Con đường để thanh niên thoát 'thế hệ của người làm thuê' trong kỷ nguyên số
GS. TS Phạm Hồng Tung cho rằng, tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là con đường duy nhất để 'thay thế thế hệ của người làm thuê, của người đi theo, học theo thành người dẫn dắt và người làm chủ'.
Ngày 14/11, tại Hà Nội, Trung ương Đoàn tổ chức Hội nghị lấy ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý trên các lĩnh vực để xây dựng dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XIII. Anh Nguyễn Minh Triết – Bí thư T.Ư Đoàn, Chủ tịch T.Ư Hội Sinh viên Việt Nam chủ trì hội nghị.

Hội nghị góp ý dự thảo báo cáo chính trị Đại hội Đoàn toàn quốc XIII. Ảnh: Xuân Tùng
Thoát khỏi "thế giới ảo", thay thế thế hệ làm thuê
Tại hội nghị, GS.TS Phạm Hồng Tung - nguyên Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển (ĐHQG Hà Nội) đã nêu bật tầm vóc đặc biệt của Đại hội Đoàn lần này. Ông cho rằng, đây là đại hội khởi đầu cho một quá trình quan trọng, chuẩn bị để thế hệ thanh niên hôm nay trở thành "lớp chủ nhân, quốc cán của đất nước" vào năm 2045.
Trao đổi về tình hình thanh niên, GS Tung lưu ý, bên cạnh những mặt tích cực vượt trội, người trẻ đối diện với không ít thách thức. Đó là tình trạng thanh niên "lặn sâu vào thế giới số, thế giới ảo và đang bị thao túng giá trị"; trào lưu “4 không” (không yêu, không kết hôn, không nhà, không sinh con) như một biểu hiện của sự thất vọng, nơi kết nối ảo đang dần thay thế kết nối thật.
GS Tung đề xuất hoạt động của Đoàn trong nhiệm kỳ tới cần xoay quanh 3 trụ cột cốt lõi.
Cụ thể là tiên phong trong đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; chịu trách nhiệm chính trong việc chuẩn bị hành trang văn hóa để thanh niên "hội nhập mà không hòa tan"; và đi đầu giải quyết thách thức "thảm họa dân số già".
Ông Tung nhấn mạnh, tiên phong trong đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là con đường duy nhất để “thay thế thế hệ của người làm thuê, của người đi theo, học theo thành người dẫn dắt và người làm chủ”.
“Làm chủ không phải là làm giám đốc doanh nghiệp, mà là làm chủ ngay với bản thân, gia đình, trong việc ra quyết định cho từng vấn đề trong cuộc đời mình”, ông nói thêm.

GS.TS Phạm Hồng Tung trao đổi góp ý tại hội nghị. Ảnh: Xuân Tùng
“Trong kỷ nguyên mới này, chúng ta xác định trọng số là gì? Trọng số là Nghị quyết 57, 71 của Đảng. Thế hệ thanh niên để làm chủ đất nước vào năm 2045 bắt buộc phải là thế hệ đứng ở đỉnh cao của trí tuệ, của chuyển đổi số, của đổi mới sáng tạo. Còn thua thiệt thì không có cách gì làm chủ đất nước được, làm chủ bản thân được”, GS.TS Phạm Hồng Tung.
Xây dựng "Đoàn Thanh niên kiểu mẫu" hướng tới mốc 100 năm
Cùng góp ý tại hội nghị, TS. Nguyễn Văn Hùng - nguyên Phó Trưởng Ban Dân vận Trung ương, gợi mở về mốc 100 năm thành lập Đoàn TNCS Hồ Chí Minh (năm 2031) trong báo cáo chính trị.
TS Hùng đề xuất các giải pháp đột phá cần xoay quanh 4 trụ cột, thay vì 3 như dự thảo, để làm nổi bật tính tiên phong. Cụ thể, đổi mới mạnh mẽ phương thức tổ chức hoạt động để Đoàn gần gũi hơn với thanh niên; đổi mới công tác giáo dục tư tưởng; phát huy vai trò xung kích, sáng tạo của thanh niên; và nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ Đoàn, phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao.
Theo ông Hùng, nâng cao chất lượng đào tạo cán bộ Đoàn và phát triển nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao là yếu tố then chốt. Phải có cơ chế thực sự hiệu quả để thu hút và trọng dụng nhân tài trẻ, bởi đây chính là động lực quan trọng nhất để đất nước phát triển trong giai đoạn mới.

