồ uống thảo dược đôi khi có thể có lợi cho sức khỏe với liều lượng nhỏ, nhưng không có bằng chứng thực sự nào cho thấy đồ uống thảo dược có thể đảo ngược bệnh gan. Thay vào đó, việc áp dụng một chế độ ăn uống cân bằng, giàu trái cây và rau xanh sẽ có lợi hơn nhiều."

Thói quen lối sống có thể đảo ngược tổn thương gan?

Các chuyên gia cho biết, gan có khả năng tự chữa lành đáng kinh ngạc nhưng chỉ khi tổn thương được phát hiện sớm và tiếp theo là những thay đổi lối sống phù hợp. Quá trình phục hồi bắt đầu bằng chế độ ăn uống cân bằng giàu trái cây, rau và ngũ cốc nguyên hạt, đồng thời hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đường tinh luyện và chất béo bão hòa. Duy trì đủ nước hỗ trợ quá trình giải độc và tập thể dục thường xuyên ít nhất 30 đến 40 phút hoạt động aerobic mỗi ngày giúp duy trì cân nặng khỏe mạnh và cải thiện chức năng gan. Điều quan trọng không kém là tránh uống rượu và kiểm soát các tình trạng tiềm ẩn như tiểu đường và cholesterol cao. Kết hợp các kỹ thuật quản lý căng thẳng như yoga, thiền và ngủ ngon cho phép gan tái tạo hiệu quả hơn. Với những thay đổi nhỏ và nhất quán, có thể đảo ngược tổn thương gan sớm và phục hồi sức khỏe gan lâu dài một cách tự nhiên chứng minh rằng phòng ngừa và chăm sóc luôn song hành khi nói đến cơ quan quan trọng này.

Gan của bạn không gửi tín hiệu báo động lớn

Gan là một cỗ máy thầm lặng, nó giải độc máu, quản lý chất dinh dưỡng, hỗ trợ tiêu hóa và điều hòa quá trình trao đổi chất. Nhưng khi gan bắt đầu suy yếu, các dấu hiệu thường rất khó nhận biết và dễ bị bỏ qua. Việc nhận biết các dấu hiệu cảnh báo sớm của tổn thương gan là vô cùng quan trọng, bởi vì việc phát hiện sớm các vấn đề sẽ giúp tăng đáng kể cơ hội ngăn chặn hoặc đảo ngược tổn thương trước khi nó trở nên nghiêm trọng. Theo các cơ quan y tế như Viện Quốc gia về Bệnh tiểu đường, Tiêu hóa và Thận (NIDDK), Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) và MedlinePlus, những tín hiệu ban đầu có thể âm thầm báo hiệu sức khỏe gan của bạn đang gặp vấn đề.

Mệt mỏi và yếu dai dẳng

Một trong những triệu chứng sớm phổ biến nhất của tình trạng gan nhiễm mỡ là mệt mỏi dai dẳng hoặc suy nhược cơ thể. Khi chức năng giải độc và chuyển hóa của gan bị suy giảm, bạn có thể cảm thấy kiệt sức, ngay cả khi ăn uống đầy đủ và ngủ đủ giấc. NIDDK liệt kê "cảm thấy mệt mỏi hoặc yếu ớt" là một trong những triệu chứng sớm nhất của bệnh xơ gan. Vì mệt mỏi không đặc hiệu, nhiều người thường bỏ qua. Tuy nhiên, khi kết hợp với các dấu hiệu khác trong danh sách này, nó đáng được chú ý.

Rối loạn tiêu hóa: Chán ăn, buồn nôn, sụt cân

Gan đóng vai trò trung tâm trong quá trình tiêu hóa và chuyển hóa chất dinh dưỡng. Vì vậy, khi gan bị quá tải, những triệu chứng như chán ăn, sụt cân không rõ nguyên nhân, buồn nôn hoặc nôn, và thậm chí là đau âm ỉ hoặc khó chịu ở vùng bụng trên bên phải đều có thể xuất hiện. Ví dụ, nếu bạn thấy mình bỏ bữa vì không còn cảm thấy đói, hoặc sụt cân bất thường, thì vấn đề có thể không chỉ đơn thuần là thay đổi chế độ ăn uống.

