Đà Nẵng lý giải kiến nghị thay từ 'xả lũ' thành 'vận hành điều tiết qua tràn xả sâu'

Chiều 2-12, tại cuộc họp báo tình hình kinh tế xã hội do UBND TP Đà Nẵng tổ chức, ông Trương Xuân Tý, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường lý giải nguyên nhân TP kiến nghị điều chỉnh quyết định 1865 của Thủ tướng Chính phủ về vận hành liên hồ chứa trên lưu vực Vu Gia – Thu Bồn (gọi tắt là quy trình 1865).

Trước đó, dư luận có nhiều ý kiến trái chiều về đề xuất thay cụm từ ‘xả lũ’ thành ‘vận hành điều tiết qua tràn xả sâu’.

Ông Trương Xuân Tý, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đà Nẵng giải thích nguyên nhân TP kiến nghị thay cụm từ ‘xả lũ’ thành ‘vận hành điều tiết qua tràn xả sâu’. Ảnh: TẤN VIỆT

Theo ông Tý, theo quy trình 1865, việc vận hành hồ chứa thủy điện trong mùa lũ có ba giai đoạn. Đầu tiên là khi xuất hiện bản tin mưa lớn, khả năng có lũ thì vận hành hạ mực nước hồ để đón lũ, tức lưu lượng xả lớn hơn lưu lượng về hồ.

Thứ hai, khi đang vận hành hạ mực nước hồ để đón lũ, nếu lưu lượng về hồ lớn, mực nước hạ du cao thì phải chuyển sang trạng thái vận hành duy trì mực nước hồ; tức lưu lượng xả bằng lưu lượng về hồ.

Thứ ba, khi xuất hiện đỉnh lũ về hồ và mực nước ở hạ du đạt đến mức phải cắt giảm lũ thì tiến hành vận hành cắt giảm lũ. Khi đó, lưu lượng xả thấp hơn lưu lượng về hồ. Cả ba giai đoạn này đều được vận hành qua tràn xả sâu của hồ chứa thủy điện.

“Nhiệm vụ của tràn xả sâu là điều tiết lũ. Do nghĩ rằng quy trình vận hành hồ chứa là một văn bản hành chính của Nhà nước, các cụm từ phải đồng nhất với nhau nên chúng tôi đề xuất điều chỉnh cụm từ xả lũ thành điều tiết qua tràn xả sâu”- ông Tý nói.

Ông Tý nhìn nhận dung tích phòng lũ của các thủy điện tại Đà Nẵng quá nhỏ. Trong trận lũ lịch sử vừa qua trên hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn, riêng tổng lưu lượng lũ về nhánh Vu Gia trên các hồ A Vương, Sông Bung 4 và Đắk Mi 4 xấp xỉ 1 tỉ m3.

Trong khi đó, tổng dung tích phòng lũ tối đa của ba hồ này chỉ hơn 264 triệu m3, chiếm tỉ lệ rất nhỏ so với lũ về trên lưu vực. TP Đà Nẵng sẽ đề nghị quy định lại dung tích phòng lũ các hồ chứa ở mức tối đa có thể, để khi xuất hiện lũ phải hạ mực nước hồ tối đa, tạo dung tích phòng lũ tốt nhất để cắt được những đỉnh lũ.

Ông Tý thông tin: tổng lượng mưa tại Đà Nẵng trong ba đợt cao điểm vừa qua hơn 2.000 mm. Trong khi tổng lượng mưa bình quân một năm của Đà Nẵng chỉ khoảng 2.400 mm. Do đó có nhiều tình huống không thể lường trước được.

TP Đà Nẵng sẽ xây dựng một đề án ổn định dân cư cho người dân vùng núi. Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu UBND TP chỉ đạo các địa phương chủ động lựa chọn những vị trí phù hợp, đưa vào diện xem xét.

Đà Nẵng sẽ mời các nhà khoa học cho ý kiến, khảo sát, để khi thực hiện sắp xếp tái định cư cho người dân phải có cuộc sống bền vững, ổn định lâu dài. Thành ủy Đà Nẵng yêu cầu phải hoàn thành nhiệm vụ này trong quý I-2026.

Tấn Việt