Đảo tiền tiêu Nhơn Châu gượng dậy sau bão số 13

Chủ động trước “cơn thịnh nộ”

Ngay khi nhận được công điện khẩn và thông tin bão số 13 tiến vào Biển Đông, chính quyền xã Nhơn Châu đã khẩn trương kích hoạt phương châm “4 tại chỗ”. Các đội tuyên truyền lưu động phối hợp cùng lực lượng vũ trang trên đảo đến từng nhà dân, phát loa thông báo, hướng dẫn chằng chống nhà cửa, di dời người dân đến nơi an toàn.

Bà Trần Thị Vương (69 tuổi, ở thôn Tây) thu dọn rác quanh ngôi nhà bị hư hại do bão số 13. Ảnh: D.T.P

“Ban đầu, một số hộ còn chủ quan, không chịu sơ tán, xã phải cưỡng chế di dời để đảm bảo an toàn tính mạng”-ông Dương Hiệp Hưng-Chủ tịch UBND xã Nhơn Châu cho biết.

6 điểm trú ẩn được bố trí gồm trạm y tế, đồn biên phòng, nhà văn hóa và các trường học. Cán bộ, chiến sĩ Biên phòng cùng dân quân túc trực suốt đêm, hỗ trợ đưa người già, phụ nữ, trẻ nhỏ vào nơi an toàn. Các kho lương thực dự phòng được xã chuẩn bị sẵn gồm hơn 10 tấn gạo, 50 thùng mì tôm, cùng 4 tấn gạo và 300 thùng mì do lực lượng vũ trang dự trữ.

Đêm 6-11, bão số 13 đổ bộ trực diện vào đảo, gió rít từng đợt, sóng biển gầm rú, từng mảng mái tôn bị bứt tung, gió quật gãy hàng loạt cột điện và cây xanh. Thôn Tây nằm ngay hướng gió, trở thành trung tâm bão hoành hành. Thôn Trung và thôn Đông tuy ngay mặt biển nhưng ít bị ảnh hưởng hơn.

Bà Trần Thị Vương (thôn Tây) không quên được khoảnh khắc ấy: “Cột nhà bị gãy, mái ngói bay hết. Nhờ bộ đội giúp giăng bạt tạm để cháu nhỏ có chỗ ngủ. May mắn là người không ai bị sao”.

Ông Lê Văn Tân (thôn Đông) nhớ lại: “Cả đêm chỉ nghe tiếng mái tôn bay, tiếng gió hú. Nhà tôi bị tốc mái hoàn toàn, nước mưa tràn xuống ướt hết. Chỉ biết cầu trời cho bão qua nhanh. Sáng hôm sau trở về, nhìn cảnh nhà cửa tan hoang mà xót xa”.

Thiệt hại nặng nề chưa từng có

Theo thống kê sơ bộ, tổng thiệt hại của Nhơn Châu lên đến 17,17 tỷ đồng. Hơn 240 căn nhà bị ảnh hưởng, trong đó, 9 căn thiệt hại rất nặng, 28 căn hư hỏng 30-50%. 4 công trình văn hóa, 1 trường học và nhiều trụ sở cơ quan bị tốc mái, hư hỏng nặng; chợ xã bị thiệt hại toàn phần; 59,5 ha rừng bị gãy đổ, nhiều lồng bè nuôi trồng thủy sản bị sóng đánh tan.

Nhiều đoạn đường bê tông bị sập, chia cắt thôn xóm; 1 cột ăng ten và nhà trạm hư hỏng hoàn toàn, mạng Viettel hoạt động chập chờn, mạng Mobifone mất sóng; 4 cột điện cao thế bị gãy, hệ thống chiếu sáng công cộng tê liệt.

Ông Thái Bổng (70 tuổi, ở thôn Tây) nhặt nhạnh những mẩu tôn còn sót lại để sửa căn nhà bị tốc mái. Ảnh: D.T.P

Ngay sau chuyến đò cuối cùng ngày 4-11 chở nhu yếu phẩm ra đảo, tuyến vận tải Nhơn Châu-đất liền buộc phải dừng hoạt động. Không có nơi neo đậu an toàn, toàn bộ tàu thuyền, thúng, đò đều được kéo lên bờ hoặc di chuyển sang Đắk Lắk và phường Quy Nhơn Đông để tránh trú.

