Đầu tư y tế cơ sở cần giải pháp thực tế và căn cơ

Tại phiên thảo luận, nhiều ý kiến Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) cho rằng, bên cạnh việc đầu tư trang thiết bị, cần có những thay đổi căn cơ về chế độ đãi ngộ và mô hình đào tạo để hệ thống y tế vận hành bền vững.

Việt Nam được dự báo sẽ trở thành quốc gia dân số già vào năm 2036. Áp lực lên hệ thống an sinh và y tế là hiện hữu, trong khi mạng lưới chăm sóc người cao tuổi hiện mới chỉ đáp ứng khoảng 11% nhu cầu công lập.

Tại phiên thảo luận, đa số các đại biểu tán thành cao với sự cần thiết phải ban hành các cơ chế đặc thù, coi đây là "chìa khóa" để tháo gỡ những điểm nghẽn kéo dài.

Một trong những vấn đề được mổ xẻ nhiều nhất là bài toán hạ tầng cho y tế cơ sở. Dự thảo Nghị quyết đưa ra phương án tận dụng trụ sở cơ quan nhà nước dôi dư sau sắp xếp để chuyển đổi thành cơ sở y tế.

Tuy nhiên, từ thực tiễn địa phương, nhiều đại biểu lo ngại về tính khả thi và hiệu quả của giải pháp này, bởi y tế là ngành có tiêu chuẩn kỹ thuật đặc thù, việc này có thể dẫn đến lãng phí nguồn lực sửa chữa mà không đạt chuẩn.

Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp đề nghị nên cân nhắc tận dụng trụ sở cơ quan nhà nước dôi dư sau sắp xếp để chuyển đổi thành cơ sở y tế.

Đại biểu Phạm Văn Hòa phát biểu thảo luận tại hội trường

Đại biểu Phạm Văn Hòa cũng cho rằng, bên cạnh hạ tầng, yếu tố con người được xác định là "trái tim" của hệ thống y tế. Về đào tạo đội ngũ thầy thuốc, nếu đội ngũ thầy thuốc có tâm, có tầm thì điều trị bệnh cho bệnh nhân rất tốt, còn ngược lại rất khó. Vì đây là một vấn đề cực kỳ quan trọng, không ai chăm sóc sức khỏe cho mình bằng thầy thuốc được, cho nên đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng nên quan tâm việc đào tạo đội ngũ thầy thuốc.

"Vì hiện nay, ngành Y của cả nước rộng khắp, mà trường Đại học Y là đại học chuyên khoa đầu ngành rất tốt, cho nên đề nghị các trường đào tạo bác sĩ chuyên khoa hoặc tăng những bác sĩ đối với ngành này, còn những trường đại học đa ngành trong đó có ngành Y nên hạn chế mức thấp nhất, thậm chí là không có, như vậy chất lượng đào tạo ngành Y mới càng ngày được nâng lên"- đại biểu Phạm Văn Hòa phân tích.

Các đại biểu cũng nhấn mạnh tình trạng "chảy máu chất xám" và sự thiếu hụt bác sĩ tại vùng sâu, vùng xa. Dù chính sách xếp lương khởi điểm từ bậc 2 cho bác sĩ được đánh giá là tiến bộ, nhưng để giữ chân thầy thuốc, cần môi trường làm việc an toàn và cơ hội đào tạo liên tục. Đặc biệt, vấn đề bạo hành nhân viên y tế được đề nghị phải có chế tài xử lý nghiêm khắc hơn nữa trong Nghị quyết.
Cũng trong sáng nay, vấn đề cân đối nguồn lực cho Chương trình mục tiêu quốc gia, đặc biệt là nguồn vốn dành cho công tác dân số và phát triển, đã được đặt ra. Các đại biểu lo ngại mức đầu tư hiện tại chưa tương xứng với tầm vóc của chiến lược "thích ứng già hóa dân số".

Phát biểu tiếp thu, giải trình ý kiến đóng góp của các đại biểu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, liên quan đến các đề xuất về việc mở rộng quyền lợi khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc toàn dân, hiện tại đã có những điều chỉnh phù hợp.

Nhiều nội dung liên quan đến công tác phòng bệnh, bao gồm việc khám sức khỏe định kỳ và khám sàng lọc đã được tập hợp và đưa vào dự án Luật Phòng bệnh.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan tiếp thu, giải trình các ý kiến đóng góp tại phiên thảo luận

Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, Nghị quyết 72 ngày 9-9-2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân và các chương trình mục tiêu quốc gia được thiết kế không phải để giải quyết các nhiệm vụ thường xuyên, mà tập trung vào các giải pháp mang tính "phá băng" các rào cản pháp lý và thực tiễn.

Các vấn đề về đối tượng, lộ trình và việc triển khai cụ thể sẽ được Chính phủ hướng dẫn bằng nghị định, thông tư sau khi luật được thông qua, đảm bảo tính linh hoạt khi điều kiện thực tiễn và nguồn lực có thay đổi, tránh việc phải sửa luật hoặc nghị quyết nhiều lần.

Đối với các đề xuất liên quan đến Quỹ Bảo hiểm y tế và chính sách BHYT toàn dân, Bộ trưởng Bộ Y tế cho biết nội dung này liên quan đến khả năng cân đối quỹ, sẽ tiếp thu và thể hiện một phần trong Nghị quyết. Đồng thời tiếp tục hoàn thiện trong quá trình sửa đổi các quy định pháp luật liên quan đến chính sách BHYT.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan khẳng định, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ nghiêm túc tiếp thu ý kiến của các đại biểu, hoàn thiện dự thảo Nghị quyết nhằm xây dựng một hệ thống y tế công bằng, hiện đại, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của Nhân dân.

"Sức khỏe Nhân dân là vốn quý nhất" - thông điệp từ phiên họp sáng nay cho thấy quyết tâm của Quốc hội và Chính phủ trong việc xây dựng một hệ thống y tế công bằng, chất lượng và hiệu quả.

Những ý kiến đóng góp tâm huyết của các đại biểu sẽ là cơ sở quan trọng để hoàn thiện hành lang pháp lý, đảm bảo mỗi đồng vốn đầu tư, mỗi chính sách ban hành đều hướng tới mục tiêu cuối cùng: Để mọi người dân Việt Nam, từ trẻ nhỏ đến người cao tuổi, đều được chăm sóc sức khỏe toàn diện, vững bước vào kỷ nguyên mới.

Cũng trong ngày làm việc hôm nay, Quốc hội đã thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia hiện đại hóa, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo giai đoạn 2026 - 2035.

THU HOÀI - MINH TRÍ