Diễn biến thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế tuần từ 3 - 8/11

Diễn biến thị trường tài chính tiền tệ quốc tế

Mỹ: Tâm lý người tiêu dùng Mỹ rơi xuống mức thấp kỷ lục, chứng khoán chấm dứt chuỗi tăng ba tuần

Thị trường chứng khoán Mỹ khép lại tuần qua trong sắc đỏ, chấm dứt chuỗi ba tuần tăng liên tiếp, khi áp lực định giá cao và lo ngại về chi tiêu cho trí tuệ nhân tạo (AI) khiến nhóm cổ phiếu tăng trưởng bị bán mạnh. Nasdaq Composite dẫn đầu đà giảm, trong khi chỉ số Russell 1000 Growth giảm mạnh hơn nhóm cổ phiếu giá trị 2,88 điểm phần trăm, biên độ chênh lệch lớn nhất kể từ tháng 2.

Đóng cửa chính phủ liên bang Mỹ, hiện đã kéo dài lâu nhất trong lịch sử, cũng làm suy yếu tâm lý thị trường. Những lo ngại gia tăng sau khi Cơ quan Hàng không Liên bang (FAA) yêu cầu các hãng hàng không giảm tần suất bay do thiếu kiểm soát viên không lưu. Nhà đầu tư ngày càng lo rằng việc thiếu dữ liệu kinh tế chính thức và tác động của việc chính phủ ngừng hoạt động có thể kìm hãm tăng trưởng GDP.

Do chính phủ vẫn đóng cửa, nhà đầu tư chuyển sang theo dõi dữ liệu từ khu vực tư nhân, bao gồm báo cáo việc làm tháng 10 của ADP. Báo cáo cho thấy khu vực tư nhân tạo thêm 42.000 việc làm, đảo chiều sau hai tháng giảm liên tiếp, nhưng việc làm mới không mang tính lan tỏa: các ngành dịch vụ chuyên môn, công nghệ thông tin và giải trí - khách sạn tiếp tục cắt giảm nhân sự tháng thứ ba liên tiếp, trong khi tăng trưởng tiền lương không đổi.

Theo Challenger, Gray & Christmas, các doanh nghiệp Mỹ đã cắt gần 1,1 triệu việc làm trong 10 tháng đầu năm, tăng 65% so với cùng kỳ năm ngoái và cao hơn 44% so với tổng số việc làm mất đi trong năm 2024. Riêng tháng 10 ghi nhận 153.074 lượt sa thải, mức cao nhất cho tháng này kể từ năm 2003.

Chỉ số ISM Services PMI tăng lên 52,4% trong tháng 10 (so với 50,0% tháng 9), cho thấy khu vực dịch vụ quay lại tăng trưởng. Đơn hàng mới tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 10/2024 với chỉ số 56,2%, và 11 ngành trong lĩnh vực dịch vụ ghi nhận tăng trưởng.

Trái lại, sản xuất tiếp tục suy yếu tháng thứ tám liên tiếp, với ISM Manufacturing PMI giảm xuống 48,7%, do sản lượng và tồn kho giảm.

Theo khảo sát sơ bộ của Đại học Michigan, chỉ số niềm tin người tiêu dùng tháng 11 giảm 3,3 điểm xuống còn 50,3, mức thấp nhất kể từ đáy lịch sử tháng 6/2022.

Báo cáo cho biết mức giảm chủ yếu đến từ niềm tin tài chính cá nhân giảm 17% và kỳ vọng kinh doanh trong 12 tháng tới giảm 11%, trong bối cảnh lo ngại về tình trạng chính phủ đóng cửa.

Kỳ vọng lạm phát 1 năm tăng nhẹ lên 4,7%, so với 4,6% trong tháng 10.

Trái phiếu kho bạc Mỹ ghi nhận lợi suất ngắn và trung hạn giảm, trong khi lợi suất dài hạn tăng nhẹ, giúp giá trái phiếu tăng. Trái phiếu đô thị cũng diễn biến tích cực, đi ngang so với trái phiếu chính phủ, nhờ dòng tiền đầu tháng và thanh khoản thị trường thứ cấp dồi dào.

Ngược lại, tâm lý “ngại rủi ro” trên thị trường chứng khoán khiến trái phiếu lợi suất cao (high-yield) giảm giá, chịu áp lực từ đà điều chỉnh của cổ phiếu công nghệ và nhóm tăng trưởng.