Mất điện, mất nước, mất sóng điện thoại, đảo gần như bị cô lập hoàn toàn. Chính quyền xã đã khẩn trương phối hợp với Công ty cổ phần Cấp thoát nước Bình Định đưa máy nổ vào hoạt động để bơm nước phục vụ sinh hoạt. Các tổ hậu cần phân phối gạo, mì, nước uống đến từng khu dân cư, không để hộ nào thiếu đói.

Trong khi đó, hệ thống điện cao thế được khôi phục tạm thời nhờ sự hỗ trợ từ đất liền, dù vẫn phụ thuộc vào tuyến cáp ngầm nối với tỉnh Đắk Lắk. Đường giao thông bị chia cắt được khơi thông thủ công, đảm bảo xe nhỏ có thể vận chuyển vật liệu và hàng hóa cần thiết.

Theo nhiều người dân sống lâu năm ở Cù Lao Xanh, đã 50 năm rồi, đảo chưa từng hứng chịu cơn bão nào có cường độ lớn như vậy. Nếu không hành động sớm thì thiệt hại sẽ không lường được.

Gượng dậy từ đổ nát

Ngay sau khi bão tan, hàng trăm người dân cùng lực lượng biên phòng, dân quân, công an và đoàn thể xã đồng loạt ra quân dọn dẹp. Rác, cành cây, ngói vỡ chất thành từng đống; đường liên thôn dần được thông suốt. Trường học, trạm y tế được ưu tiên sửa chữa để học sinh sớm trở lại lớp.

Bà Nguyễn Thị Sông (thôn Tây) nói: “Nhà tôi mới xây năm ngoái, giờ gió cuốn hết mái. Cũng may các chú bộ đội đến giúp dọn dẹp, lợp tạm lại mái. Già rồi, vợ chồng không còn sức làm được mấy”.

Lực lượng quân đội trên đảo giúp dân lợp lại mái nhà. Ảnh: D.T.P

Hình ảnh người dân cùng bộ đội nối lại mái tôn, chống lại bức tường đổ, khơi dòng kênh mương bị bồi lấp là minh chứng cho tinh thần không khuất phục của người Nhơn Châu.

Đến nay, các công trình thiết yếu như điện sinh hoạt, nước sạch và giao thông bước đầu được khôi phục. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạng mục cần sửa chữa khẩn cấp như: hệ thống chiếu sáng công cộng, giao thông, mạng viễn thông, trường học, chợ và nhà ở. Chính quyền xã đang tiếp tục rà soát, thống kê thiệt hại, kiến nghị hỗ trợ từ các cấp. Đồng thời, huy động nguồn lực xã hội để sớm ổn định đời sống người dân.

“Chúng tôi đặt mục tiêu ổn định cuộc sống bà con trước tiên, sau đó mới tính đến xây dựng lâu dài”-Chủ tịch UBND xã Dương Hiệp Hưng khẳng định.

Bão đi qua, Nhơn Châu vẫn đứng vững. Trong tiếng búa, tiếng cưa vang khắp thôn xóm, những mái nhà mới dần hiện lên, những con đường lại rộn ràng bước chân. Người dân nơi đây vẫn tin rằng “còn người là còn tất cả”, biển có dữ đến đâu thì con người vẫn biết cách làm lại từ đầu.

Từ đổ nát, đảo tiền tiêu Nhơn Châu đang hồi sinh. Và chính trong thử thách khốc liệt nhất, tinh thần đoàn kết, kiên cường của người dân Nhơn Châu lại càng sáng rõ như ngọn đèn bền bỉ giữa phong ba, soi sáng hành trình vượt qua bão tố để tiếp tục bám biển, giữ đảo và giữ vững niềm tin nơi đầu sóng.

DIỆP THANH PHƯƠNG