Dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình: Chuyện ở thôn Hương La
Để xây dựng Cảng hàng không quốc tế Gia Bình (Bắc Ninh), nhiều nơi phải di chuyển cả làng, trong đó có thôn Hương La. Giữa vùng quê Hương La yên bình, nơi tiếng chuông nhà thờ hòa cùng lời kinh buổi sớm, những người nông dân công giáo trải qua những ngày đặc biệt.
Rời đi để đất nước vươn mình

Thôn Hương La nằm trong diện giải phóng mặt bằng cho dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình
Trong gian nhà nhỏ, ông Nguyễn Văn Dậu, Trưởng thôn Hương La, tất bật với sổ sách, giấy tờ, rồi lại đi ra, đi vào cùng các cán bộ Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Bắc Ninh. Ông kể, thôn Hương La, xã Lương Tài, có hơn 200 hộ dân với khoảng 800 nhân khẩu. Cả thôn là người công giáo. Đời sống bà con chủ yếu dựa vào nông nghiệp, trồng lúa, nuôi cá, làm vườn. Thôn có một nhà thờ, một ngôi đền và một “nhà tình thương” chăm sóc những em nhỏ khuyết tật, mồ côi.
“Bà con Hương La kính Chúa, yêu nước. Khi nghe tin Nhà nước thu hồi đất làm sân bay Gia Bình, ban đầu, có người tiếc ruộng, tiếc nhà, nhưng rồi đều hiểu đây là dự án trọng điểm của quốc gia nên ủng hộ”.
Nhà ông Dậu có hơn 300m2 đất thổ cư, khoảng 500m2 ao và hơn 2.200m2 đất lúa đều bị thu hồi. Ông nói, giọng chậm rãi nhưng dứt khoát: “Nhà tôi nhiều đời ở đây, từng thửa ruộng tôi thuộc lòng bàn tay. Nhưng khi Tổ quốc cần, tôi sẵn sàng nhường đất. Chỉ mong nơi ở mới bằng hoặc hơn nơi cũ, nhà thờ được xây gần để thuận tiện đi lễ, cầu nguyện”.
Trong thôn Hương La, người dân thường nhắc về lịch sử nhà thờ là biểu tượng tâm linh gắn bó. Buổi chiều, tiếng chuông nhà thờ ngân lên, vang qua cánh đồng. Ông Dậu đứng nhìn nhà thờ và cánh đồng xa xa, đôi mắt rưng rưng bảo, chỗ kia ngày trước tôi chăn trâu, giờ sắp thành đường băng. Nghĩ mà bồi hồi, nhưng cũng tự hào. Cả đời gắn bó với ruộng đồng, nay thấy mảnh đất quê hương hóa thành công trình tương lai của đất nước, cũng là niềm vui.