Châu Âu: BoE giữ nguyên lãi suất, gợi tín hiệu cắt giảm vào tháng 12

Chỉ số toàn khu vực STOXX Europe 600 giảm 1,24% trong tuần (tính theo nội tệ), khi lo ngại định giá quá cao của cổ phiếu công nghệ và AI gây áp lực lên tâm lý nhà đầu tư.

Các chỉ số lớn đồng loạt điều chỉnh, FTSE MIB (Ý) giảm 0,60%, DAX (Đức) giảm 1,62%, CAC 40 (Pháp) mất 2,10% và FTSE 100 (Anh) giảm 0,36%.

Trong cuộc họp vừa qua, ngân hàng trung ương Anh (BoE) quyết định giữ nguyên lãi suất cơ bản ở mức 4,0% với tỷ lệ bỏ phiếu 5-4.

Thống đốc Andrew Bailey cho biết mức lãi suất thị trường kỳ vọng khoảng 3,5% trong ba năm tới “phản ánh khá chính xác quan điểm hiện tại của ông”, củng cố khả năng BoE sẽ hạ lãi suất vào tháng 12, sau khi chính phủ công bố ngân sách.

Tại Bắc Âu, Ngân hàng Trung ương Thụy Điển (Riksbank) giữ lãi suất 1,75%, và Ngân hàng Trung ương Na Uy (Norges Bank) duy trì mức 4,0%, viện dẫn lạm phát vẫn cao. Cả hai đều cho biết chưa sớm hạ lãi suất trong thời gian tới.

Doanh số bán lẻ của Khu vực đồng euro giảm 0,1% trong tháng 9, tháng thứ ba liên tiếp đi xuống, trái ngược kỳ vọng tăng 0,3%. Tốc độ tăng trưởng bán lẻ hàng năm giảm còn 1,0%, so với 1,6% tháng 8.

Tại Đức, Bộ Kinh tế cho biết sản xuất công nghiệp “vẫn yếu” dù tăng 1,3% so với tháng trước, thấp hơn dự báo 3%. Đơn hàng công nghiệp tăng 1,1% trong tháng 9, nhưng giảm 3% trong quý III, phản ánh đà hồi phục mong manh của ngành chế tạo.

Nhật Bản: Chứng khoán giảm mạnh, yên Nhật tăng giá do dòng tiền trú ẩn

Thị trường Nhật Bản giảm sâu trong tuần, với Nikkei 225 mất 4,07% và TOPIX giảm 0,99%, sau khi lập đỉnh lịch sử vào cuối tháng 10.

Nhóm cổ phiếu AI và chip bán dẫn dẫn đầu đà giảm, khi nhà đầu tư nghi ngờ tính bền vững của đợt tăng vừa qua và chốt lời mạnh.

Lo ngại về định giá AI quá cao khiến nhu cầu tài sản an toàn tăng, kéo đồng yên mạnh lên vùng giữa 153 JPY/USD, so với mức 154 tuần trước. Bộ trưởng Tài chính Satsuki Katayama khẳng định chính phủ đang theo dõi thị trường ngoại hối với “mức độ khẩn trương cao” trước các biến động một chiều.

Lợi suất trái phiếu chính phủ 10 năm tăng nhẹ từ 1,65% lên 1,68%, do kỳ vọng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) sẽ tiếp tục siết chính sách tiền tệ. BoJ cho biết tăng lương vẫn là yếu tố then chốt trong quyết định nâng lãi suất.

Lương danh nghĩa tháng 9 tăng 1,9% so với cùng kỳ, phù hợp dự báo, nhưng lương thực giảm 1,4%, tháng thứ chín liên tiếp sụt giảm khi lạm phát vượt tăng lương.

Tân Thủ tướng Sanae Takaichi tuyên bố Nhật Bản chưa đạt được tăng trưởng giá cả bền vững dựa trên nền tảng thu nhập ổn định, đồng thời cam kết chi tiêu tài khóa để kích cầu, cải thiện thu nhập hộ gia đình và niềm tin tiêu dùng. Dự thảo gói kích thích kinh tế mới dự kiến được công bố trong tháng này.

Trung Quốc: Thỏa thuận “đình chiến thương mại” giúp chứng khoán phục hồi

Thị trường Trung Quốc đại lục tăng nhẹ trong tuần, được hỗ trợ bởi tín hiệu hạ nhiệt trong căng thẳng thương mại Mỹ – Trung.

