Đà Nẵng tìm giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng BIM trên địa bàn

Theo ông Võ Tấn Hà, Phó giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng, 5 vấn đề chính tại hội thảo là hoàn thiện khung pháp lý - chính sách; thiết lập hệ sinh thái dữ liệu - tiêu chuẩn - công cụ; tổ chức mô hình điều phối và quản lý BIM; đào tạo - phát triển nhân lực BIM địa phương và cuối cùng là triển khai thí điểm mô hình Sandbox BIM.

Phó giám đốc Sở Xây dựng TP Đà Nẵng nhận định, hơn một thập kỷ qua, Việt Nam có nhưng bước tiến đáng khích lệ. Tuy nhiên, việc triển khai BIM vẫn còn nhiều khoảng trống đáng lo ngại.

Toàn cảnh hội thảo giải pháp nâng cao hiệu quả áp dụng BIM trên địa bàn TP Đà Nẵng.

Cụ thể, đó là nhiều dự án áp dụng BIM nhưng chỉ dừng ở mức mô hình 3D trình diễn, chưa tích hợp tiến độ, chi phí, quản lý vận hành. Các cơ quan quản lý chưa có công cụ giám sát chất lượng mô hình.

Ngoài ra, doanh nghiệp cũng ngần ngại đầu tư do chưa có chính sách khuyến khích hoặc cơ chế chia sẻ rủi ro. Việc áp dụng BIM nhưng thiếu kết nối dữ liệu giữa thiết kế - thi công - vận hành. Đáng lo ngại hơn là việc thiếu một thể chế dẫn dắt đồng bộ để biến BIM từ mô hình công nghệ thành công cụ quản lý đô thị, quản trị quốc gia.

Theo ông Hà, TP Đà Nẵng là địa phương dẫn đầu trong cải cách hành chính, chuyển đổi số và phát triển đô thị thông minh. Vì vậy, địa phương cần đẩy nhanh tiến trình áp dụng BIM theo hướng thực chất, thông minh, hiệu quả đối với các dự án công - tư đa dạng các loại hình.

Phát biểu tại hội thảo, ông Lê Tùng Lâm, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam, Trưởng ban Đô thị HĐND TP Đà Nẵng nhận định, năm 2023 là bước ngoặt khi Quyết định 258 của Thủ tướng Chính phủ đặt ra lộ trình bắt buộc áp dụng BIM với các công trình cấp I, đặc biệt từ năm 2023 trở đi và công trình cấp II từ năm 2025.

Ông Lê Tùng Lâm cho rằng, về tổ chức chỉ đạo, điều hành, điều phối triển khai BIM ở nước ta mới thành lập Ban chỉ đạo BIM quốc gia (trực thuộc Bộ Xây dựng), chưa đủ chức năng, thẩm quyền, nguồn lực để điều phối triển khai BIM quốc gia.

Ngoài ra, cơ chế, chính sách hỗ trợ triển khai BIM đang thiếu, chưa có cơ chế chính sách hỗ trợ cho các tổ chức áp dụng như chính sách hoàn thiện thể chế, chính sách phát triển nguồn nhân lực...

Ông Lâm cho hay, thách thức trong triển khai BIM có thể chia thành 6 nhóm chính, phản ánh cả khía cạnh pháp lý, tổ chức, vận hành và đổi mới. Trong đó, đầu tiên phải nói đến việc thiếu khung pháp lý đầy đủ và đồng bộ; sau đó là thiếu cơ quan điều phối và mô hình thể chế tổ chức rõ ràng; thiếu cơ chế khuyến khích, hỗ trợ và giám sát thực thi; thiếu quy định về dữ liệu số, quyền sở hữu mô hình BIM; thiếu cơ chế thử nghiệm chính sách linh hoạt; cuối cùng là thiếu tích hợp BIM vào hệ sinh thái đổi mới và chuyển đổi số quốc gia.

Trưởng ban Đô thị HĐND TP Đà Nẵng Lê Tùng Lâm phát biểu tham luận tại hội thảo.

Từ những phân tích trên, Trưởng ban Đô thị HĐND TP Đà Nẵng đề xuất một số giải pháp hoàn thiện thể chế triển khai BIM tại Việt Nam.

Thứ nhất, khẩn trương xây dựng và ban hành VietNam BIM RoadMap đến năm 2035 (lộ trình triển khai BIM của Việt Nam đến năm 2035); thứ hai, sớm ban hành luật hoặc Nghị định khung về BIM; thứ ba, thành lập cơ quan quốc gia chuyên trách quản lý BIM-đề xuất tên:VURA; thứ tư, sớm hoàn thiện và bắt buộc áp dụng đồng bộ tiêu chuẩn BIM quốc gia; thứ năm, áp dụng Regulatory Sandbox BIM tại một số địa phương; thứ sáu, ban hành chính sách tài chính và hỗ trợ doanh nghiệp; thứ bảy, ban hành chính sách dữ liệu và quản lý tài sản số BIM; cuối cùng là tích hợp BIM vào các chiến lược quốc gia.

Tòa nhà Viettel Đà Nẵng khởi công đầu tháng 7/2025 áp dụng BIM.

Phát biểu kết luận, Phó giám đốc Sở Xây dựng Đà Nẵng Võ Tấn Hà cho hay, hội thảo đã đem đến thông điệp quan trọng khi BIM không còn là lựa chọn công nghệ đơn lẻ mà đã trở thành yêu cầu cấp thiết, một nền tảng số cốt lõi trong quản lý xây dựng và phát triển đô thị hiện đại.

"BIM không chỉ giúp mô hình hình hóa thiết kế 3D, mà còn tích hợp tiến độ (4D), chi phí (5D), vận hành (6D), bền vững môi trường (7D) và hướng đến kết nối với trí tuệ nhân tạo, IoT và đô thị số. BIM là 'hạ tầng mềm' không thể thiếu cho công cuộc chuyển đổi số ngành xây dựng - đô thị - hạ tầng", ông Hà nói.

Ông Võ Tấn Hà nhìn nhận, hội thảo đã ghi nhận một số kết quả nổi bật. Trong đó, các đại biểu thẳng thắn nhìn nhận những thách thức thể chế và chính sách đang cản trở sự phát triển của BIM.

Cùng đó, hội thảo ghi nhận nhiều kiến nghị, giải pháp và cam kết hợp tác cụ thể. Trong đó, có kiến nghị xây dựng đề án phát triển BIM của TP Đà Nẵng đến năm 2035, với lộ trình rõ ràng, mục tiêu cụ thể và danh mục dự án trọng điểm; lựa chọn một số dự án đầu tư công tiêu biểu để triển khai thí điểm Regulatory Sandbox BIM, qua đó hoàn thiện cơ chế chính sách, chuẩn hóa quy trình và đánh giá hiệu quả thực tế...

Ngọc Long

Thanh Đức