Doanh nghiệp nhà nước: Doanh thu gần 1,7 triệu tỷ đồng, nộp ngân sách hơn 100 nghìn tỷ đồng
Theo Thứ trưởng Cao Anh Tuấn, năm 2024, doanh nghiệp nhà nước (78 Tập đoàn, Tổng công ty) có tổng doanh thu ước đạt 1.659.034 tỷ đồng, tăng 38% so với năm 2023. Kế hoạch năm 2025 là 1.085.441 tỷ đồng. Lãi phát sinh trước thuế TNDN ước đạt 126.647 tỷ. Thuế và các khoản đã nộp ngân sách nhà nước là 102.778 tỷ đồng,
Doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách tăng
Báo cáo tại Hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp nhà nước (DNNN) về chủ đề “nhiệm vụ, giải pháp góp phần tăng trưởng hai con số và phát triển đất nước nhanh và bền vững”, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, năm 2024, 78 Tập đoàn, Tổng công ty (nắm giữ 50% giá trị tài sản, 63% giá trị vốn chủ sở hữu của khối doanh nghiệp nhà nước (671 doanh nghiệp)) có tổng doanh thu ước đạt 1.659.034 tỷ đồng, tăng 38% so với năm 2023. Kế hoạch năm 2025: 1.085.441 tỷ đồng.
Lãi phát sinh trước thuế TNDN ước đạt 126.647 tỷ đồng, tăng 25% so với năm 2023. Kế hoạch năm 2025: 109.339 tỷ đồng. Thuế và các khoản đã nộp ngân sách nhà nước là 102.778 tỷ đồng, trong đó: số lợi nhuận sau thuế đối với doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; cổ tức, lợi nhuận được chia theo phần vốn nhà nước đối với công ty cổ phần, công ty TNHH 2TV trở lên là 48.914 tỷ đồng (bao gồm cả số năm trước chuyển sang).
19 Tập đoàn, Tổng công ty thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp có doanh thu công ty mẹ ước đạt 1.285.832 tỷ đồng, bằng 110% kế hoạch năm và bằng 109% so với cùng kỳ; Lợi nhuận trước thuế ước đạt 70.199 tỷ đồng, bằng 162,7% kế hoạch năm và bằng 267% so với cùng kỳ; Giá trị nộp ngân sách nhà nước ước đạt 77.643 tỷ đồng, bằng 157% kế hoạch năm và bằng 100% so với cùng kỳ.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn.
Doanh thu hợp nhất ước đạt 2.030.572 tỷ đồng, bằng 120% kế hoạch năm và bằng 107% so với cùng kỳ; Lợi nhuận trước thuế ước đạt 111.692 tỷ đồng, bằng 158% kế hoạch năm và bằng 156% so với cùng kỳ; Giá trị nộp ngân sách nhà nước ước đạt 206.206 tỷ đồng, bằng 153% kế hoạch năm và bằng 105% so với cùng kỳ.
Đến hết năm 2024, các DNNN nói chung đã tập trung thực hiện các dự án đầu tư để nâng cao năng lực, quy mô sản xuất kinh doanh. Các dự án cơ bản đều đã được DNNN khẩn trương thực hiện đảm bảo tiến độ, hiệu quả, tiết kiệm theo kế hoạch được duyệt. Các dự án của DNNN tập trung vào các ngành, lĩnh vực quan trọng, then chốt của nền kinh tế, góp phần vào thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của cả nước.
Theo báo cáo của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, năm 2024, giá trị thực hiện đầu tư hợp nhất của 19 Tập đoàn, Tổng công ty do Ủy ban làm đại diện chủ sở hữu ước đạt 160 nghìn tỷ đồng (bằng gần 80% kế hoạch năm và bằng 130% so với cùng kỳ); trong đó, các giá trị thực hiện đầu tư của một số dự án lớn, trọng điểm như dự án đường dây 500 kV Nhà máy Nhiệt điện Nam Định I - Phố Nối, đường dây 500kV mạch 3 Quảng Trạch - Phố Nối; Dự án Nhà máy Nhiệt điện Nhơn Trạch 3&4; Dự án xây dựng đường cao tốc Bến Lức - Long Thành; Dự án đầu tư xây dựng các bến container số 3, 4 tại Lạch Huyện, Hải Phòng; Dự án xây dựng nhà ga hành khách T2 - Cảng Hàng không quốc tế Cát Bi; Dự án xây dựng nhà ga hành khách T3 - Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất; Dự án thành phần 3 - Dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành giai đoạn 1…
Bộ Tài chính khẳng định, trong những năm qua, DNNN đã khẳng định vị trí quan trọng trong nền kinh tế, đóng góp vào phát triển kinh tế xã hội. DNNN nắm giữ nguồn lực lớn về vốn, tài sản, công nghệ, nhân lực chất lượng cao, đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước.