Theo đó, chỉ số CSI 300 tăng 0,82%, Shanghai Composite tăng 1,08%, Hang Seng (Hồng Kông) tăng 1,29%.

Đà tăng giúp CSI 300 đạt mức cao nhất gần 4 năm, dù giới đầu tư vẫn lo ngại về triển vọng tăng trưởng.

Tâm lý cải thiện sau khi Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Trung Quốc đạt thỏa thuận đình chiến thương mại kéo dài một năm bên lề hội nghị APEC tại Hàn Quốc.

Theo các chuyên gia phân tích, dù hội nghị không đưa ra chi tiết cụ thể, nhưng “tinh thần thực dụng” của các nền kinh tế thể hiện rõ: hợp tác nơi có thể, phòng ngừa nơi cần thiết.

Tuy nhiên, về dài hạn, họ nhận định cạnh tranh chiến lược Mỹ - Trung vẫn là xu hướng chủ đạo, có thể lan sang các lĩnh vực ngoài thương mại.

Ba Lan: Cắt giảm lãi suất lần thứ năm trong năm 2025

Trong hai ngày thứ Ba và thứ Tư, Ngân hàng Trung ương Ba Lan (NBP) họp chính sách định kỳ và quyết định hạ lãi suất tham chiếu thêm 25 điểm cơ bản, từ 4,50% xuống 4,25%, đúng như kỳ vọng thị trường. Đây là lần giảm lãi suất thứ năm trong năm 2025.

Thông cáo sau cuộc họp cho biết, các nhà hoạch định chính sách đánh giá dữ liệu kinh tế mới nhất phản ánh “điều kiện kinh tế thuận lợi đang tiếp diễn”. Cụ thể, số liệu tháng 9 ghi nhận doanh số bán lẻ, sản lượng công nghiệp và xây dựng – lắp ráp đều tăng, dù khu vực doanh nghiệp đang cho thấy tăng trưởng tiền lương chậm lại và việc làm giảm so với cùng kỳ năm trước.

Về lạm phát, NBP cho biết CPI tháng 10 ở mức 2,8%, giảm nhẹ so với 2,9% tháng 9, chủ yếu do tốc độ tăng giá lương thực chậm lại.
Lạm phát lõi (loại trừ giá thực phẩm và năng lượng) cũng giảm, dù giá dịch vụ vẫn duy trì ở mức cao.

Với xu hướng lạm phát giảm và triển vọng giá cả được cải thiện trong các quý tới, NBP nhận định việc điều chỉnh hạ lãi suất ở thời điểm này là hợp lý, nhằm hỗ trợ tăng trưởng trong khi vẫn đảm bảo ổn định giá cả.

Mexico: Tiếp tục chu kỳ cắt giảm lãi suất trong bối cảnh tăng trưởng yếu

Ngân hàng Trung ương Mexico (Banxico) trong cuộc họp ngày thứ Năm quyết định giảm lãi suất qua đêm thêm 25 điểm cơ bản, từ 7,50% xuống 7,25%.
Quyết định này không được nhất trí hoàn toàn, bốn thành viên bỏ phiếu ủng hộ, một người phản đối giữ nguyên mức hiện tại.

Theo thông cáo sau cuộc họp, Banxico cho biết hoạt động kinh tế quý III giảm so với quý II, trong khi môi trường bất ổn và căng thẳng thương mại tiếp tục gây rủi ro giảm tốc đáng kể.

Về lạm phát, ngân hàng trung ương ghi nhận sự sụt nhẹ trong lạm phát toàn phần và lõi giữa nửa đầu tháng 9 và nửa đầu tháng 10.
Kỳ vọng lạm phát cuối năm 2025 cũng được điều chỉnh giảm, và lạm phát dự kiến sẽ quay về mục tiêu trong quý III năm sau.

Banxico khẳng định, xét đến diễn biến tỷ giá, đà suy yếu của kinh tế toàn cầu, những thay đổi trong chính sách thương mại quốc tế và mức độ thắt chặt tiền tệ hiện tại, việc tiếp tục cắt giảm lãi suất là phù hợp.
Tuy nhiên, ngân hàng trung ương để ngỏ khả năng hạ thêm lãi suất trong tương lai, cho biết sẽ đánh giá việc điều chỉnh tiếp theo dựa trên toàn bộ các yếu tố ảnh hưởng đến lạm phát.

Đại Hùng