Đặc sắc văn hóa lễ hội đình Cổi

Cứ 2 năm 1 lần vào mồng 7 - 8 tháng Giêng, xã Vũ Bình (Lạc Sơn) tổ chức lễ hội đình Cổi. Đình thờ Hoàng Bà Quốc Mẫu cùng hai người con trai là Vua Cun, Vua Hai và các vị thần Thành Hoàng, ông bà Nhất Huyệt, Kem, Cai… là những người có công dạy dân khai hoang, trồng lúa, trồng bông, trị thủy, dạy điều hay lẽ phải. Bên cạnh bảo tồn tín ngưỡng dân gian, lễ hội đem đến cho du khách và nhân dân những trải nghiệm về bản sắc văn hóa dân tộc Mường độc đáo.

Trình diễn trang phục dân tộc Mường tại lễ hội đình Cổi nhằm giới thiệu, quảng bá bản sắc văn hóa Mường đến du khách.

Giờ đây, thường rang bộ mẹng, hát đúp giao duyên ngày càng phổ biến trong đời sống sinh hoạt của cộng đồng vùng Mường Vang. Tại không gian lễ hội đình Cổi, hát Mường là một trong những hoạt động văn hóa không thể thiếu, thu hút đông đảo người dân và du khách thưởng thức, trải nghiệm. Trong những ngày diễn ra lễ hội, khu vực trình diễn nghệ thuật hát Mường có hàng trăm người nghe, dự. Nghệ nhân hát Mường Bùi Văn Chính ở Câu lạc bộ hát Mường xã Vũ Bình cho biết: Thật tự hào trong không gian lễ hội này, các nghệ nhân chúng tôi được thỏa tình yêu đối với hát Mường, giới thiệu di sản văn hóa quý báu của dân tộc. Càng phấn khởi hơn khi có đông người dân, du khách yêu thích loại hình này. Nhiều người say sưa xem hát quên cả thời gian nên cuộc vui cứ thế không dứt…

Trẩy hội đình Cổi, du khách và nhân dân được chứng kiến những nghi lễ mang đậm tín ngưỡng nông nghiệp với không khí linh thiêng trong nhịp chiêng "dồn dến ngắn”, "dồn dến dài” hòa cùng các điệu múa Chèo Đình. Đây cũng được xem là ngày khai hạ (xuống đồng) lao động sản xuất đầu năm nên các nghi lễ đều hướng tới những khát vọng cầu mong mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt, quốc thái dân an, gia đình ấm no, hạnh phúc. Lễ hội đồng thời góp phần đắc lực trong việc giáo dục tư tưởng, tình cảm, hướng con người vào những điều chân - thiện - mỹ, bồi đắp tình yêu quê hương, đất nước, tinh thần cộng đồng.

Phần lễ kết thúc cũng là lúc nhân dân và du khách hòa vào phần hội với các hoạt động văn hóa phong phú, đậm đà bản sắc cùng những điệu múa, lời chiêng vang vọng khắp mường. Chị Lê Diễm Thảo, du khách Hà Nội chia sẻ: Đây là lần đầu tiên tôi cùng gia đình du xuân đình Cổi. Tôi rất thích không gian văn hóa nơi đây với việc tổ chức phần lễ nghiêm trang và phần hội có nhiều nội dung hấp dẫn, đặc biệt là nhiều trò chơi dân gian được tái hiện. Lần đầu tôi thử ném còn, đi cà kheo, xem bà con chơi đánh mảng trong những bộ trang phục dân tộc ấn tượng. Một số môn thể thao dân tộc (bắn bỏ, đẩy gậy, kéo co) kết hợp thể thao hiện đại (bóng chuyền) được đưa vào phần hội càng làm không khí hội xuân thêm sôi động.

So với các lần tổ chức trước, lễ hội đình Cổi Xuân Ất Tỵ 2025 có nội dung phần hội phong phú hơn. Nổi bật là hội thi trình diễn trang phục dân tộc Mường với sự tham gia của 40 nam thanh, nữ tú; hội thi trình tấu chiêng Mường giữa các đội của các xóm… Đồng chí Bùi Minh Tặng, Phó Chủ tịch UBND xã Vũ Bình cho biết: Với việc tái tạo được nét văn hóa dân gian truyền thống độc đáo, kết hợp các hoạt động văn nghệ, thể thao, lễ hội đình Cổi trở thành sự kiện lớn của cộng đồng Mường nơi đây, điểm đến du lịch tâm linh thu hút. Trong thời gian diễn ra lễ hội, hàng nghìn nhân dân và du khách thập phương về dâng hương, ngưỡng vọng, tham gia các hoạt động trải nghiệm văn hóa. Đông đảo bạn bè, du khách xa, gần đến tìm hiểu về phong tục, tập quán, khám phá ẩm thực bản địa, tham quan, mua sắm hàng hóa đặc sản, sản phẩm OCOP địa phương. Qua đó, tăng cường giao lưu văn hóa, xã hội, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, phát triển du lịch, dịch vụ nói riêng, kinh tế - xã hội nói chung trên địa bàn xã.

Bùi Minh