Thay đổi màu da, mắt, nước tiểu và phân

Khi suy giảm chức năng gan tiến triển, bilirubin và các chất thải khác có thể tích tụ, gây ra những thay đổi rõ rệt: Vàng da - vàng da và lòng trắng mắt. Nước tiểu sẫm màu hoặc phân màu đất sét - báo hiệu sự suy giảm lưu lượng hoặc quá trình xử lý mật. Ngứa da - do tích tụ muối mật dưới da. Những dấu hiệu này đôi khi có thể trông nhỏ nhặt hoặc bị nhầm lẫn với khô da, thiếu nước, nhưng chúng có thể là dấu hiệu của các vấn đề về mật hoặc chức năng gan.

Sưng, bầm tím và chảy máu dễ dàng

Gan sản xuất các protein cần thiết cho quá trình đông máu và điều hòa cân bằng dịch. Khi những chức năng này suy yếu: Bạn có thể dễ bị bầm tím hoặc chảy máu (chảy máu cam thường xuyên, chảy máu nướu răng). Sưng ở chân, mắt cá chân (phù nề) hoặc bụng (cổ trướng) có thể xảy ra do ứ dịch. Một lần nữa, những triệu chứng này có thể xuất hiện từ từ và có thể do các nguyên nhân khác (như ăn quá nhiều muối). Tuy nhiên, nếu chúng kéo dài hoặc cùng tồn tại với các dấu hiệu khác liên quan đến gan, cần được đánh giá.

Những thay đổi về nhận thức hoặc tinh thần

Một trong những dấu hiệu sớm ít được biết đến của tổn thương gan là ảnh hưởng đến chức năng não: thuật ngữ "bệnh não gan" mô tả cách độc tố tăng cao (như amoniac) có thể ảnh hưởng đến não. Các triệu chứng có thể bao gồm lú lẫn, mất trí nhớ, khó tập trung hoặc thay đổi tâm trạng/tính cách. Nếu bạn vẫn thường cho rằng "Tôi không thể suy nghĩ rõ ràng" hoặc "Tôi hay quên bất thường" là do lão hóa hoặc căng thẳng, và bạn cũng có các dấu hiệu cảnh báo gan khác, thì đã đến lúc bạn cần chú ý.

Ai nên đặc biệt cảnh giác?

Nếu bạn thuộc bất kỳ nhóm nào sau đây, nguy cơ tổn thương gan hoặc bệnh gan của bạn sẽ cao hơn vì vậy việc cảnh giác với các dấu hiệu sớm càng trở nên quan trọng hơn: Người béo phì, tiểu đường tuýp 2 hoặc hội chứng chuyển hóa (liên quan đến Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu - NAFLD). Uống rượu nhiều hoặc kéo dài. Viêm gan siêu vi mãn tính (B hoặc C) hoặc tiền sử bệnh gan. Sử dụng thuốc, độc tố hoặc thực phẩm chức năng có thể gây căng thẳng cho chức năng gan (luôn theo dõi với bác sĩ). Tiền sử gia đình mắc bệnh gan.

Nếu bạn phát hiện mình mắc bất kỳ bệnh nào trong số này, đừng chờ đợi những dấu hiệu rõ rệt việc tầm soát chủ động có thể tạo ra sự khác biệt lớn.

Các bước thay đổi lối sống để hỗ trợ và bảo vệ gan của bạn

Dưới đây là những biện pháp thiết thực bạn có thể thực hiện ngay bây giờ không cần chờ đợi: Hạn chế hoặc bỏ hẳn rượu bia. Đạt được và duy trì cân nặng khỏe mạnh đặc biệt quan trọng nếu bạn có nguy cơ mắc NAFLD. Áp dụng chế độ ăn giàu dinh dưỡng với nhiều rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, protein nạc, và ít thực phẩm chế biến sẵn và đường.

Duy trì hoạt động thể chất, tập thể dục hỗ trợ quá trình trao đổi chất, giảm tích tụ mỡ trong gan. Tránh để gan tiếp xúc với các độc tố không cần thiết: kiểm tra tác dụng phụ của thuốc đối với gan, tránh sử dụng thực phẩm bổ sung bừa bãi, duy trì các thói quen bảo vệ. Khám sức khỏe định kỳ, nếu bạn thuộc nhóm nguy cơ cao, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc tầm soát chức năng gan.

H.Thanh