Cơn sốt AI khiến thị trường RAM hỗn loạn, giá biến động như… hải sản ngoài chợ

Tình trạng này xuất hiện đúng thời điểm công nghệ AI bùng nổ, khi các trung tâm dữ liệu quy mô hàng tỷ USD tăng tốc mở rộng, kéo theo nhu cầu bộ nhớ vượt xa khả năng cung ứng. Chỉ trong vài tháng, giá RAM trên thị trường đã tăng gấp đôi.

Theo PC World, nhiều cửa hàng đã không còn đủ kiên nhẫn điều chỉnh giá theo từng ngày. Steve Lin, một khách hàng tại California, ghi lại thông báo của Central Computers cho biết sự thiếu hụt chip nhớ toàn cầu khiến giá biến động quá nhanh nên không thể giữ mức cố định. Micro Center cũng áp dụng chính sách tương tự, yêu cầu khách trực tiếp gặp nhân viên để được báo giá cụ thể. Theo The Verge, việc thiếu nguồn cung không chỉ ảnh hưởng đến thị trường máy tính cá nhân mà còn có khả năng lan sang các lĩnh vực như máy chơi game và smartphone.

Cửa hàng thông báo ngừng niêm yết giá RAM

Diễn biến giá tăng đột biến thể hiện rõ qua các phản ánh của người dùng. Một game thủ cho biết chỉ phải trả 130 USD để mua RAM 32 GB ba tháng trước, nhưng hiện mức giá này đã lên đến 440 USD. Một phiên bản phổ biến khác tăng từ 105 USD lên 400 USD. Một số mẫu 32 GB vẫn giữ mức giá khoảng 230 USD, trong khi bộ nhớ DDR5 64 GB hiện dao động từ 700 đến 900 USD.

Sự gia tăng chi phí xảy ra vào thời điểm nhạy cảm, khi nhiều thiết bị mới sắp ra mắt. Valve thừa nhận đây là một trong những lý do khiến họ chưa thể công bố giá Steam Machine. Sau khi GPU trải qua giai đoạn ổn định ngắn, giá RAM tăng vọt đang làm dấy lên lo ngại giá card đồ họa có thể bị kéo theo, nhất là khi VRAM là thành phần chiếm tỷ trọng lớn trong chi phí.

Một số thông tin cho rằng Nvidia và AMD có thể phải điều chỉnh giá để bù đắp thiếu hụt, trong khi Digital Foundry khuyên người dùng tranh thủ mua GPU đang được bán bằng hoặc thấp hơn mức MSRP, đặc biệt với các model có VRAM từ 10 GB trở lên. Moore’s Law Is Dead cho biết Microsoft có thể phải tăng giá Xbox, còn Sony đã tích trữ lượng RAM đủ dùng cho PS5 trong vài tháng tới.

PC World đánh giá có nhiều yếu tố cùng góp phần đẩy giá RAM lên cao, từ nhu cầu DDR5 tăng trong bối cảnh DDR4 dần rút khỏi thị trường đến tác động từ thuế linh kiện tại Mỹ. Tuy nhiên, nguyên nhân quan trọng nhất vẫn là tác động của làn sóng AI.

Các dự án trung tâm dữ liệu phục vụ AI đang bùng nổ, tiêu thụ lượng bộ nhớ khổng lồ. Dù loại bộ nhớ dùng trong các trung tâm dữ liệu không giống RAM hay SSD trên máy tính cá nhân, năng lực sản xuất của Samsung, Micron hay SK Hynix vẫn có giới hạn. Khi các nhà máy ưu tiên những đơn hàng DRAM công suất lớn và lợi nhuận cao cho mảng AI, nguồn cung RAM và SSD cho thị trường tiêu dùng lập tức bị thu hẹp.

Tình trạng thiếu RAM thậm chí khiến các lãnh đạo trong ngành game lo ngại. Tim Sweeney, CEO Epic Games, cảnh báo rằng ngành game cao cấp có thể cần nhiều năm để phục hồi khi nhu cầu AI vượt xa khả năng sản xuất truyền thống.

Ông cho biết các trung tâm dữ liệu sẵn sàng trả giá cao hơn nhiều so với thị trường tiêu dùng, buộc các nhà máy phải chuyển hướng công suất DRAM tiên tiến, khiến RAM cho PC và thiết bị chơi game càng trở nên khan hiếm.

Lê Minh