Đoàn Tuồng và Đoàn Dân ca kịch bài chòi: Quyết tâm tỏa sáng tại Liên hoan tuồng và dân ca toàn quốc
Sau những ngày nỗ lực tập luyện, đến nay, tập thể nghệ sĩ, diễn viên, nhạc công của Đoàn Tuồng và Đoàn Dân ca kịch bài chòi (thuộc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Khánh Hòa) đã sẵn sàng tham dự Liên hoan tuồng và dân ca toàn quốc năm 2025 với 2 vở diễn "Phụng vũ trời Nam" (dân ca kịch bài chòi) và "Nữ tướng Tây Sơn" (tuồng). Hai vở diễn đều được dàn dựng năm 2024, nhưng đã được đơn vị trau chuốt lại, bổ sung thêm lực lượng diễn viên nhằm mang lại những hiệu quả tích cực trên sân khấu.
Những tác phẩm chất lượng
Vở dân ca kịch bài chòi "Phụng vũ trời Nam" có nội dung dựa trên những sự kiện lịch sử nước nhà ở thế kỷ thứ X. Lúc bấy giờ, nhà Đường ở phương Bắc sau loạn An - Sử với biết bao biến cố. Cuối năm 905, ở thành Tống Bình xảy ra cảnh tranh đoạt chức vị Tiết độ sứ giữa các quan nhà Đường. Nhân cơ hội loạn lạc, đầu năm 906, hào trưởng Khúc Thừa Dụ cùng con trai là Khúc Hạo ở Khúc gia trang đã cùng các hào trưởng quanh vùng nổi dậy tiến đánh thành Tống Bình (sau này gọi là thành Đại La) để đuổi người phương Bắc về nước, giành quyền tự chủ cho dân tộc Việt ở phương Nam. Trước tình thế ấy, vua Đường đã phải phong Khúc Thừa Dụ là Tĩnh Hải quân Tiết độ sứ. Ông là người mở đầu cách ứng xử khôn khéo với các triều đại phong kiến phương Bắc với quan điểm “Độc lập thật sự, thần phục danh nghĩa”. Đây là vở diễn ca ngợi tinh thần bất khuất của dân tộc Việt ở phương Nam. Đó là sự cố kết muôn dân nhằm tạo nên sức mạnh của cả dân tộc để đánh đuổi ngoại xâm, dựng xây một nền tự chủ, hùng cường ở nước ta.
Cảnh diễn trong vở dân ca kịch bài chòi "Phụng vũ trời Nam".
Vở tuồng "Nữ tướng Tây Sơn" là lát cắt về thời Tây Sơn giai đoạn sau khi Hoàng đế Quang Trung tạ thế, con trai Nguyễn Quang Toản nối ngôi. Đây là lúc những gian thần trong triều nhân lúc vua còn nhỏ, câu kết cùng nhau để lũng đoạn vương triều, đại nghiệp nhà Tây Sơn. Giữa lúc đó, những trung thần như Thiếu phó Trần Quang Diệu, Đô đốc Bùi Thị Xuân một mặt căng mình chống quân binh của Nguyễn Ánh, mặt khác bị bọn gian thần tìm cách sát hại. Dù vậy, Đô đốc Bùi Thị Xuân cùng phu quân Trần Quang Diệu vẫn quyết tâm chống thù trong, giặc ngoài, chiến đấu đến khi sức cùng lực kiệt và bị quân Chúa Nguyễn bắt sống, nhưng vẫn quyết không chịu đầu hàng để rồi bị xử tử. Cuộc đời của nữ tướng Bùi Thị Xuân và Thiếu phó Trần Quang Diệu đến hôm nay và mãi mãi về sau vẫn luôn là tấm gương chiếu sáng cho hậu thế.
Cả 2 vở diễn "Phụng vũ trời Nam" và "Nữ tướng Tây Sơn" đều do nhà viết kịch Nguyễn Sỹ Chức là tác giả kịch bản, NSND Hoài Huệ làm đạo diễn. Những vai diễn trong các vở đều được giao cho những nghệ sĩ, diễn viên có tài năng, kinh nghiệm đảm nhận; cùng các yếu tố khác như phục trang, cảnh trí, âm nhạc, vũ đạo… đã tạo nên chất lượng cho từng vở diễn. Điều đó phần nào được minh chứng qua sự đón nhận của khán giả trong thời gian qua.
Nỗ lực tập luyện để tỏa sáng
Theo ông Nguyễn Ái Quốc - Giám đốc Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Khánh Hòa, đây là kỳ liên hoan diễn ra sau khi thực hiện chủ trương sáp nhập các tỉnh, thành, cơ quan, đơn vị. Chính vì thế, các đơn vị nghệ thuật tham gia liên hoan đều có sự đầu tư nhằm mang đến cho khán giả những vở diễn có chất lượng chuyên môn tốt nhất. Hai vở diễn mà Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Khánh Hòa dự thi lần này tuy không phải vở mới, nhưng đã được trau chuốt kỹ lưỡng hơn, lực lượng tham gia cũng đông đảo hơn. Thời gian qua, các nghệ sĩ, diễn viên đã nỗ lực tập luyện với mục tiêu tỏa sáng hết mình trên sân khấu và mang đến cho khán giả những cảnh diễn ấn tượng.
Cảnh hào trưởng Khúc Thừa Dụ dấy binh chống lại sự cai trị của nhà Đường trong vở "Phụng vũ trời Nam".
Tham gia liên hoan, các đơn vị nghệ thuật chuyên nghiệp trong cả nước có dịp nhìn lại việc thực hiện nhiệm vụ bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống của dân tộc tại địa phương, đơn vị mình. Với các nghệ sĩ, diễn viên, liên hoan là cơ hội để giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm với những đồng nghiệp ở các đơn vị nghệ thuật khác, vun đắp thêm tình yêu nghề. “Đây là lần đầu tôi được giao một vai diễn chính thứ trong vở dân ca kịch bài chòi. Tuy nhiên, được sự động viên, dìu dắt của lãnh đạo đơn vị, anh chị em nghệ sĩ, diễn viên, tôi đã nỗ lực tập luyện và thể hiện tốt vai diễn của mình. Đến với liên hoan lần này, tôi cố gắng thể hiện hết khả năng của bản thân để góp phần vào sự thành công của vở diễn”, ca sĩ, diễn viên Lâm Quốc Anh Dinh chia sẻ. Đây cũng là chia sẻ chung của các nghệ sĩ, diễn viên Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Khánh Hòa trong nỗ lực tập luyện nhằm đạt thành tích cao nhất tại liên hoan.