TS. Nguyễn Văn Hùng trao đổi góp ý tại hội nghị. Ảnh: Xuân Tùng
Dẫn dắt cơ hội nghề nghiệp bằng AI và hội nhập kinh tế số
Trước sự bùng nổ chưa từng có của khoa học - công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI), GS.TS Trần Xuân Bách - Phó Chủ tịch Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, cho rằng các chương trình của Đoàn cần có sự chuyển biến sâu rộng hơn.
GS Bách đề xuất nâng cấp nội dung hội nhập quốc tế thành một chương trình về “Thúc đẩy thanh niên ứng dụng khoa học - công nghệ và hội nhập nền kinh tế số toàn cầu”. Đồng thời, cần xây dựng một cơ chế nghiên cứu - dự báo xu hướng công nghệ, kỹ năng và nghề nghiệp hằng năm để dẫn dắt thanh niên.
“Trong thời gian tới, cần tiếp tục phổ cập kỹ năng số nền tảng, kỹ năng khai thác AI một cách an toàn - hiệu quả, và xây dựng hệ sinh thái học tập số mở rộng, tạo điều kiện để mọi thanh niên có thể học tập suốt đời trong môi trường số”, anh Bách góp ý.

ThS. Hoàng Sơn Công phát biểu góp ý tại hội nghị. Ảnh: Xuân Tùng
Còn ông Hoàng Sơn Công – Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp và chuyển giao công nghệ ngành bán lẻ, trăn trở về hiện tượng thanh niên rời bỏ nông thôn. Ông chỉ ra "kho báu" mà tổ chức Đoàn chưa khai thác hết: đó là tài sản dữ liệu khổng lồ về các mô hình khởi nghiệp, chân dung thanh niên tiêu biểu…
Ông Công đề xuất một ý tưởng đột phá: xây dựng một thư viện học liệu về các mô hình kinh tế trên cơ sở dữ liệu khởi nghiệp 10 năm qua, đồng thời ứng dụng AI để phân tích, phân loại.
Bên cạnh đó, cần xây dựng kho dữ liệu “chân dung thanh niên tiêu biểu” để truyền cảm hứng một cách thực chất, giúp thanh niên không chỉ biết đến những KOL “ảo” trên mạng.


Hội nghị nhận được nhiều ý kiến góp ý, đề xuất từ các chuyên gia, nhà khoa học. Ảnh: Xuân Tùng
Đảm bảo tính kế thừa, phát triển, đổi mới
Phát biểu kết luận hội nghị, anh Nguyễn Minh Triết – Bí thư T.Ư Đoàn đã ghi nhận 12 lượt phát biểu trực tiếp với 53 ý kiến đóng góp quý báu tại hội nghị.
Các ý kiến đóng góp đến từ nhiều góc nhìn đa dạng, từ các đồng chí lãnh đạo có kinh nghiệm xây dựng văn kiện qua nhiều kỳ đại hội, các chuyên gia, thầy cô giáo trong nhiều lĩnh vực, đến các đại biểu từ thành thị tới nông thôn. Điều này giúp cho báo cáo chính trị và chương trình hành động trong nhiệm kỳ tới có được sự tiếp thu hết sức đầy đủ, toàn diện.
Anh Triết cho biết, việc xây dựng dự thảo báo cáo chính trị Đại hội phải cân bằng giữa việc tập trung vào các vấn đề nóng của thời đại và việc duy trì các mặt công tác mang tính nền tảng.
Trong khi mong muốn xoay quanh các lĩnh vực như khoa học công nghệ, chuyển đổi số hay khởi nghiệp, chúng ta cũng không quên những lĩnh vực mang tính chất truyền thống, đã có quá trình xây dựng và phát triển để tạo một cái nền vững chắc.

Anh Nguyễn Minh Triết phát biểu tại hội nghị. Ảnh: Xuân Tùng
“Tổ soạn thảo xin phép được nghiên cứu tất cả những ý kiến và cũng phải nghiên cứu các cái văn kiện, nghị quyết trước đây chúng ta ban hành để nó có tính kế thừa, có tính phát triển, có tính mới nhưng không đứt gãy với những nhiệm kỳ trước đây đã triển khai thực hiện. Như vậy, sẽ tạo đà và có nền tảng vững chắc”, anh Triết nhấn mạnh.
Theo anh Triết, tổ chức Đoàn sẽ tiếp tục tiếp thu các chủ trương, định hướng mới từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV và Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sắp tới để cụ thể hóa thành các nhiệm vụ phù hợp với thanh niên.
Bí thư T.Ư Đoàn Nguyễn Minh Triết bày tỏ mong muốn sẽ tiếp tục nhận được sự quan tâm, góp ý trong các vòng thảo luận tiếp theo, với mục tiêu xây dựng một Đại hội XIII thành công, đề ra được những đường hướng, nhiệm vụ cụ thể, có trọng tâm, bao phủ và thể hiện rõ vai trò của thanh niên trong sự phát triển chung của đất nước.