Ông Nguyễn Văn Dậu, Trưởng thôn Hương La (bên trái) và ông Nguyễn Văn Việc đồng thuận với dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình
Trong ngôi nhà cấp bốn, ông Nguyễn Văn Việc, 72 tuổi và vợ đang chuẩn bị bữa cơm tối. Thấy có khách, ông tạm nghỉ tay, ông chia sẻ nhà ông ở đây đã được 5 đời. Gia đình ông có gần 400m2 đất thổ cư, đất ruộng 4 sào, trong sân có một đền thánh nhỏ, di tích tôn giáo của giáo xứ đều phải di dời để phục vụ dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình. Nay Nhà nước thu hồi, ông sẵn sàng di chuyển cả nhà.
Đất nước, quê hương phát triển, ông rất vui. Chỉ mong Nhà nước bố trí nơi ở mới sao cho vẫn có đền thánh. Ông phải di chuyển tám ngôi mộ của họ để phục vụ dự án, lòng ông cũng bồi hồi. Nhưng là người trưởng họ nên ông gương mẫu.
Ông Nguyễn Văn Ơn, 65 tuổi, nhà vừa xây xong hồi tháng 4, vẫn giữ nụ cười lạc quan dù căn nhà hai tầng trị giá tiền tỷ sắp phải di dời. “Cực khổ cả đời mới dựng được ngôi nhà, nhưng Nhà nước làm sân bay thì tôi ủng hộ. Mong được đền bù thỏa đáng, được tái định cư nơi hạ tầng tốt, có nhà thờ, có trường học, có chợ để con cháu tiện sinh hoạt,” ông Ơn chia sẻ.
Theo ông Ơn, thôn Hương La hiện có hàng trăm ngôi mộ phải di chuyển, ông và người dân trong làng mong muốn nơi ở mới quy hoạch khu nghĩa trang, để việc di dời được chu toàn, giữ trọn lòng thành với tổ tiên.
Những người dân ở thôn Hương La, dù mỗi người một hoàn cảnh, nhưng có điểm chung là ủng hộ dự án vì tương lai Bắc Ninh. Họ xem việc di dời cả làng là sự đóng góp cho đất nước.
Những người tạo nên sự đồng thuận
Để có được sự đồng thuận ấy là nỗ lực không ngừng của lực lượng làm công tác giải phóng mặt bằng. Tại Hương La, anh Nguyễn Đức Thiện, Phó Giám đốc Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất Hiệp Hòa (Bắc Ninh), cùng 8 cán bộ khác được tăng cường về địa bàn từ đầu tháng 9/2025. Anh kể, anh và cán bộ giải phóng mặt bằng Chi nhánh Hiệp Hòa ở luôn trong tòa nhà liên cơ quan huyện Lương Tài cũ, để thuận lợi cho công việc vì nhà xa dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình. Phòng anh ở chưa đầy 15 mét vuông.
Dưới nền kê mấy tấm gỗ, trải chiếu để ngủ. Ngày đi cơ sở đo đạc, kiểm kê, tối về, anh làm hồ sơ đến khuya. Việc nhiều, áp lực lớn, nhưng ai cũng động viên nhau cố gắng. “Cứ sáng 6 giờ dậy, ăn vội bát mì, 7 giờ xuống thôn làm việc với dân. Mỗi ngày, hàng chục hồ sơ phải kiểm đếm, ký xác nhận, đối chiếu bản đồ, cập nhật lại sổ địa chính”, anh Thiện chia sẻ.
Chi nhánh Hiệp Hòa phụ trách giải phóng mặt bằng 4 thôn với tổng diện tích thu hồi khoảng 134 ha và hơn 1.200 ngôi mộ phải di chuyển, trong đó riêng Hương La khoảng 47 ha. Đây là khối lượng công việc khổng lồ. Anh Thiện bảo, bà con thôn Hương La đồng thuận với dự án.
Khó nhất là các hộ đi làm xa, chưa về kịp ký hồ sơ, còn lại hầu hết đều hợp tác. Có nhà làm ăn xa, cán bộ giải phóng mặt bằng gọi điện, gửi văn bản tận nơi, chỉ để kịp tiến độ. Anh nói, có hôm làm đến gần 1 giờ sáng, mắt ai cũng đỏ ngầu vì thiếu ngủ, nhưng không ai kêu ca. “Bởi đây là dự án trọng điểm quốc gia, nên ai cũng coi như nhiệm vụ thiêng liêng”, anh Thiện chia sẻ.
Đến ngày 4/11, Trung tâm Phát triển Quỹ đất tỉnh Bắc Ninh đã chi trả tạm ứng giải phóng mặt bằng dự án Cảng hàng không quốc tế Gia Bình tại địa bàn xã Gia Bình được hơn 1.000 tỷ đồng cho khoảng 2.366 lượt hộ với khoảng 241 ha; niêm yết dự thảo phương án tạm ứng chi trả kinh phí tại nhà văn hóa của 20 thôn thuộc xã Lương Tài, với tổng diện tích khoảng 313 ha, tổng kinh phí trên 1.380 tỷ đồng cho khoảng 2.425 gia đình.
Anh Thiện cho biết, công tác giải phóng mặt bằng vốn không bao giờ dễ. Hồ sơ đất nông nghiệp, ao hồ, cây lâu năm, đất thổ cư nhiều thế hệ chồng chéo; có hộ chưa tách khẩu, có người mất, giấy tờ mua bán viết tay. Nhưng với tinh thần trách nhiệm, các cán bộ vẫn kiên trì tháo gỡ.
“Giữa những vất vả, điều khiến tôi xúc động nhất là sự thấu hiểu của người dân”, anh Thiện kể. Anh nhẩm tính, đến ngày 6/11, Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất Hiệp Hòa đã chi trả tiền giải phóng mặt bằng cho gần 270 hộ dân (trong đó thôn Hương La là 115 hộ), với diện tích khoảng 312.300m2, tổng số tiền hơn 137 tỷ đồng.

Cán bộ Chi nhánh Trung tâm Phát triển quỹ đất Hiệp Hòa (Bắc Ninh) làm công tác giải phóng mặt bằng ở thôn Hương La
Chiều muộn, ánh hoàng hôn trải xuống mái nhà thờ Hương La. Tiếng trẻ con chơi đùa giữa sân gạch, tiếng chuông nhà thờ vang vọng, lan khắp cánh đồng nơi sắp thành đại công trường. Những người dân Hương La và các cán bộ giải phóng mặt bằng đang ngày đêm bám đất viết nên một câu chuyện rất đẹp về sự đồng thuận.