Khu vực DNNN đóng vai trò chi phối, chủ đạo trong những ngành, lĩnh vực quan trọng, thiết yếu của nền kinh tế, góp phần xây dựng và phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội và chuyển dịch cơ cấu kinh tế; là công cụ quan trọng để thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô, đối phó với những biến động thị trường, kiềm chế lạm phát, thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và thực hiện chính sách an sinh xã hội.
Các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước tiếp tục giữ vị trí, vai trò nòng cốt, phát huy vai trò chủ lực, chủ đạo trong nhiều ngành, lĩnh vực kinh tế quan trọng đáp ứng nhu cầu tiêu dùng và cung cấp các mặt hàng thiết yếu cho nhân dân, phục vụ sự nghiệp phát triển kinh tế của đất nước và bảo đảm an ninh quốc phòng, đặc biệt là vấn đề có liên quan đến an ninh năng lượng; hiệu quả sản xuất, kinh doanh của các Tập đoàn, Tổng công ty được duy trì ổn định; bảo đảm cân đối lớn và cung ứng các sản phẩm, dịch vụ quan trọng cho nền kinh tế như điện, than, xăng dầu, hóa chất cơ bản,…
Khu vực DNNN tiếp tục bảo toàn và phát triển vốn, tài sản, áp dụng công nghệ, mô hình quản trị hiện đại, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, nhiều doanh nghiệp lớn, Tập đoàn, Tổng công ty đã đi đầu trong các công nghệ mới, công nghệ 4.0...
Tuy nhiên, DNNN vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: hiệu quả hoạt động chưa tương xứng với nguồn lực nắm giữ; năng lực cạnh tranh, khoa học công nghệ còn hạn chế; hiệu quả đầu tư chưa đạt như kỳ vọng; công cụ quản trị kinh doanh còn chậm đổi mới...
Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
Để tiếp tục phát huy vai trò và hiệu quả đầu tư của các DNNN góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ phát triển KTXH trong năm 2025, thúc đẩy tăng trưởng hai con số, phát triển đất nước nhanh và bền vững, Bộ Tài chính đề xuất các giải pháp.
Thứ nhất, tập trung xây dựng ngay kịch bản phấn đấu tăng trưởng kinh tế năm 2025 của cả nước và từng địa phương ở mức hai con số; đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, đột phá, khả thi, hiệu quả để thực hiện mục tiêu trong Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ.

(Ảnh minh họa)
Thứ hai, tiếp tục làm mới, đẩy mạnh hơn nữa các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu).
Thứ ba, tạo đột phá, thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới.
Thứ tư, tập trung thực hiện cơ cấu lại các ngành, lĩnh vực; nâng cao năng suất lao động, sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Thứ năm, huy động tối đa các nguồn lực xã hội cho phát triển, khai thác hiệu quả nguồn lực từ DNNN.
Đặc biệt, về phía DNNN, trọng tâm là Tập đoàn kinh tế, Tổng công ty nhà nước, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho rằng cần khẩn trương triển khai chiến lược phát triển giai đoạn 2021-2030; kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 05 năm, Đề án cơ cấu lại doanh nghiệp giai đoạn đến năm 2030.
Đối với 19 Tập đoàn, Tổng công ty thuộc Ủy ban quản lý vốn nhà nước thực hiện chuyển về Bộ Tài chính, Bộ Công an quản lý theo tinh thần Nghị quyết số 18-NQ/TW và chỉ đạo của Trung ương cần khẩn trương hoàn thiện sắp xếp tổ chức, ổn định tổ chức bộ máy, bắt tay ngay vào công việc, không để khoảng trống, không làm gián đoạn công việc được giao.
DNNN cần ưu tiên tập trung cho đổi mới quản trị doanh nghiệp, cơ cấu lại tài chính, vốn, tài sản, nhân sự, tổ chức bộ máy quản lý của doanh nghiệp, nguồn lực cần tập trung đầu tư vào ngành, lĩnh vực mũi nhọn, bền vững, ứng dụng mẽ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn.
Tối ưu hóa các phương thức sản xuất, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Chú trọng đổi mới công tác cán bộ, tuyển dụng, thuê nguồn nhân lực chất lượng cao; xem xét thí điểm thuê các giám đốc điều hành của nước ngoài, nhân sự lãnh đạo doanh nghiệp không phải là đảng viên; xây dựng cơ chế, chính sách đãi ngộ, tiền lương phù hợp.
Tăng cường gắn kết chặt chẽ giữa các khu vực DNNN, doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp FDI, hình thành các chuỗi cung ứng khu vực, toàn cầu thông qua liên kết khu vực. Trong đó, DNNN với vị thế và quy mô là các doanh nghiệp lớn cần phát huy mạnh mẽ hơn vai trò tiên phong trong những việc lớn, việc khó, việc mới, chủ động nhận nhiệm vụ lớn mang tầm quốc gia để tạo lực cho phát triển kinh tế, phát huy vai trò “doanh nghiệp dẫn đầu”, chuyển giao công nghệ, chủ động liên doanh, liên kết, dẫn dắt, tạo cơ hội cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa cùng phát triển theo chuỗi giá trị…