Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba trở thành tân Thủ tướng của Nhật Bản

Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba, ứng cử viên trong cuộc bầu cử Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền của Nhật Bản, tại trụ sở ở Tokyo ngày 13/9 (Ảnh: Getty)

Ông Shigeru Ishiba, vị chính trị gia 67 tuổi, nắm quyền kiểm soát Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền lâu đời và sẽ nắm quyền điều hành nền kinh tế lớn thứ 4 thế giới sau khi Quốc hội triệu tập vào tháng 10, do đảng của ông chiếm đa số ở Hạ viện.

Ông là 1 trong 9 ứng cử viên đứng ra tranh cử và đã đánh bại Bộ trưởng An ninh kinh tế Sanae Takaichi - người cạnh tranh để trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên của Nhật Bản - trong vòng hai, với 215 phiếu bầu so với 194. Người đứng ở vị trí thứ 3 nhưng không lọt vào vòng cuối cùng là ông Shinjiro Koizumi, con trai của cựu Thủ tướng Junichiro Koizumi.

Đây là nỗ lực tranh cử lần thứ năm của ông Ishiba nhằm giành vị trí lãnh đạo đảng LDP, một bộ máy chính trị bảo thủ đã dẫn dắt Nhật Bản gần như liên tục kể từ khi đảng thành lập vào năm 1955.

Trong một nền văn hóa chính trị đề cao sự tuân thủ, ông Ishiba từ lâu đã là một ngoại lệ, sẵn sàng chỉ trích và đi ngược lại chính đảng của mình. Việc sẵn sàng lên tiếng đã khiến ông trở thành kẻ thù hùng mạnh trong nội bộ đảng LDP nhưng lại được nhiều thành viên cấp cơ sở và công chúng quý mến.

Ông thuộc nhánh cấp tiến hơn của đảng LDP. Sự nhạy bén về chính trị và kinh nghiệm về chính sách đối nội và đối ngoại của ông có thể giúp ông đảm bảo được chức vụ cao nhất.

Sau cuộc bỏ phiếu, ông Ishiba cho biết LDP giờ đây có thể “tái sinh và lấy lại niềm tin của người dân”.

“Tôi sẽ tin tưởng vào người dân, nói lên sự thật với lòng dũng cảm và sự chân thành, đồng thời tôi sẽ cố gắng hết sức để biến đất nước này thành một nơi an toàn, nơi mọi người có thể sống với nụ cười trên môi một lần nữa”, ông Ishiba nói.

Ông Ishiba đã hứa sẽ “thoát ly hoàn toàn” khỏi tỷ lệ lạm phát cao của Nhật Bản, đồng thời cam kết đạt được “sự tăng trưởng về tiền lương thực tế”. Ông cũng ủng hộ luật cho phép phụ nữ đã kết hôn giữ tên thời con gái, nói rằng Nhật Bản nên giảm sự phụ thuộc vào năng lượng hạt nhân để chuyển sang sử dụng năng lượng tái tạo và kêu gọi thành lập một phiên bản châu Á của khối an ninh NATO để chống lại các mối đe dọa từ Trung Quốc và Triều Tiên.

Ông Ishiba sẽ kế nhiệm Thủ tướng sắp mãn nhiệm Fumio Kishida, người đã tuyên bố vào tháng 8 rằng ông sẽ từ chức chỉ sau một nhiệm kỳ do một loạt vụ bê bối chính trị khiến nhiều người kêu gọi ông từ chức.

LDP trong những tháng gần đây đã bị lôi kéo vào một trong những vụ bê bối chính trị lớn nhất của Nhật Bản trong nhiều thập kỷ. Hai trong số những phe phái có ảnh hưởng nhất trong LDP đã bị cáo buộc không kê khai chính xác thu nhập và chi tiêu của họ, và trong một số trường hợp, bị cáo buộc chuyển các quỹ chính trị cho các nhà lập pháp dưới dạng tiền lại quả.

Các vụ bê bối xung quanh một số quan chức cấp cao càng khiến mọi chuyện thêm tồi tệ, trong đó một số bị cáo buộc liên quan đến vi phạm luật bầu cử hoặc có những bình luận xúc phạm người thiểu số trong quá khứ.

Ông Kishida đã cố gắng giảm thiểu thiệt hại bằng cách thay thế một số bộ trưởng nội các vào năm ngoái và giải tán phe phái của chính đảng mình.

Với tư cách là lãnh đạo đảng cầm quyền, ông Ishiba sẽ được giao nhiệm vụ cải thiện hình ảnh của đảng LDP trước cuộc tổng tuyển cử vào năm tới.

Ông cũng sẽ nắm quyền vào thời điểm chi phí sinh hoạt ngày càng tăng do đồng yen Nhật yếu.

Với cuộc bầu cử tổng thống Mỹ diễn ra trong tháng 11, ông Ishiba sẽ điều hướng mối quan hệ của Nhật Bản với nhà lãnh đạo mới của Mỹ trong bối cảnh những thách thức an ninh ngày càng gia tăng ở châu Á.

Quan hệ đối tác với Nhật Bản từ lâu đã là trọng tâm trong chiến lược của Mỹ ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, và người tiền nhiệm Kishida của ông trong năm nay đã mở rộng hợp tác quốc phòng của Nhật Bản với đồng minh chủ chốt của mình.

Ông Ishiba rất mạnh mẽ trong việc răn đe như một vấn đề an ninh và cho biết “những gì đang xảy ra ở Ukraine hôm nay có thể là vấn đề mà Đông Bắc Á phải đối mặt vào ngày mai”, theo Kyodo News.

Cư dân Nhật Bản Emi Uchibori, 67 tuổi, nói với CNN rằng bà ủng hộ ông Ishiba và nói rằng “chúng tôi cần một nhà lãnh đạo có thể lãnh đạo Nhật Bản một cách vững chắc trong tương lai”.

“Nhật Bản là một xã hội già và tôi hy vọng rằng phúc lợi xã hội sẽ được thúc đẩy. Về mặt ngoại giao, tôi muốn thấy Nhật Bản giải quyết các vấn đề với Trung Quốc, Nga và Triều Tiên”, bà nói.

Trong khi đó, Manami Otsuchi, 22 tuổi, cho biết cô muốn thấy những cải cách “sẽ không gây quá nhiều gánh nặng cho thế hệ trẻ và sẽ dẫn đến tăng trưởng kinh tế ở Nhật Bản”.

Huyền Chi