Đồng bằng sông Cửu Long lần đầu dùng stent LAMS điều trị nang giả tụy lớn

Kỹ thuật nội soi siêu âm mở đường điều trị ít xâm lấn

Ngày 9/12, tin từ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cho biết, ê-kíp bác sĩ thuộc khoa Ngoại Tổng hợp và khoa Nội soi của bệnh viện vừa phối hợp điều trị thành công một trường hợp nang giả tụy kích thước lớn bằng phương pháp đặt stent kim loại tự giãn nở LAMS dưới hướng dẫn của nội soi siêu âm (EUS).

Đây là kỹ thuật lần đầu tiên được triển khai tại khu vực ĐBSCL, mở ra lựa chọn điều trị mới, an toàn và ít xâm lấn cho người bệnh có tổn thương tụy phức tạp.

Bệnh nhân là anh P.T.N. (29 tuổi, ngụ Tp.Cần Thơ) được bệnh viện tuyến trước chuyển đến vào chiều 17/11 trong tình trạng đau bụng lan tỏa, bụng chướng nhẹ, kèm nôn ói và tiêu lỏng nhiều lần. Anh có tiền sử viêm tụy kéo dài nhiều năm, nhiều lần nhập viện vì đau cấp – mạn tính, sức khỏe suy kiệt và cân nặng giảm sút rõ rệt.

Ê-kíp bác sĩ can thiệp đang thực hiện nội soi siêu âm cho bệnh nhân.

Kết quả chụp CT có cản quang cho thấy vùng tụy sau dạ dày xuất hiện nang chứa dịch kích thước lớn, kèm theo tình trạng thành đại tràng dày lan tỏa và nhiều quai ruột non giãn dịch. Các bác sĩ đánh giá bệnh nhân cần được điều trị tích cực nội khoa nhằm cải thiện tổng trạng, đồng thời theo dõi sát nguy cơ biến chứng.

Sau gần một tuần điều trị nâng đỡ, ngày 25/11, bệnh nhân được chỉ định nội soi siêu âm đường tiêu hóa trên để khảo sát chính xác cấu trúc nang. Hình ảnh EUS cho thấy nang nằm ở đuôi tụy, tiếp giáp thành dạ dày – một vị trí thuận lợi để thực hiện dẫn lưu trong. Ê-kíp bác sĩ nhiều chuyên khoa thống nhất lựa chọn phương pháp đặt stent LAMS vì đáp ứng tốt yêu cầu can thiệp, giảm tối đa xâm lấn so với phẫu thuật mở.

Ngày 3/12, ca thủ thuật được tiến hành. Bằng đầu dò Linear, bác sĩ ghi nhận nang có kích thước 9 x 11 cm, thành nang dày và chứa nhiều dịch. Trước tiên, kim chọc hút 19G được đưa qua thành dạ dày để tạo đường vào nang. Sau khi dây dẫn được đặt ổn định, dụng cụ cắt được đưa vào nhằm mở rộng lối đi. Cuối cùng, stent LAMS được đẩy qua dây dẫn, bung rộng ở cả hai đầu để tạo đường thông chắc chắn giữa nang và dạ dày.

Ngay khi stent mở, dịch màu vàng chanh chảy ra liên tục, giúp giảm áp lực trong nang và cải thiện rõ rệt triệu chứng. Một phần dịch được thu để xét nghiệm. Toàn bộ thủ thuật chỉ kéo dài khoảng 20 phút, không ghi nhận biến chứng trong và sau can thiệp.

Đến sáng 9/12, bệnh nhân trong tình trạng tỉnh táo, da niêm hồng, nhịp sinh hiệu ổn định. Bụng mềm, mức độ đau giảm rõ rệt, không có dấu hiệu đề kháng hay biến chứng muộn. Người bệnh tiếp tục được theo dõi tại khoa Ngoại Tổng hợp và dự kiến có thể xuất viện trong vài ngày tới.

Mốc tiến bộ quan trọng trong điều trị bệnh lý tụy tại miền Tây

Theo BS.CKII. Nguyễn Khắc Nam, Phó Trưởng khoa Ngoại Tổng hợp, nang giả tụy là một trong những biến chứng phổ biến sau các đợt viêm tụy cấp hoặc viêm tụy mạn tính kéo dài. Khi ống tụy bị tắc nghẽn, dịch tụy thoát ra ngoài và tích tụ lại, dần hình thành nang với thành cấu tạo từ tổ chức xơ hoại tử, không có lớp biểu mô giống nang tụy thật.

Nang thường gặp ở vùng thân và đuôi tụy nhưng có thể lan rộng đến khoang sau dạ dày hoặc mạc treo đại tràng.

Bệnh ổn định sau can thiệp.

Triệu chứng bệnh phụ thuộc vào kích thước nang và mức độ chèn ép. Người bệnh có thể đau thượng vị kéo dài, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, sụt cân hoặc sốt khi nang bị nhiễm trùng. Nang lớn gây chèn ép có thể dẫn đến tắc ruột, tắc ống mật chủ, xuất huyết tiêu hóa hoặc thậm chí vỡ vào ổ bụng – những biến chứng nghiêm trọng nếu không can thiệp kịp thời.

Trước đây, phẫu thuật dẫn lưu hoặc cắt một phần tụy là lựa chọn chủ yếu, nhưng kỹ thuật này xâm lấn lớn, thời gian hồi phục lâu và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Một số trường hợp được dẫn lưu qua da, song phương pháp này hạn chế về hiệu quả và dễ gây nhiễm trùng nếu nang chưa ổn định.

BS.CKII. Nguyễn Thị Quỳnh Mai, Trưởng khoa Nội soi, cho biết nội soi siêu âm đã trở thành công cụ quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh lý tụy, nhờ khả năng quan sát hình ảnh độ phân giải cao và dẫn đường chính xác cho các thủ thuật can thiệp.

Trong đó, stent LAMS là loại stent kim loại tự giãn nở có thiết kế hai đầu loe giúp bám chắc vào thành hai cơ quan, tạo đường thông rộng và hạn chế tối đa rò dịch.

Việc ứng dụng công nghệ LAMS trong dẫn lưu nang giả tụy được xem là một bước tiến nổi bật, mang lại nhiều ưu điểm: ít đau, phục hồi nhanh, giảm đáng kể tỉ lệ biến chứng so với phẫu thuật mở truyền thống.

Ca bệnh thành công tại Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ chứng minh năng lực triển khai các kỹ thuật can thiệp tiên tiến của đội ngũ bác sĩ tại đây, đồng thời đánh dấu bước phát triển mới trong điều trị bệnh lý tụy phức tạp tại khu vực Tây Nam bộ.

Theo BS Mai, khi kỹ thuật này được áp dụng rộng rãi, người bệnh tại đồng bằng sông Cửu Long sẽ giảm đáng kể việc phải chuyển tuyến xa, nhờ đó tiết kiệm chi phí và rút ngắn thời gian điều trị. Thành công của ca bệnh đầu tiên cũng tạo tiền đề để bệnh viện tiếp tục phát triển thêm nhiều kỹ thuật nội soi can thiệp hiện đại, phục vụ người dân trong vùng.

Thanh Lâm