EU đề xuất giảm thuế quan trả đũa đối với ô tô của Mỹ

Theo đề xuất mới nhất từ các nhà đàm phán EU, khối này sẽ giảm thuế 10% đối với ô tô xuất khẩu của Mỹ nếu chính quyền Tổng thống Trump giảm thuế đối với ngành này xuống dưới 20%.

Động thái này là nỗ lực mới nhất của Brussels nhằm giải quyết trở ngại lớn nhất đối với một thỏa thuận khung EU-Mỹ nhằm ổn định mối quan hệ thương mại xuyên Đại Tây Dương sau cuộc tấn công thuế quan của Tổng thống Donald Trump.

Ông Trump đã áp đặt mức thuế 25% đối với ô tô và phụ tùng sản xuất nước ngoài vào tháng 3, sau đó đề xuất mức thuế "có đi có lại" đối với hầu hết các mặt hàng thương mại.

Các mức thuế quan tương hỗ này vốn không được cộng thêm vào thuế quan theo ngành, sẽ tăng từ 10% lên 30% đối với EU trừ khi hai bên đạt được thỏa thuận trước ngày 1 tháng 8.

Hai nguồn tin thân cận với các cuộc đàm phán cho biết việc Mỹ hạ thuế quan ô tô xuống tổng cộng 17,5% đang được xem xét tích cực nếu EU giảm thuế xuống 0%. Ủy ban Châu Âu, cơ quan giám sát chính sách thương mại của EU, cũng đang tìm kiếm hạn ngạch thuế quan thấp hơn cho một số loại xe.

Sự thay đổi trong cách tiếp cận diễn ra sau nhiều tuần đàm phán đầy khó khăn do ngành công nghiệp ô tô Đức dẫn đầu, vốn cũng đã kêu gọi một "cơ chế bù trừ" cho phép các nhà sản xuất bù trừ thuế nhập khẩu nếu họ cũng xuất khẩu xe từ Mỹ.

Các cuộc đàm phán đã gây ra căng thẳng giữa Đức và các nước EU khác sau khi Thủ tướng Đức Friedrich Merz thúc đẩy một thỏa thuận bảo vệ ngành công nghiệp ô tô của nước này khỏi thuế quan của ông Trump.

Một số người thân cận với các cuộc đàm phán tiết lộ các cuộc đàm phán trong những tuần gần đây giữa EU và Mỹ đã tập trung vào một số hình thức tín dụng xuất khẩu dành cho các nhà sản xuất ô tô châu Âu sản xuất tại Mỹ.

Các nhà sản xuất ô tô Đức — BMW, Mercedes-Benz và Volkswagen — cũng như tập đoàn Volvo Cars của Thụy Điển trước đó đã thúc đẩy một cơ chế cho phép họ nhập khẩu xe vào Mỹ miễn thuế cho mỗi chiếc xe họ xuất khẩu ra khỏi Mỹ.

Nhưng ý tưởng đó hiện đã được thay thế bằng đề xuất cung cấp một khoản tín dụng dựa trên hàm lượng nội địa Mỹ của hàng xuất khẩu của một công ty từ Mỹ, sau đó có thể được áp dụng cho nội địa mà công ty đó đang nhập khẩu.

Ngay cả khi thuế quan được hạ xuống dưới 20%, Håkan Samuelsson, giám đốc điều hành của nhà sản xuất ô tô Thụy Điển Volvo Cars, cho biết công ty sẽ không thể hoạt động nếu không có tín dụng xuất khẩu.

“Chính Đức và Thụy Điển là những nước xuất khẩu ô tô lớn sang Mỹ”, Samuelsson nói trong một cuộc phỏng vấn. “Không có quốc gia nào khác ở châu Âu làm điều này nên chúng tôi hơi đơn độc ở EU”.

Giám đốc điều hành BMW, Oliver Zipse, nói thêm: "Trong các cuộc thảo luận của chúng tôi, tôi nghĩ chúng tôi đã đi một chặng đường dài để làm rõ: nếu bạn gây nguy hiểm cho mô hình xuất khẩu đó, thì Mỹ sẽ thua thiệt”.

Tuần trước, một số quốc gia thành viên khác có nhà sản xuất ô tô không có nhà máy Mỹ đã chỉ trích kế hoạch được đề xuất. Họ lo ngại ngành công nghiệp của họ sẽ thua thiệt trước các đối thủ Đức với mức thuế thấp hơn.

Ngay cả chính phủ Đức cũng đã mềm mỏng hơn về kế hoạch này.

"Mô hình bù trừ đã được chạy thử nghiệm và họ nhận ra rằng nó không phù hợp với tất cả các nước", một quan chức châu Âu được thông báo về các cuộc đàm phán cho biết. “Ông Trump cũng không mấy mặn mà với nó”.

Hai quan chức khác nói rằng muốn một điều gì đó đơn giản để công bố và mức thuế bằng 0 phù hợp hơn là một kế hoạch bù trừ phức tạp.

Các rào cản đối với xuất khẩu ô tô của Mỹ vẫn sẽ tồn tại. Tiêu chuẩn an toàn khác nhau, trong khi mức thuế lại mang tính trừng phạt đối với những chiếc xe động cơ lớn mà các nhà sản xuất ô tô Mỹ chuyên sản xuất.

EU sẵn sàng công nhận các phòng thí nghiệm của Mỹ để kiểm tra ô tô xuất khẩu trong nước, nhưng họ vẫn phải đáp ứng các yêu cầu tương tự do EU đặt ra.

Các vấn đề quan trọng khác các vấn đề vẫn chưa được giải quyết trong các cuộc đàm phán. EU muốn được miễn trừ khỏi các mức thuế quan theo ngành trong tương lai mà ông Trump đã hứa hẹn đối với dược phẩm và chất bán dẫn. EU cũng đã bác bỏ đề xuất áp thuế 17% đối với các mặt hàng nông sản và thực phẩm của mình.

Viễn cảnh áp thuế mới của Mỹ là một đòn giáng mạnh vào EU. Khối 27 quốc gia này đã phải vật lộn để đạt được một thỏa thuận sơ bộ nhằm tránh phải nhận một lá thư từ Tổng thống Trump, trong đó nêu rõ mức thuế mới áp dụng cho tất cả các mặt hàng xuất khẩu của khối này sang Mỹ.

Theo số liệu của EU, Mỹ và EU có mối quan hệ thương mại và đầu tư song phương lớn nhất thế giới, chiếm gần 30% thương mại hàng hóa và dịch vụ toàn cầu và chiếm 43% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) toàn cầu.

Chỉ riêng năm ngoái, giá trị thương mại EU-Mỹ đạt 1,68 nghìn tỷ euro (1,96 nghìn tỷ USD), tương đương khoảng 4,6 tỷ euro thương mại mỗi ngày.

Ông Trump đã nhiều lần chỉ trích EU vì những gì ông cho là mối quan hệ thương mại không công bằng, thường viện dẫn thặng dư thương mại của EU với Mỹ.

Hoàng Lâm