Dự án đường sắt tốc độ cao: Bố trí tái định cư tốt nhất cho người dân
Ngày 12-11, qua kiểm tra, khảo sát thực tế địa điểm xây dựng các khu tái định cư (TĐC) phục vụ Dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh, đồng chí Lê Huyền thống nhất thay đổi vị trí 5 khu TĐC nhằm đảm bảo thuận lợi cho công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) và điều kiện sống tốt nhất cho người dân bị di dời.
Tạo điều kiện thuận lợi cho người dân
Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, ngày 7-11, Ban Quản lý (BQL) Dự án đầu tư xây dựng tỉnh đã phối hợp với Sở Xây dựng, các địa phương liên quan rà soát, khảo sát, đánh giá cụ thể các điều kiện về hiện trạng, quy hoạch tại các vị trí xây dựng các khu TĐC phục vụ Dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh. Qua đó, đã đề xuất điều chỉnh vị trí xây dựng một loạt khu TĐC nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho người dân phải di dời.
Đồng chí Lê Huyền kiểm tra vị trí xây dựng Khu tái định cư thôn Nhuận Đức (xã Phước Hữu).
Cụ thể, tại xã Thuận Bắc, cần bố trí một khu TĐC phục vụ cho khoảng 60 hộ dân. Lúc đầu, BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh lựa chọn vị trí khu TĐC thôn Ba Tháp có diện tích 4,07ha. Vị trí này phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và đã có quy hoạch chi tiết xây dựng. Tuy nhiên, công tác triển khai GPMB tạo quỹ đất sạch rất khó khăn do khu vực này có nhiều hộ dân đang sinh sống. Khi thu hồi đất sẽ ảnh hưởng đến đời sống của các hộ dân và ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện. Qua rà soát, BQL đã tìm được một khu đất có diện tích khoảng 3ha nằm giáp Quốc lộ 1, giáp trụ sở UBND xã Bắc Phong cũ. Vị trí này tuy chưa có quy hoạch chi tiết xây dựng nhưng việc tạo quỹ đất sạch để xây dựng TĐC sẽ thuận lợi do đây là khu vực trồng lúa. Vị trí xây dựng sát khu dân cư hiện hữu và Quốc lộ 1, gần với vị trí thu hồi đất nên rất thuận lợi, đảm bảo sinh kế của người dân.
Đồng chí Lê Huyền - Phó Chủ tịch UBND tỉnh: Dự án Đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam là dự án quan trọng quốc gia, đã được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư. Chính phủ đã ban hành kế hoạch triển khai dự án tại Nghị quyết số 106, ngày 23-4-2025, trong đó giao nhiệm vụ cho các địa phương có dự án đi qua chịu trách nhiệm triển khai thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, TĐC của dự án. Thời gian hoàn thành đầu tư các khu TĐC chậm nhất trong tháng 12-2026. Cuối tháng 10-2025, tôi đã trực tiếp đi kiểm tra các vị trí đề xuất, trong đó có một số vị trí đáp ứng tốt yêu cầu; một số vị trí cần nghiên cứu lại, tính toán kỹ để tạo điều kiện thuận lợi khi triển khai. Đến nay, các vị trí đề xuất mới đã đáp ứng tốt các yêu cầu, vừa tạo thuận lợi cho người dân đến ở, vừa đảm bảo tiến độ trong quá trình GPMB, tổ chức đầu tư xây dựng.
Tại xã Xuân Hải, để có mặt bằng thi công dự án đường sắt tốc độ cao cần bố trí TĐC cho gần 100 hộ dân. BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh đã phối hợp với địa phương chọn vị trí xây dựng khu TĐC dọc hai bên đường 3 Tháng 2, với diện tích 13,59ha. Vị trí này đã có quy hoạch chi tiết, nhưng đây là khu có nhiều hộ dân đang sinh sống nên rất khó khăn trong việc GPMB. Bên cạnh đó, vị trí này nằm ở hai bên ranh giới của dự án đường sắt tốc độ cao nên nếu sau này khi phạm vi thực hiện dự án có sự điều chỉnh sẽ ảnh hưởng đến phạm vi xây dựng khu TĐC. Vì vậy, BQL đã rà soát và đề xuất khu vực khác có diện tích khoảng 4,9ha nằm giáp Quốc lộ 1, giáp khu dân cư hiện hữu. Đây là khu vực trồng lúa nên thuận lợi cho công tác GPMB, kết nối giao thông, đảm bảo đời sống của người dân.
Vị trí xây dựng khu tái định cư dọc hai bên Tỉnh lộ 708 (xã Ninh Phước).
Đối với khu TĐC hai bên Tỉnh lộ 708 và khu TĐC dọc hai bên tuyến Quốc lộ 1 (xã Ninh Phước), khu TĐC thôn Nhuận Đức (xã Phước Hữu) tình trạng cũng tương tự. BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh đã rà soát và đề xuất thay thế tại các vị trí thuận lợi trong GPMB, đáp ứng tốt yêu cầu về kết nối hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đảm bảo đời sống cho người dân bị ảnh hưởng bởi dự án đường sắt tốc độ cao.
Khẩn trương hoàn thành thủ tục đầu tư
Theo ông Cao Văn Phong - Phó Giám đốc BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh, 5 vị trí xây dựng các khu TĐC mà đơn vị đề xuất trước đó tuy phù hợp quy hoạch nhưng đều nằm ở khu vực đông dân cư, rất khó khăn trong công tác GPMB, chắc chắn sẽ làm chậm quá trình xây dựng, ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án đường sắt tốc độ cao mà Trung ương yêu cầu. Vì vậy, đơn vị đã phối hợp với Sở Xây dựng và các địa phương rà soát, đánh giá cụ thể các điều kiện về hiện trạng, quy hoạch, hiệu quả đầu tư, khả năng triển khai thực hiện... để xác định lại vị trí, quy mô đầu tư của các khu TĐC này. Các vị trí mới được chọn đều thuận lợi cho người dân khi di dời đến nơi ở mới, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của địa phương, không khó khăn trong GPMB, góp phần đáp ứng tiến độ hoàn thành xây dựng các khu TĐC theo yêu cầu.
Vị trí xây dựng khu tái định cư dọc hai bên đường 3 Tháng 2 (xã Xuân Hải) nằm gần Quốc lộ 1.
Tại buổi kiểm tra, đồng chí Lê Huyền nhất trí với vị trí mới của 5 khu TĐC do BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh đề xuất. Đồng thời, yêu cầu chủ đầu tư phối hợp với các sở, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thành thủ tục công khai lấy ý kiến cộng đồng dân cư, lập quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500, lập dự án để sớm triển khai thi công. Đối với khu TĐC thôn Ba Tháp (xã Thuận Bắc), đề nghị chủ đầu tư đưa công viên vào khu vực trung tâm để người dân được hưởng thụ công bằng. Đối với khu TĐC dọc hai bên tuyến Quốc lộ 1 (xã Ninh Phước), cần có giải pháp đảm bảo an toàn tại vị trí giáp ranh với cây xăng đang triển khai thi công. BQL Dự án đầu tư xây dựng tỉnh cần nghiên cứu kỹ việc đấu nối các đường giao thông trong khu TĐC với hạ tầng giao thông xung quanh để người dân đi lại được thuận lợi nhất.
