Cúm A bùng phát nhanh, cách phòng ngừa cúm A hiệu quả

Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú THCS Con Cuông, đóng ở xã Con Cuông (Nghệ An) cho biết một tuần nay nhiều học sinh xuất hiện triệu chứng đau đầu, sốt cao. Ban đầu các em nghĩ là cảm cúm thông thường nên chỉ uống thuốc, vài ngày sau số ca bệnh tăng nhanh. Cơ quan y tế kiểm tra kết luận hơn 160 em mắc cúm A.

Đa số học sinh có triệu chứng nhẹ, về nhà tự điều trị. Một số em nặng hơn được gia đình đưa vào bệnh viện theo dõi. Bệnh bùng phát nhanh, gần 400 học sinh trong trường được cho nghỉ học, ở nhà theo dõi sức khỏe từ ngày 9/11. Nhà trường phối hợp Trung tâm Y tế Con Cuông phun khử khuẩn, tiêu độc toàn bộ khuôn viên, khu nội trú, nhà ăn và khu sinh hoạt tập thể.

Cúm A có biểu hiện ra sao?

Nguyên nhân chính dẫn đến cúm A là do sự lây truyền virus từ người sang người thông qua các giọt bắn nhỏ.

Cúm A là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính, gây ra bởi các chủng của virus cúm A phổ biến là A/H1N1, A/H5N1, A/H7N9… Bệnh lây truyền qua đường hô hấp, qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng do hắt hơi, ho, khạc hoặc qua tiếp xúc các đồ vật, bề mặt nhiễm virus. Trong một số trường hợp, bệnh có thể diễn tiến thành viêm phổi, suy hô hấp.

Thời gian khởi phát bệnh, biểu hiện của bệnh cúm A có nhiều triệu chứng tương tự như cúm thông thường, bao gồm: Chảy nước mũi, ho, hắt hơi, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi, và đau cơ. Bên cạnh đó, triệu chứng của bệnh cúm A còn có nhiều điểm riêng biệt sau:

Ho và đau đầu.

Sưng hạch ở vùng họng, viêm họng, và đau vùng họng.

Sốt cao kéo dài vượt qua ngưỡng 38,5 độ C.

Cơ thể uể oải, đau nhức cơ xương khớp, và cảm giác tê bì ở chân và tay.

Buồn nôn và nôn mửa đối với bệnh nhân là trẻ em.

Trong trường hợp nặng, người mắc cúm A có thể bị khó thở và viêm phổi.

Hầu hết các triệu chứng cúm A có thể tự khỏi mà không cần điều trị y tế. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hơn một tuần mà không cải thiện, người bệnh nên đến bác sĩ để được thăm khám, từ đó tránh những biến chứng nghiêm trọng xảy ra.

Các biến chứng nguy hiểm do cúm A

Viêm phổi: Virus cúm A thường tấn công và gây hại đặc biệt cho các tế bào hô hấp, đặc biệt là ở phổi. Bởi thế, khi không điều trị kịp thời, cúm A dễ dẫn đến các biến chứng về phổi. Đặc biệt là ở những người có hệ thống miễn dịch yếu như trẻ em hoặc phụ nữ mang thai.

Biểu hiện của biến chứng này có thể được nhận biết thông qua các xét nghiệm hình ảnh như chụp X-quang, hoặc chụp cắt lớp ngực. Trong một số trường hợp, biến chứng phổi có thể dẫn đến tử vong.

Trẻ em có hệ thống miễn dịch chưa hoàn chỉnh, vì vậy cúm A rất dễ dàng gây ra các biến chứng nguy hiểm, bao gồm:

Viêm xoang: Cúm A có thể gây viêm xoang, đặc biệt khi trẻ mắc cúm nhiều lần và kéo dài. Các triệu chứng bao gồm đau tai, chảy mủ tai, đờm và dịch mũi màu vàng.

Viêm tai giữa: Virus cúm A có khả năng xâm nhập vào màng nhĩ sau của trẻ, gây ra viêm tai giữa. Triệu chứng bao gồm sự khó chịu của trẻ, sốt, nước mũi màu xanh hoặc vàng.

Hội chứng Reye: Tuy rằng rất hiếm, nhưng Hội chứng Reye ở trẻ có tỷ lệ tử vong cao. Nó thường xuất hiện khi các triệu chứng cúm A đang giảm dần, gây ra buồn nôn, nôn mửa, co giật, hôn mê và cuối cùng là dẫn đến tử vong.

Cách phòng ngừa cúm A

Cúm A là một bệnh có khả năng lây lan rất nhanh. Do đó, việc chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh cúm A là điều rất quan trọng. Bộ Y tế khuyến cáo các biện pháp đối với cúm mùa thông thường bao gồm:

Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân: rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi ra đường, trong mùa dịch cần tránh nơi đông người. Nhóm đối tượng nguy cơ như người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em... cần tránh tiếp xúc với người mắc bệnh cúm hoặc nghi ngờ mắc cúm.

Vệ sinh nơi ở, lớp học, nơi làm việc, lau chùi vật dụng, đồ chơi bằng hóa chất sát khuẩn.
Tăng cường sức đề kháng bằng cách nghỉ ngơi, ăn uống, sinh hoạt hợp lý, tập thể dục hàng ngày.
Tiêm phòng vaccine cúm hàng năm cho trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn. Nhóm đối tượng nguy cơ cao cần được tiêm phòng trước mùa dịch, đặc biệt là trẻ em, người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính, người suy giảm miễn dịch, phụ nữ có thai....
Không tự ý sử dụng thuốc nếu không có chỉ dẫn của bác sĩ, đặc biệt là thuốc kháng virus Tamiflu chỉ có tác dụng khi được sử dụng trong vòng 48h kể từ khi có triệu chứng cúm.
Khi có các triệu chứng cúm như: Sốt, ho, sổ mũi, đau đầu... nên đến các cơ sở y tế khám để xác định bệnh và có biện pháp phòng ngừa lây nhiễm cho những người xung quanh.

BS Nguyễn Văn Bàng