Chuyện lạ Đồng Tháp: Cá kéo về 'xin ăn', người dân nuôi như… thú cưng

Từ vài chục con đến đàn cá "khổng lồ"

Bờ kè An Thạnh (phường Hồng Ngự, Đồng Tháp) hơn một năm nay trở thành điểm dừng chân độc đáo đối với người dân và du khách. Giữa dòng sông Tiền mênh mông, một đàn cá tự nhiên với tổng trọng lượng ước tính hàng chục tấn đã chọn nơi này làm chốn "định cư", tạo nên cảnh tượng hiếm thấy.

Cá dày đặc như nuôi trong hồ, bơi thành từng lớp, thậm chí mạnh dạn đớp thức ăn ngay từ tay người dân.

Câu chuyện bắt đầu giản dị đến khó tin. Hơn một năm trước, người dân địa phương phát hiện vài chục con cá tra bơi áp sát bờ kè, quẫy nước liên tục như tìm thức ăn. Thương tình, họ mang cơm nguội, cám và rau thả thử xuống. Không ngờ đàn cá ở lại luôn, rồi ngày càng kéo thêm nhiều cá khác.

Chia sẻ với Người Đưa Tin, anh Trần Hoàng Phúc (38 tuổi, phường Hồng Ngự) cho biết:"Ngày nào đi ngang tôi cũng thấy cá, nhiều đến mức nhìn xuống tưởng như đang xem hồ cá khổng lồ. Tụi nhỏ mê lắm, xem hoài không chán. Sống ở vùng sông nước quen rồi, nhưng đàn cá tự nhiên mà dạn người vậy thì đúng là hiếm".

Đàn cá tự nhiên ùa lên mặt nước mỗi khi nghe tiếng rải thức ăn, há miệng đớp mồi và quẫy đuôi không chút sợ hãi.

Nhờ đàn cá "lạ", khu vực bờ kè trở nên nhộn nhịp hẳn. Chị Ngô Thị Hạnh (48 tuổi), bán nước gần đó, cho biết lượng khách ghé xem cá, chụp hình tăng rõ. "Ai đến cũng thích thú. Quan trọng nhất là không ai bắt cá hay giăng lưới. Nhờ vậy đàn cá cứ lớn dần, mạnh dạn và không sợ người nữa", chị nói.

Theo người dân, số lượng cá tăng theo từng tháng, từ vài chục lên vài trăm rồi hàng ngàn con. Cá tra chiếm nhiều nhất, nặng trung bình 2 – 4kg, có con lên đến 10kg. Ngoài ra còn có cá mè vinh, cá trê, cá vồ đém, cá chép, cá lăng… khiến khu vực chẳng khác gì "thủy cung ngoài trời".

Sự xuất hiện bất ngờ của đàn cá không chỉ gây thích thú mà còn khơi dậy tinh thần chung tay bảo vệ thiên nhiên. Từ đó, Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản Hồng Ngự được thành lập với hơn 70 thành viên, gồm 9 người thường trực thay nhau chăm sóc đàn cá mỗi ngày.

Trong số đó, anh Nguyễn Văn Chánh (37 tuổi) là người theo dõi sát sao nhất. Anh kể: "Lúc đầu chỉ vài chục con cá tra dạt vào đoạn bờ kè sát Đình thần An Bình. Bà con thương cho ăn. Rồi hôm sau đông hơn, cứ thế kéo đến ngày càng nhiều. Chiều nào cũng có người ghé xem và cho cá ăn: trái cây dư, rau củ, cơm nguội… Cho riết, tụi nó quen hơi, ở luôn".

Anh Chánh cho cá ăn và chia sẻ về đàn cá tự nhiên ở bờ kè An Thạnh.

Các thành viên Tổ thường trực cũng chuẩn bị thêm thức ăn mỗi ngày. Mỗi khi nghe tiếng khuấy thức ăn, hàng ngàn con cá tra, cá mè lập tức ùa lên, quẫy mạnh tạo cảnh tượng náo nhiệt.

Không chỉ chăm sóc, Tổ còn phối hợp lực lượng chức năng lắp camera, đèn chiếu sáng và tuần tra thường xuyên để ngăn chặn hành vi đánh bắt trái phép.

Câu chuyện đẹp về sự cộng hưởng giữa con người và thiên nhiên

Là người gắn bó từ ngày đầu, ông Trương Minh Hải, Tổ trưởng Tổ cộng đồng bảo vệ nguồn lợi thủy sản Hồng Ngự (phường Hồng Ngự) nhớ rõ hành trình "định cư" đầy bất ngờ của đàn cá.

Chỉ cần ông gõ nhẹ cây tre xuống mặt nước, hàng loạt cá lập tức ngoi lên há miệng, quẫy đuôi. Có con cá tra to còn bơi sát vào bờ, đớp thức ăn trực tiếp từ tay ông. "Chúng quen hơi rồi, như thú cưng vậy", ông Hải nói.

Ông kể, khi cá lần đầu "ngoi lên xin ăn", người dân liền cho thức ăn. Những ngày sau, số lượng cá tăng lên rõ rệt, kéo về ẩn dưới bụi lục bình, chỉ cần nghe tiếng người là quẫy nước. "Có lẽ chúng cảm nhận được nơi này an toàn nên ở lại", ông Hải chia sẻ.

Người dân dựng cừ tre, chất lục bình tạo nơi trú ngụ tự nhiên cho đàn cá.

Để tạo nơi trú ẩn ổn định, người dân cùng nhau đóng cừ tre, chất lục bình thành vùng che mát rộng khoảng 2.000 m². Khu vực bao quanh bằng tre và gỗ nhưng không hề có lưới, cá có thể tự do ra vào.

Nhờ được chăm sóc mỗi ngày, đàn cá trở nên dạn dĩ lạ thường. Du khách có thể áp sát, đưa tay chạm nhẹ vào thân cá, chụp hình cận cảnh mà chúng không hề sợ hãi.

Đến nay, đàn cá ở bờ kè An Thạnh không chỉ trở thành điểm check-in độc đáo, mà còn là biểu tượng của tinh thần chung tay bảo vệ môi trường của người dân Hồng Ngự: yêu thiên nhiên, trân trọng nguồn lợi thủy sản và tự nguyện gìn giữ môi trường sống.

Không rào chắn, không khai thác thương mại, không quảng cáo rầm rộ mọi thứ đều tự nhiên như chính cách đàn cá tìm đến và ở lại.

Ông Nguyễn Thanh Phong, Chủ tịch UBND phường Hồng Ngự cho biết, địa phương luôn tuyên truyền, vận động người dân bảo vệ đàn cá, đồng thời nghiêm cấm khai thác thủy sản trái phép trên đoạn sông từ cầu Sở Thượng đến cầu Nguyễn Tất Thành, dài khoảng 3km.

Sự xuất hiện của đàn cá tự nhiên bên bờ sông Tiền không chỉ mang lại niềm vui cho người dân, mà còn góp phần tái tạo nguồn lợi thủy sản, đồng thời tạo điểm nhấn du lịch cộng đồng.

Cuối năm 2024, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) phối hợp cùng UBND các tỉnh: Đồng Tháp, An Giang và Tp. Cần Thơ chọn nơi đây để tổ chức lễ thả cá tái tạo nguồn lợi thủy sản.
Tại đây, các tổ chức, cá nhân thả khoảng 200 nghìn con cá giống các loại xuống sông Tiền như: cá he, cá hô, cá tra, cá mè, cá vồ cờ, cá điêu hồng, cá chạch lấu...