COP30: Vấn đề giảm nhiên liệu hóa thạch chưa hết 'nóng'

Khí thải phát ra từ một nhà máy điện ở tỉnh Wasit, Iraq. (Ảnh: THX/TTXVN)

Hai năm sau thỏa thuận chuyển đổi, hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch, hàng chục quốc gia đang thúc đẩy một bước tiến xa hơn tại Hội nghị lần thứ 30 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (COP30).

Trong khuôn khổ COP30 tại Brazil, Tổng thống nước chủ nhà Luiz Inacio Lula da Silva đã kêu gọi một lộ trình cụ thể hơn để "vượt qua sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch." Ý tưởng này được xây dựng dựa trên cam kết lịch sử tại Dubai năm 2023 về việc "chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch trong các hệ thống năng lượng, một cách công bằng, có trật tự và bình đẳng.”

Sự ủng hộ chính trị mạnh mẽ và bất ngờ này đã tạo động lực cho nhóm các nước hy vọng thúc đẩy việc loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch. Một nguồn tin từ phái đoàn Pháp tại COP30 cho biết, nhóm các nước trong đó có Pháp, Colombia, Đức và Kenya đang cùng phối hợp để đưa nhiên liệu hóa thạch “vào gói đàm phán tổng thể” và trong những ngày tới, họ ưu tiên việc mở rộng liên minh này.

Nhóm trên ước tính có khoảng 50-60 quốc gia ủng hộ sáng kiến này, song hy vọng có thể vận động 100 quốc gia đồng thuận về vấn đề này. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều cuộc đàm phán dài trước khi COP30 kết thúc vào ngày 21/11 - đủ thời gian để các nước phản đối, hầu hết là các quốc gia sản xuất dầu mỏ, bác bỏ kế hoạch này.

Một nhà đàm phán ước tính có khoảng 70 quốc gia phản đối bất kỳ quyết định mới nào của COP30 liên quan đến nhiên liệu hóa thạch.

Trong diễn biến liên quan, Giám đốc điều hành Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP), bà Inger Andersen chỉ ra những tiến bộ đã đạt được kể từ dấu mốc Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015, song cho rằng các quốc gia cần tăng tốc hơn nữa và cần “cai nghiện” nhiên liệu hóa thạch.

Trả lời báo giới, bà Andersen nhận định nhiều quốc gia đang nghiêm túc nhìn nhận cuộc khủng hoảng khí hậu khi đưa ra Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) - những cam kết quốc gia do các quốc gia tự xác định theo Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu. Tuy nhiên nỗ lực này là chưa đủ trong bối cảnh lượng khí thải tiếp tục tăng, đẩy nhiệt độ toàn cầu lên cao.

Theo CEO UNEP, dù có được đưa vào chương trình nghị sự chính thức hay không, điều quan trọng là các quốc gia không được quên sự thật rằng toàn bộ câu chuyện phải kết thúc bằng việc giảm dần, chuyển đổi, tiến tới loại bỏ nhiên liệu hóa thạch. Để làm được điều đó sẽ cần mở rộng quy mô các giải pháp thay thế có thể cung cấp năng lượng cho thế giới./.

(TTXVN/Vietnam+)